Bekijk het PDF bestand.

Mijn zegsman meende dat deze vraagvorm in den tegenw, tijd
kan worden verklaard uit het feit, „dat er nog wel eens iets van
de vangst van den vorigen dag aan dek staat", het resultaat van
den vorigen dag is dus nog „tegenwoordig" 1). Men zou dan den
zin mogen opvatten als „Wat is je vangst van gisteren ?" Wanneer
in het bewuste praaigesprek was gevraagd „Wat h ē-jij evange?"
dan zou dit alleen een informatie kunnen zijn naar het volledige
resultaat van de visscherij op de heele reis : „Wat is je vangst
in haar geheel". Ook hieruit blijkt weer dat de verbinding van
hebben - I- verl. deelwoord inderdaad dient voor de perfectieve
handeling : het bereiken van de nagestreefde voltooiing, niet louter
voor het constateeren van het feit der voltooiing of het resultaat.
Duidelijk perfectief is de mededeeling bij het samenvattend
constateeren : Ik heb m a e r i e n e dochter ehāad (in het geheel).
Hē-je Keetjies ekend, Keetje die a 1 t ij d musse-namaekt
hāād ? (die haar leven lang met mutsen maken den kost
verdiende). Wanneer dan de spreker voortgaat met de „rhetorische
vraag" : „Kom hoe haat-se-n-alevel ahiete?" dan is in dien
zin gēen perfectief gezegde vervat. Hij zegt niet „hoe heette zij",
omdat hij de zaak ziet vanuit zijn eigen denken, Zoo is het ook
in : „Ik w e e t wel, dat ie altijd nog skuite ahāad hāad, an stik
of drie vier (een kleine reederij dus)".
Het perfectum kan dienen om een historisch feit te constateeren,
als in een „kroniek" : Dat kollava was weer āars. Bij de Zwaen
Mad an Kollafbaen astaen. Maar ze deene-at 66k op strant. —
Dat Mad in die tijd zeker zõõ aweest, datse sente mosse haele op
Kattak-binne of soo. Jae toe die asturrava -n-is, toe wassar
( = kwam er2)) in Kattebinne 'n burra ga me ester. Toe skoot
je mit vijf in dortig nette, faertich op s'n hoogst. Laeter toe benne
de skuite grooter aworde, in toe is tat allegaer gaen māēre (vermeerderen)
tot 8o nette toe. Ook gewichtige personen zijn in
de kroniek van belang : Van Aerie Verloope hāāt ie nog astiert.
Aai Voois hāat-ie ahiete. 'n Kl āanzeun van me is er in de mijne
ableve. Die skuit heb ik ahāad toe ie ziek l āai. Altijt op tie kandiesies,
dat ie beter wier, dan hij skipper. Pinkster kr ēeg ik am.
Hij is asturrava. Nu kan bij het kroniek-matig memoreeren
een doorloopend verhaal ontstaan. Een toevallige handeling kan
I) Zie verder over zulke bijzondere gebruikswijzen van den teg. tijd, blz. 177.
2) Zie „zijn", blz. 158 ; blz. 17o onderaan en blz. 42.
171