2014_armoede_ongedeelde_stad_v2

arme mensen sociaal geïsoleerd raken doordat leden van sociale
netwerken – maar zelfs ook familie en vrienden – hen stigmatiseren
en uitsluiten.
39
Hoe de overheid de pijn kan verzachten
Sterk ontwikkelde welvaartsstaten kunnen maatschappelijke participatie
bevorderen, doordat zij structurele en culturele voorwaarden
scheppen om aan het sociale leven deel te nemen (Visser
e.a., 2013). Als overheden investeren in openbare plaatsen en
faciliteiten bieden aan mensen met weinig inkomen, kunnen
arme en niet-arme burgers elkaar ontmoeten. Door deze investeringen
worden algemeen gedeelde waarden en normen sterker
die solidariteit benadrukken. Blijven sociale zekerheidsuitgaven
achter, dan kan een cultuur ontstaan waarin mensen zich gaan
afvragen waarom zij anderen zouden helpen, als de overheid
nauwelijks bereid is daar geld en energie in te steken. Meer uitgaven
aan sociale zekerheid blijken inderdaad zowel de individuele
hulpbronnen als de sociale verantwoordelijkheid te vergroten.
Beide factoren stimuleren op hun beurt weer de deelname aan
informele netwerken (Gelissen e.a., 2012).
Bovendien zal de invloed van armoede op sociaal isolement
worden versterkt als de uitgaven aan sociale zekerheid lager
liggen. Sterk ontwikkelde verzorgingsstaten bieden burgers een
economisch vangnet en een sociale infrastructuur die de gevolgen
van armoede kunnen verzachten. Als overheden minder uitgeven
aan sociale zekerheid, komen de kosten voor sociale participatie
meer voor rekening van de mensen zelf in plaats van dat de
overheid deze kosten draagt. Dit kan met name voor arme mensen
aanleiding zijn zich terug te trekken uit sociale activiteiten.
Van Ingen en Van der Meer (2011) laten overtuigend zien dat de
verschillen in verenigingsdeelname tussen armen en rijken, en
tussen laag- en hoogopgeleiden, kleiner zijn in landen waar de
overheid veel investeert in sociale zekerheid.
Neemt sociaal isolement onder Amsterdamse armen toe
Hoewel er gegevens zijn voor Amsterdam uit afzonderlijke bronnen
over armoede enerzijds en sociaal isolement anderzijds, is
er voor de hoofdstad nog geen relatie gelegd tussen beide individuele
en maatschappelijke problemen.
De armoedecijfers kwamen hierboven al aan bod. De cijfers
over sociaal isolement in 2012 liegen er niet om (O+S, 2013b):
11% van de volwassen Amsterdammers is ernstig eenzaam en
46% heeft last van milde tot ernstige psychische klachten. 22%
heeft niet wekelijks contact met familie, 23% niet met vrienden,