Basis Zorgprogramma - Efp

Basis Zorgprogramma
Resocialisatie
Dit hoofdstuk beschrijft de resocialisatie, het laatste deel van de behandeling van veel forensisch
psychiatrische patiënten. Het vertrekpunt voor resocialisatie ligt in een grondige analyse van de
risicofactoren en een gedegen delictanalyse (link). Achtereenvolgens gaat het om:
het doel van de resocialisatie en de criteria waaraan patiënten moeten voldoen om voor
resocialisatie in aanmerking te komen,
de voorbereidingen in de kliniek,
de verschillende vormen van verlof,
de verschillende vormen van begeleiding en toezicht,
enkele nieuwe ontwikkelingen.
Doel en doelgroep
Doel
Het doel van resocialisatie is dat een patiënt zich voorbereidt op het bestaan dat hij na de periode
van TBS gaat leiden. Idealiter keert de patiënt via zich geleidelijk uitbreidend verlof, veilig en
verantwoord terug in de samenleving, om daar een volledig zelfstandig bestaan te gaan leiden. Dit is
echter lang niet voor alle patiënten weggelegd. Het gaat er dan om een leven te realiseren dat
optimaal is afgestemd op zijn zorg- en veiligheidsbehoeften, geheel volgens het
rehabilitatieprincipe. Dit kan bijvoorbeeld een verblijf betekenen in een andere GGZ-instelling met
een lager niveau van beveiliging, dan wel in een meer of minder beschermde en gesuperviseerde
vorm van wonen met meer of minder controle. In beginsel heeft een forensisch psychiatrische
(ex)patiënt echter dezelfde rechten als elke andere burger, zolang de veiligheid van de maatschappij
maar niet in gevaar komt en de betrokkene de juiste zorg kan krijgen.
Als de patiënt terugkeert in de maatschappij is een goed evenwicht tussen de autonomie van de
patiënt en de externe structuur – wonen, werken en vrijetijdsbesteding – essentieel. Hiertoe leert
de patiënt de tijdens de therapeutische fase geleerde vaardigheden toe te passen in de gebieden
die risico’s voor hem inhouden. Het leven van de patiënt kent in de resocialisatiefase meer
vrijheden en is dan doorgaans ook minder gestructureerd dan in de klinische fase. Deze laatste
behandelingfase is er om te oefenen en de geleerde vaardigheden en bereikte behandelresultaten
te consolideren en uit te breiden. Forensisch psychiatrische patiënten leren opnieuw te wonen, te
werken – of te studeren – en hun vrije tijd zinvol en plezierig te besteden, zonder de veiligheid voor
patiënt en samenleving in gevaar te brengen. Voordat een patiënt daadwerkelijk zijn eerste
stappen buiten de inrichting zet, zijn er bepaalde voorbereidingen getroffen en is er aan bepaalde
voorwaarden voldaan.
Doelgroep
Voor resocialisatie komen alleen patiënten met een beheersbaar en aanvaardbaar delictrisico in
aanmerking. Dit betreft patiënten die:
75