Basis Zorgprogramma - Efp

Basis Zorgprogramma
resultaten en de daarvoor benodigde behandeling en zorg. Dit voorkomt onnodige behandelingen
en maakt het mogelijk eerder geschikte vervolgstappen te zetten.
Responsiviteit
Het responsiviteitsprincipe indiceert de vormgeving van de behandeling en begeleiding. Een
interventie moet bijvoorbeeld zijn afgestemd op de intellectuele, cognitieve en sociale capaciteiten
van de patiënt. Daarbij valt te denken aan aangepaste groepstherapie voor extreem angstige
patiënten of aangepast materiaal voor patiënten met lees- en leerproblemen. Het gaat dus om
factoren die de werkzaamheid van de interventie beïnvloeden, hetzij positief, hetzij negatief (Ogloff
& Davis, 2004).Gezien de ernst van veel stoornissen en de veelvuldige comorbiditeit in de forensisch
psychiatrische praktijk neemt ook dit principe daar een speciale plaats in.
Men maakt een onderscheid tussen interne en externe responsiviteit (Hollin, 2004). Interne
responsiviteit heeft betrekking op eigenschappen van de patiënt. Behandelmotivatie is bijvoorbeeld
een belangrijke interne factor (Drieschner, Lammers & Van der Staak, 2004). Externe responsiviteit
betreft de kenmerken van de therapeut, de vorm van de behandeling, de beschikbaarheid van
adequate interventies en de mogelijkheden die de verdere behandelomgeving biedt (bijvoorbeeld
in termen van stabiliteit, kwaliteit van leven en autonomie). Externe responsiviteit is daarmee een
sleutel tot succes (Bouman, 2009).
Het responsiviteitsprincipe vereist een multimodale benadering, de mogelijkheid verschillende
vormen van behandeling in te zetten op dezelfdecriminogenic needs, om zo tot individueel
maatwerk te komen. Dit vereist een flexibele organisatie, die beschikt over voldoende methodieken
om naast of na elkaar aan te bieden, wat hoge eisen stelt aan medewerkers en aansturing.
Integriteit
Het integriteitsprincipe houdt in dat de gekozen behandeling zo wordt gegeven als zij is bedoeld. Dit
is een voorwaarde voor evidence-based practice. Daartoe identificeert en borgt men de factoren die
behandelingsintegriteit mogelijk maken. Hollin (1999) noemt verschillende manieren waarop de
behandelintegriteit in gevaar kan komen. Zo kunnen doelen en uitgangspunten verwateren, dan wel
worden verstoord, bijgesteld, uit het oog verloren of opgegeven.
Het integriteitsprincipe biedt behandelaars een leidraad voor een adequate uitvoering van de
behandeling. Daarnaast dient het vooral ook de evaluatie van en het onderzoek naar de
behandeling. Dit laatste maakt dat het integriteitsprincipe op gespannen voet kan komen te staan
met de best mogelijke behandeling, als een ervaren behandelaar beseft dat er een snellere of
betere vorm van behandeling mogelijk is. Mocht een behandelaar tot een alternatieve vorm van
behandeling besluiten dan is het wel zaak deze goed te evalueren en hierover te rapporteren. Zowel
van het protocol afwijken als er koste wat het kost aan vasthouden kunnen in extremo tot een
klacht bij het tuchtcollege leiden.
13