Bekijk het PDF bestand.

More documents

Recommendations

Info

netvisscherij ; afl, van bak (achteruit) of van bakke), bokse (tegen den wind invaren, met voortdurend voorover en weer op gaan ; kan dus intensief zijn van bokke = bukken) ; lengze (zaniken ; kan ook oude vorm van „lenze" zijn) ; skrengse (hevig krassen van een mes over het bord, krijt over het schrijfbord, griffel over een lei, schuiten langs elkaar schurend), kan zijn afgeleid, op -sen, van den korten stam *skrin- (bij schrijnen). Mogelijk met een achtervoegsel -te : jachte (opjagen bij het werk ; zelf te zeer haasten), walte (op en neer bewegen van een schip, over de zijden). En drifte to (de dekdeelen met een zwaar blok hout (door acht man tegelijk) in de dwarsrichting naar elkaar toe slaan) zou een „intensief" van drijve kunnen zijn. EIGENNAIVIEN Bijna onvermijdelijk is de verkorting van voor- en familienamen, omdat hierdoor variatie in den naamvorm mogelijk wordt, terwijl bovendien de verkorte voornaam de functie heeft van „vleinaam", de verkorte familienaam een zekere gemoedelijkheid, soms ook ironie of spot verraadt. De behoefte aan variatie is in het Katwijksch, waar het aantal familienamen gering is, ook bij de voornamen heel groot. Aej (Arie), Aem (Amerik), Aen (Arendje), Ael (Alida, Aaltje), Aert (Arend), An(t) (Antje, Johanna) ; Ab, Aelebert en Bert (Albert), Bas (Bastiaan), Bauw (Bouwe) ; B ē, Bet en Betje (Elisabeth), Buis (Buizerd), Aewit en Wout (Ewoud), Fij en Fije (Sofia), Freek (Frederik), Gijs (Gijsbert), Gij en Gijsje (Gijsberta), Han (Johanna), Jaep (Jacob), Jae en Jaepje (Jacoba), Jan (Johannus), Jannie (Johanna, Jannetjie) ; Kees, Kneel en Knelis (Kornelis) ; Kee, Keetje, Neel en Kneelie (Kornelia) ; Klaes (Nicolaas) ; Klae, Klaesje en Sien (Klazina) ; Kiet en Knie (Kniertje) ; Koo, Koba en Jaepje (Jacoba) ; Koos, Kobus en Jaep (Jacobus) ; Lee en Lenae (Helena) ; Lies en Lij (Elisabeth) ; Lij en Lijtje (Lydia) ; Maert (Maarten) ; 1VI ā en Maart (Maartje) ; 1Viā en Maart (Marie) ; Nee, Nel en Pie (Petronella) ; R āan (Reindert) ; Saem (Samuel), Sak en Sach (Zacharia) ; Siem (Simon) ; Toon (Anton), Teun (Teunis); Tien (Martina), Tinus (Martinus) ; Wuls (Willem) ; Wum, Wimpje (soms) en Mien (Wilhelmina) ; Ys (Ysbrand), Zeeg (Zegert), Zijntje (Gezina). Verkorte achternamen : Aej Duyn (Arie van Duyn), Piet Plas 74
(Pieter van der Plas), Ant Klink (Anna Klinkenberg), Jan Bbdn (Jan van der Boon), Koos Vlis (Jacobus van der Vlis), Bas Star (Bastiaan van der Star), Jantje Baele (Jan van Beelen), Jaep Zwaen (Jacob Zwanenburg), Piet to Kraej (Pieter Kraaijenoord), Jan Tak (Jan wander Tak) ; Piet Vis (Pieter Varkevisser), Aej Rem (Arie Remmerswaal), Jan Dui (Jan van Duyvenbode). Ook bijzondere klankwijzigingen treden op : een familie Van Tongeren, die misschien al een eeuw op Katwijk woont, heet steeds Van Tongele. Vreemde namen worden natuurlijk „verkattakst" Korndorfer werd K63rendorrap. En de naam van wijlen burgemeester De Waal Malefijt werd op allerlei wijzen vervormd ; vischvrouwtjes in de tram spraken vol schroom over Burgemeester de Waelie Maeliebaen. 75
Page 1:
Dr. G. S. OVERDIEP MET MEDEWERKING
Page 5 and 6:
Dr G. S. OVERDIEP HOOGLEERAAR AAN D
Page 7 and 8:
