Basis Zorgprogramma - Efp

Basis Zorgprogramma
Doelgroep
In beginsel bestaat de doelgroep van dit basis-ZP uit de patiënten van de forensisch psychiatrische
centra (FPC’s) aan wie een strafrechtelijke maatregel is opgelegd wegens een of meer ernstige
delicten (voorwaardelijke of onvoorwaardelijke TBS), Voor hen gelden bijzondere wettelijke regels
voor risicotaxatie, verlof en beëindiging van zorg, Sommigen echter bevinden zich vanwege een
civielrechtelijke maatregel in een FPC. In alle gevallen betreft het patiënten van 18 jaar en ouder
met een hoog delictrisico als forensisch psychiatrische behandeling uitblijft. Doorgaans werken bij
deze patiënten psychiatrische stoornissen en andere problematiek, zoals verslaving, op elkaar in bij
het ontstaan van het delict of delictrisico. Onderdelen van het ZP zijn ook toepasbaar bij andere
groepen forensisch psychiatrische patiënten.
Zorgprogramma en veiligheid
Omdat beveiliging van de samenleving de primaire opdracht is van een FPC, is veiligheid een
integraal onderdeel van het zorgaanbod in het basis-ZP. Hierin onderscheidt de forensisch
psychiatrische zorg zich dus van de algemene geestelijke gezondheidszorg (OGGZ). Op de korte
termijn gaat het hier om het verblijf van de patiënt binnen een FPC, op de langere termijn om
terugdringen van het recidiverisico door behandeling. In de FPC’s zijn behandeling en beveiliging
geïntegreerd, en dus niet van elkaar te scheiden. Beveiligen is ook een noodzakelijke voorwaarde
om te behandelen. De behandeldruk kan soms echter ontregelend werken. Dit kan tijdelijk het
gevaar verhogen (GGZ Drenthe, 2004) en tot een spanningsveld binnen de behandeling leiden.
Hieronder volgt een overzicht van wat beveiligde zorg inhoudt (zie ook GGZ Drenthe, 2004).
De beveiliging richt zich op grond van de actuele forensisch psychiatrische diagnostiek per patiënt
op de volgende drie manieren om gevaar te voorkomen.
a. Fysieke preventie gaat vooral over beveiliging tegen direct gevaar met materiële en personele
middelen. Het betreft bewaking en controle in engere zin, c.q.t de volgende zaken.
De beveiliging die de gebouwen bieden met hun geslotenheid, overzichtelijkheid,
indeling in compartimenten, barrières tegen uitbreken en separeerkamers.
Beveiligingsapparatuur zoals elektronische controle buiten en binnen het gebouw, video,
piepers en verlichting.
Het aantal personeelsleden met specifieke beheersings- en de- escalatievaardigheden.
De regelgeving voor de dagelijkse structuur.
b. Sociale preventie, de beveiliging die voortvloeit uit een positieve relatie tussen patiënten en
hulpverleners, en tussen patiënten onderling. Dit betreft de volgende punten.
De kwaliteit van het personeel, waarbij het gaat om mogelijkheden voor de patiënten
zich te hechten aan de behandelaars, respect, empathisch vermogen, betrouwbaarheid,
9