Basis Zorgprogramma - Efp

Basis Zorgprogramma
Vormen van verlof
Begeleid verlof
De eerste vorm van verlof waarvoor een patiënt in aanmerking komt, is begeleid verlof. Dit houdt in
dat de betrokkene zich begeleid door een sociotherapeut buiten de beveiligde zone van de
inrichting mag begeven. In het begin is deze vorm van verlof beveiligd: behalve de sociotherapeut
gaat er ook een beveiligingsmedewerker mee. Begeleid verlof dient om de ontwikkeling te meten
en geeft zo richting aan de verdere behandeling. Aan de hand van deze vorm van verlof kan de
kliniek toetsen hoe de patiënt reageert op bepaalde prikkels en impulsen die zich binnen de
inrichting niet voordoen. Daarnaast kan het verlof bijdragen aan de motivatie voor de behandeling.
Het begeleide verlof is meestal van korte duur: in de regel maximaal een dag. De begeleiding brengt
met zich mee dat er continu toezicht is op het doen en laten van de patiënt.
In 2006 heeft het kenniscentrum Pompeii samen met de FPC’s een opleidingsprogramma opgezet
om sociotherapeuten te scholen in de begeleiding van verloven. In deze cursus wordt informatie
verstrekt, ervaring uitgewisseld en worden rollenspelen gedaan over begeleide verloven.
Onbegeleid verlof
Onbegeleid verlof is verlof buiten de beveiligde zone van de inrichting zonder begeleiding van
personeel. Het vindt doorgaans plaats in de middenfase van een behandeling, als de begeleide
verloven van een patiënt goed zijn verlopen. De betrokkene gaat bijvoorbeeld zelfstandig naar zijn
werk, opleiding of familie. De kliniek controleert of de verlofganger zich aan de afspraken houdt.
Het kan een of meer dagen duren, met of zonder overnachtingen. Alvorens een patiënt op
onbegeleid verlof gaat, maakt men duidelijke afspraken met toetsbare voorwaarden. Deze komen
voort uit het behandelplan.
Onbegeleid verlof dient om de behandelresultaten te consolideren en uit te breiden. Daarnaast
vormt het de grondslag voor de planning van de verdere behandeling. Aan de hand van deze vorm
van verlof kan men ook toetsen in hoeverre een patiënt de geboden vrijheden aankan en in welke
mate hijzelf verantwoordelijkheid kan dragen voor de gemaakte afspraken. Onbegeleid verlof dient
ten slotte ook om mogelijkheden tot re- integratie te verkennen. Dit alles maakt onbegeleid verlof
een cruciaal onderdeel van de behandeling, dat van groot belang is voor zowel het succes als de
duur van de behandeling.
Het is niet eenvoudig te bepalen of onbegeleid verlof en de daarop volgende vormen van verlof
succesvol zijn. Het gaat hier onder andere om het uitblijven van incidenten, waarbij het vooral
aankomt op een goede begeleiding door de sociotherapeut. Hierbij zijn de volgende punten van
belang.
Heel alert zijn op gedragingen die lijken op het gedrag tijdens het delict en het huidige
gedrag relateren aan de delictanalyse, wat vaak moeilijk objectiveerbaar is.
Regelmatig controleren, en niet alleen op incidenten.
Aandacht voor sociale vaardigheden en gedragingen.
83