DE UITGAVE VAN « DE VOLKSTAAL VAN
Page 9 and 10:
VOORBERICHT Hiermede wordt een groo
Page 11 and 12:
I. INLEIDING Het Katwijksch is niet
Page 13 and 14:
gunter (verder het Noorden in). Wan
Page 15 and 16:
den vaders- en grootvaders-, soms o
Page 17 and 18:
II. OUD KATWIJK I. Volgens het onde
Page 19 and 20:
het geslacht der Ouden weet nog bij
Page 21 and 22:
aan elkander te binden. Inmiddels z
Page 23 and 24:
draaiende winch en „paait" hem in
Page 25 and 26:
staaldraadlijnen, aan het eind waar
Page 27 and 28: In den laatsten tijd van de bommen
Page 29 and 30: zwelle om de zuy ; ik vrees voor ee
Page 31 and 32: naake ; het waater is al soo dik en
Page 33 and 34: zij n klaar" zegge zy teege myn ; ,
Page 35 and 36: werd een bal gelegd. Met een zwaren
Page 37 and 38: (nl. de bal) soms het laatste eindj
Page 39 and 40: III. VREEMDE WOORDEN In den Fransch
Page 41 and 42: teekenis de uitgang -d(e) aan de vo
Page 43 and 44: hollandsche kust) ; de (Haeks)grond
Page 45 and 46: IV. WOORDBETEEKENIS WOORD- ACCENT E
Page 47 and 48: niet als louter „koppelwerkwoord"
Page 49 and 50: de domina bij uitstek) ; brokke (ge
Page 51 and 52: voor het verwijderen van breels of
Page 53 and 54: V. OMSCHRIJVING Dingen die den Katw
Page 55 and 56: kist is een bak voor het opbergen v
Page 57 and 58: zegt „hij" tegen zijn vrinden als
Page 59 and 60: Er zijn bepaalde werkwoorden voor
Page 61 and 62: an" ( = ze trekken er zich weinig v
Page 63 and 64: „griezelig” uit ; puntbaard ; b
Page 65 and 66: eeds samengesteld woord met een and
Page 67 and 68: laars, die tot de lies reikt, of ee
Page 69 and 70: montjies, droppeltjies, kannetjies,
Page 71 and 72: ding „op invallen af" is, „gamm
Page 73 and 74: Zooiets „behoort" niet ; integend
Page 75 and 76: Gandachsegge : Afscheidnemen. Hē j
Page 77: (in zijn voordeel veranderd). -- Ee
Page 81 and 82: lende beteekenis, die alleen versch
Page 83 and 84: lengte gemakkelijk ēenklank kan wo
Page 85 and 86: tijt dat ak aris chae grāēje, wan
Page 87 and 88: ook „over den vloer keilen" heete
Page 89 and 90: schaafde" ij (e), en de ai is in de
Page 91 and 92: doen geven (oorspr. bijv. een kuilh
Page 93 and 94: skobbas). Ook jollie') (met open o)
Page 95 and 96: „We b ūrga-n-at op”, maar „A
Page 97 and 98: leiden tot den verlengden vorm : hi
Page 99 and 100: stee (stede), roe (roede ; van een
Page 101 and 102: kleinw, wrikje (wegduwende of trekk
Page 103 and 104: noemen, en misschien ook het eigena
Page 105 and 106: heid wordt verdubbeld in den impera
Page 107 and 108: door hun symbolieke beteekenis (bew
Page 109 and 110: verzwaring van jae en neen door de
Page 111 and 112: woorden in collectieve beteekenisI)
Page 113 and 114: Janne boouk ; Piete skoe (Piet zan
Page 115 and 116: vierendāels, voor dort' alff ieren
Page 117 and 118: de saejing, de of at jaffok (jachtf
Page 119 and 120: die 5 /8 van een matrozenaandeel ve
Page 121 and 122: (Over de onzekerheden van dit woord
Page 123 and 124: GROEN. Waardeerend is dit adj., ver
Page 125 and 126: swarte arremoe". „Hij lijdt swart
Page 127 and 128: te vangen). 'n Skraele pot (zonder
Page 129 and 130:
meer wind, de wind is krachtiger da
Page 131 and 132:
X. VOORNAAMWOORDEN EN LIDWOORDEN PE
Page 133 and 134:
de beschrijving van het kolfspel ;
