Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
omschreven door van : Van wies benne die hoede ? Van wies istie<br />
hoed? Reeds in den tekst van 1790 komt de (ironische)<br />
vraag voor : „Wies haast heb je?" in de beteekenis „Je hebt toch<br />
geen haast?"<br />
Onderschikkend gebruikt : Ik weet iet wies hoede dat benne.<br />
-- Ik weet iet wies ak tāer ezien an hep ! — Toe mos-te Stijger<br />
zegge, van wies-tat-tauw was.<br />
Wies als onderschikkend-o n b e p a a 1 d en als bet r e k-<br />
k e I ij k voornaamwoord : Wies brood je eet, wies wāord je spreekt<br />
(ook : dies-dies). De man wies hoed in 't voorhuis hing (ook :<br />
dies). — De vrauw wies (wie ar) hoed in 't voorhuis hing. —<br />
't Kind wies petje... De manne wies hoede (ook : die dar hoede...).<br />
Wat (watte) is vooral in uitroepvorm gebruikelijk bijv. bij<br />
verwondering of verontwaardiging : „Watte ! ? Loop' ēch !" --<br />
Anders is : „Piet, lech iet te vloouke !" „Wāt vloouke, ak floouk<br />
ganiens !".<br />
Onderschikkend-onbepaald : „Oflegge wat je hep !"<br />
Welke : „Welke hoed bedoel je?" „Wēllakē bedoel je?" Waf f ar<br />
(wat voor) : „Wāf far hoed bedoel je?" „Wāf fare bedoel je?"<br />
„Wāf fare motje hebbe, Noord of Zui?" Een eigenaardige vorming<br />
is „Wattaran vleet motje hebbe, an Skosse of an Hollanse?"<br />
ONBEPAALDE VOORNAAMWOORDEN<br />
Al en zijn afleidingen. Alles was ar : Gijs, Klaas, Gerrat, Haan :<br />
ze waere dar allemael. Allemael waere z'ar. Ze waere dar allegaer.<br />
Allegaer wijst nadrukkelijk op de veelheid of de voltalligheid<br />
: Toe ging de vloot allegaer an zāē. Daer achter stinge<br />
toe allegaer hanke voor visch. Dan sting dar 'n hāēle skaere<br />
mensche rondom de visch allegaer, honderde ! H ē-je alles<br />
op san stee ezetted, die zakke ? allegaer ? allemael? — V a n<br />
alles kwam dar. V a n allegarand soort yolk kwam dal I --<br />
Ik heb ar allegarand yolk ezien ; edel en onedel ! (Zie ook<br />
bij telwoorden, blz. 141). Een omvangrijke onbepaalde woordgroep,<br />
die ook Noordelijk Nederlandsch is, is : Daer achter stinge<br />
toe allegaer hanke voor visch in al zoo wat heen.<br />
Dar (ar) : Dar waere d a r die zāaje dat... Dar waere dar<br />
e n k e l d e die zāaje... Dar was an enkelde die zāaj... Ik hep ar<br />
wel ekend d i e iet an durrafde. Over <strong>het</strong> : zie blz. 128.<br />
Sommigte. Sommigte die wouwe wel zegge, dat...<br />
134
Change language