Bekijk het PDF bestand.

heeft besteed, plotseling niet kan worden afgemaakt. Waarschijnlijk
is dit oorspronkelijk zoo te verklaren Zoodra het water begint
te vallen, komen kraaien aan de hoogwaterlijn om wat van
hun gading is, op te scharrelen, schreeuwend en vechtend. Als
men nu met de born had getracht vlot te komen, was deze roep
het teeken, dat het water reeds gevallen was en er geen kans meer
was vlot te komen.
8. BIJZONDER GEBRUIK VAN TEG. TIJDVORIVI
De tegenw. tijdsvorm (praesens) wordt soms op verrassende
wijze gebruiktI). In een verhaal van een storm van 64 jaar
geleden, zegt de oude verteller : „Toe mittie storram bleve
d'r zeuve Skevelingers in twie Kattekers in iene Noortacher.
Huich fan Huigies ; die is fan Dubbeldamme (nl. Die twēede
Katwijker was H. van H. ; die „skuit" was van den reeder D.).
Een bijzonder korte, aanstippende gedachtevorm. Dit tijdgebruik
is eenigszins te vergelijken met wat in het Schilderboek
van Carel van Mander staat, aangaande een kunstenaar, wiens
vader ten tijde van het schrijven van Van Manders boek, al langen
tijd geleden gestorven was : „Sijn vader is een constich Silversmit".
Dit kan worden opgevat als : „ Tot vader heeft hij een c.S.".
Zoo zou ook in onzen zin de bedoeling kunnen zijn : „Dubbeldarn
is de reederij, (waar)van die schuit (was)". Iets dergelijks
als deze instelling vanuit den gezichtshoek van den spreker zien
we in de inleidende formule : „In dat ken iet skele, as je rog
h a d d e (gevangen had), levende rog, die w i e r ook op-te
strant uit-esprāaid". Wij zouden projecteeren in het verleden :
„Het was eenerlei, ook als men rog had g e v an g e n, 1 e g d e
men die uit". Bij navraag omtrent de omstandigheden van een
verhaalde gebeurtenis uit het verre verleden, antwoordde de
verteller : „'t Ken best plaess hebbe hoor !" terwijl wij zouden
zeggen : „Het kan zijn, dat het zoo g e b e u r de toen".
In het spannende verhaal is het historische praesens voor verleden
gebeurtenissen bij de Katwijkers heel gebruikelijk2) : „In
ze zelle ze n e t grijpe, de zwemmers, toe komt-ar an hoop waeter
loope, in zoo slaet-te kaptāain d'r off !" De voorstelling van
I) Vgl. bij het verl. deelwoord („Wat fang je gistere ?").
2) tie ook bij de voorbeelden van het perfectum (gespatieerd).
177