2014_armoede_ongedeelde_stad_v2

Voorwoord
‘Waarom arme mensen domme dingen doen’. Onder die
titel verscheen in december 2013 een artikel op de website
De Correspondent, waarin journalist Rutger Bregman in
gesprek gaat met Eldar Shafir, een Amerikaanse psycholoog.
Als ik de titel lees, voel ik mij gekwetst, boos en aangesproken.
Maar tot mijn verbazing ben ik het grotendeels eens met
Shafirs uitspraken. Heel duidelijk benoemt hij het meestal
overeenkomende gedrag van mensen die in armoede leven,
zoals roken, ongezond eten, minder bewegen. Maar ook in zijn
uitleg over de verkeerde beslissingen – dom zou ik ze niet willen
noemen – die arme mensen nemen, kan ik mij wel vinden.
Eindelijk eens iemand die het snapt, en ziet waar het armoedebeleid
op gebaseerd moet zijn en dus de hulpverlening ook:
gedragsverandering! Nu wordt vaak alleen aangepakt wat
aan de oppervlakte ligt, zonder te kijken wat nu eigenlijk de
onder liggende oorzaak is. Zo is het mij jarenlang ook vergaan,
totdat ik mijn eerste gezinscoach kreeg die mij begeleidde bij
het weer kunnen voldoen aan de basisbehoeftes die in elk
gezin nodig zijn: rust, reinheid en regelmaat. ‘Mijn Frits’
begreep als geen ander dat ik in een overlevingsstatus was
beland, maar dat daar diep onder zich een sterke, intelligente
vrouw schuilhield. Frits wist mijn overlevingskracht om te
buigen naar wenselijk en acceptabel gedrag, en gaf me nooit
het gevoel dat ik slecht, dom of minder was dan wie dan ook.
Als overheid, beleidsmakers en veldwerkers zich gaan richten
op de gedragsverandering die nodig is om aan de armoede te
ontsnappen, zou er zomaar eens een effectief armoedebeleid
kunnen ontstaan, zeker als je in het achterhoofd houdt dat wij,
die ‘armoedzaaiers’, niet de enigen zijn die gedrag en denkwijze
zullen moeten aanpassen.
Catelijne Bosman
Ex-bijstandsmoeder met vijf opgroeiende kinderen
Eerder gepubliceerd als column in MUG Magazine, februari 2014.