2014_armoede_ongedeelde_stad_v2

Baltimore in
de Bijlmer
31
Verheviging van de armoedeproblematiek
en haar gevolgen
voor sociaal isolement
Maurice Gesthuizen
Universitair docent
Sectie Sociologie,
Radboud Universiteit
Nijmegen
Nederland kent geen armoedegetto’s, is altijd het beeld. Toch
verdiept de armoede in ons land zich, ontstaan er concentraties
van armoede in achterstandswijken en raken meer armen in een
sociaal isolement. Een getto als dat van Baltimore in de Verenigde
Staten is daarom niet geheel denkbeeldig. Het terugtreden van
de overheid en de nadruk op zelfredzaamheid schieten door,
want velen kunnen het niet op eigen kracht.
Weinig tv-programma’s zetten de diepgewortelde, langdurige
armoede zo intens neer als de HBO-miniserie
The Corner. David Simon en Edward Burns vertoefden
ruim een jaar op de straathoeken van een van de getto’s van
Baltimore. Ze legden contact met vele bewoners, schreven er een
indringend boek over (1998) en verfilmden dat later.
Wat vooral beklijft van de film, is de uitzichtloosheid van de
situatie: mensen moeten dagelijks vechten voor hun bestaan, de
oorzaken van de diepe, blijvende armoede zijn zowel persoonlijk
als maatschappelijk, de gevolgen voor de mensen en de grootstedelijke
gebieden waarin zij leven zijn intens, en de afwezigheid
van overheidsinstanties en voorzieningen is schrijnend.
De situatie in Nederland verschilt van die in de Verenigde
Staten, al is het maar omdat ons land van oudsher een sterk
ontwikkelde verzorgingsstaat kent die zijn burgers verzorgt,
verzekert, verheft en verbindt (WRR, 2006). De overheid intervenieert
actief in de levens van mensen die arm zijn en die in
grootstedelijke gebieden wonen waar de oorzaken en gevolgen
van armoede zich concentreren. Niettemin zijn er ontwikkelin-