Leerlijn Ga met een blauw paard - Huis van Gedichten

Probeer daarbij niet alleen maar abstracte historische dingen op te sommen maar juist
ook de anekdotische die een verbinding kunnen leggen tussen mensen toen en nu,
dagelijks leven toen en nu.
Stap 2 - Woorden sprokkelen (individueel) - 20/25 minuten
Laat leerlingen minstens vijf dingen opschrijven die horen bij een oude stad. Als
iedereen klaar is schrijven leerlingen vijf dingen op die horen bij een nieuwe stad. Dat
kan zijn over een stad in de eigen omgeving, in Nederland, elders op de wereld of een
fantasiestad. Dit hoeven geen hele zinnen te zijn maar alleen maar vijf woorden is te
kort. Minimaal vijf flarden van regels.
Start als er nog tijd over is in deze les alvast met lezen uit de werkbundel.
Stap 3 - Les 2 Werkbundel lezen (klassikaal) - 35 minuten
Leerlingen krijgen elk een exemplaar van de werkbundel. Leerlingen bladeren zoals ze
dat bij een tijdschrift doen. Steeds kiest een leerling een gedicht, noemt het
paginanummer, en als iedereen het gedicht voor zich heeft, leest de leerling hardop.
De rest leest mee. Het kiezen gaat kriskras de bundel door, op titel, op een paar
woorden waar de ogen op blijven hangen.
Bespreek met de klas kort elk gedicht na het voorlezen. Onderwerpen die daarbij aan
de orde kunnen komen zijn:
Wat vond je de mooiste/onbegrijpelijkste/verwarrendste/ indrukwekkendste regel?
Waarom koos je dit gedicht?
Heb je een idee waar dit over gaat? En waar zou het nog meer over kunnen
gaan? En als het dat niet is waar zou het dan over kunnen gaan?
Zou je dit gedicht uitkiezen om aan iemand te geven? Zo ja, aan wie, wanneer en
waarom?
Zou dit een gedicht kunnen zijn dat je wilt bewaren? Waarom wel of niet?
Het voorlezen van gedichten eindigt met twee gedichten waarbij de ene duidelijke
geënt is op de andere - bijvoorbeeld de gedichten Dapperstraat van J.C. Bloem, en
Potterstraat van Adriaan Bontebal. Bespreek hoe de ene uit de andere voort kan zijn
gekomen, toon de woorden die in beide gedichten op verschillende manieren
terugkomen en een andere waarde krijgen.
Stap 4 - Spelen met woorden (individueel) - 25 minuten
Elke leerling kiest een regel uit een gedicht. Leg daarbij uit wat het verschil is tussen
een zin en een regel. Maak dit aanschouwelijk met een gedicht waar de zin over een
aantal regels heenloopt. Een regel kan dus ook midden in een zin stoppen. Als de
regel van hun keuze dat doet, dan is dat hun uitgangspunt. Geen woord meer, geen
woord minder.
Vraag de leerlingen om met die regel vijf variaties maken. Variaties zijn regels waar
woorden een andere volgorde krijgen, verdwijnen of er bij komen, een letter of een
woord verandert waardoor het geheel een andere betekenis krijgen. Een voorbeeld
kan het gedicht van Serkan Kösedag zijn:
43
Waar je bomen zult zien groeien
Waar je bomen zult zien sterven
Kapotte huizen goeie wegen
Goeie huizen kapotte wegen
Waar je kinderen zult zien spelen
Waar je kinderen niet zult zien spelen
Hoge gebouwen lage gebouwen