Bekijk het PDF bestand.

van een verre toekomst, zei : „Kenne dat ma oochies nog maer
as ansk āuwe".
Ook de omschrijving door het concrete is kenmerk van de
primitieve taal. In vergelijkingen, vooral van den superlatief :
„Het schip ligt heel ondiep in het water" wordt omschreven door :
„Hij lāat as 'n blaes op 't waeter". Ook Katw. is : „Hij slaet se
zoo ddod as-an stien" (bij de vischvangst, is er niets, vergeleken
bij de spartelende visch, zoo dood als een steen die men nu en
dan in z'n net mee „schrobt"). 'n Skip as an āailant (heel groot).
Andere vergelijkingen zijn : kijken as an nochter kalf (droomerig)
en „We legge as an martelaer die hem iet verwere kan" (moeten
het nemen zooals het is).
Indirect vergelijkend is : „Eer we onze neus veegden lag het
schip al stil" ( = in een oogwenk, heel vlug). Een vakkundige
absolute superlatief is : „Jae as-we d ēuzei) nette ahāad hadde,
dan hāaje we ze-n-iet thuis kenne brenge" (dan zou de haringvangst
overstelpend zijn geweest) ; „ze" zijn hier de haringen.
Visueel concreet zijn benamingen. Zoo noemt men het hotel
„du Rhin" in Kattak „'t Bun", omdat de vorm van den gevel
aan die van een „bewaarplaats voor levende visch" doet denken.
Natuurlijk werkt hier de klankvorm van beide benamingen mee.
Een grondsoort die door bepaalde kleine gewassen gekenmerkt
is, en die, opgehaald, de plaats op zee helpt bepalen, heet „de
Roze" of „de Roossies".
Een concrete aanduiding van „met de bomschuit thuis zijn".
„niet meer varen voorloopig" is „op-te rolle staen", of „omhoog
staen". De bommen werden nl. tegen of op de duinen op houten
rollen geplaatst. Concrete omschrijving van het begrip „blind"
is „Ik heb 'm z'n ooge dicht aslege".
Overdrachtelijke uitdrukking aan de vaktaal ontleend, is :
„Hij was uit-te vuile", „Hauw je uit-te vuile" („hij had geen zorgen
meer" en „bemoei je niet met andermans netelige zaken").
„De vuile" is op zee de aanduiding van gevaarlijk vaarwater,
met banken etc. Een korte vorm van concrete omschrijving in
de groeptaal is : „Ik ben nog 17 jaer op-te dam aweest" (= aan
de wal op de reederij gewerkt, toen ik niet meer voer).
Kort en concreet is ook de uitdrukking : „Ze tille d'r iet swaer
56
I) De oude zeeman bedoelt hiermee : de moderne netten.