Page 135 and 136:
ger, als nog bij de Scheveningers,
Page 137 and 138:
Beutje" op suggestieve wijze aangek
Page 139 and 140:
Iemand en niemand komen in Katwijk
Page 141 and 142:
men : ander'alf, dord'alf (2,5), vi
Page 143 and 144:
'n zoodje of 'n zoo (vergroot : „
Page 145 and 146:
„In het geheel twee” : „D'r w
Page 147 and 148:
we..." en 't Bēurde wēldaris, da'
Page 149 and 150:
tijd skelde ; deze wordt van het pr
Page 151 and 152:
ze iet ?" Maar bij een locale bepal
Page 153 and 154:
is, naar analogie van het praesens,
Page 155 and 156:
velen en „liegen hiete"), lāēn
Page 157 and 158:
„D ēeje ze-n-at iet?” kan ook
Page 159 and 160:
maakt ook het gezegde minder irreaa
Page 161 and 162:
7. DE WERKWOORDEN MET -N IN PRAESEN
Page 163 and 164:
In no. 10 is de oude vorm -d gehand
Page 165 and 166:
XIIL GEBRUIK EN VERBINDINGEN VAN WE
Page 167 and 168:
gezegde op zich zelf vormt. Zoo ook
Page 169 and 170:
leef het bij een lichte aanraking).
Page 171 and 172:
atēld in kaekmaon (manden). Ien st
Page 173 and 174:
lijdend voorwerp. Het deelwoord is
Page 175 and 176:
Mijn zegsman meende dat deze vraagv
Page 177 and 178:
of tat waer was dat hij die vleet h
Page 179 and 180:
( = dat is gepakt, gegrepen ; tegen
Page 181 and 182:
heeft besteed, plotseling niet kan
Page 183 and 184:
(van de gemeente). Dat huis is fan
Page 185 and 186:
Katw. zegt „Toe ak ziek Mai" dan
Page 187 and 188:
heuge?" „Laet-ak aris kijke...".
Page 189 and 190:
(Het voorzetsel van het passief is
Page 191 and 192:
XIV. VOORZETSELS, BIJWOORDEN EN VOO
Page 193 and 194:
An de hand zijn of komme is „klaa
Page 195 and 196:
Franschman eweest) = waarschijnlijk
Page 197 and 198:
ij het werkwoord van beweging gaen
Page 199 and 200:
gaan wandelen, op reis gaan etc. Hi
Page 201 and 202:
HOE. In het Katw, is het suggestiev
Page 203 and 204:
Ook in de Katwijksche volkstaal is
Page 205 and 206:
taal overgegaan : Die kan nog gien
Page 207 and 208:
eteekenis „niets" (de oudste bete
Page 209 and 210:
komen van en bij varianten van een
Page 211 and 212:
ook : Dat was āandalak de vaeder v
Page 213 and 214:
dikke zwaere man was at ; hij zat g
Page 215 and 216:
XVI. DE KORTE TAALVORM In de beslot
Page 217 and 218:
lang tot van de kustlijn aan den ho
Page 219 and 220:
Zoo is ook kort het verband bij ver
Page 221 and 222:
XVII. ZINSVERBAND I. ONTSPORING EN
Page 223 and 224:
zon onder was, dan moch-je iet mā
Page 225 and 226:
XVIII. WOORDSCHIKKING I. AANLOOP In
Page 227 and 228:
fijf in dortich chulde besk āuwde
Page 229 and 230:
niet verkoopen). -- Opmerkelijk is
Page 231 and 232:
XIX. BIJZINNEN MET EEN VOEGWOORD OF
Page 233 and 234:
T o e was ak twie jaer etrauwd, toe
Page 235 and 236:
d a t was māēstal an nieuw tauw d
Page 237 and 238:
krijgt. Zoo kan ook wel substantief
Page 239 and 240:
van de „gehaalde" netten, even pa
Page 241 and 242:
lieverlee ov-akortat totta-ze-n-an
Page 243 and 244:
iedende, gebiedende en adviseerende
Page 245 and 246:
van dien aard te bespreken. In de e
Page 247:
spraak : Neen kreng, neen blikkiesk
Page 250 and 251:
lz. X. Voornaamwoorden en lidwoorde
Page 252:
N. V. DRUKK. ERASMUS , LEDEBERG/GEN
show all

Bekijk het PDF bestand.

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?