Basis Zorgprogramma - Efp

Basis Zorgprogramma
Behandelvoorwaarden
Behandelmilieu
Een veilig en ondersteunend leefmilieu is voor een vruchtbare behandeling onmisbaar.
Milieutherapeutische onderzoeken (Janzing & Kerstens, 2004;Janzing & Lansen, 1996) wijzen op het
belang van een consistente en eenduidige organisatie van het milieu, met een gespecificeerd doel
voor een gespecificeerde groep patiënten. Een juiste beheersing, bejegening en ondersteuning van
de individuele patiënt gaan hierbij hand in hand. Op de afdeling gaan patiënten en het personeel
veilig, constructief en respectvol met elkaar om, zodanig dat dit nieuwe vaardigheden ondersteunt.
De invulling van de vrije tijd vormt daar een belangrijk onderdeel van. Patiënten hebben een
overzichtelijk dagprogramma met voldoende rustmomenten. Om hospitalisatie tegen te gaan en de
basale levensvaardigheden te behouden zijn patiënten zoveel mogelijk zelf verantwoordelijk voor
hun leefomgeving. Ook worden ze gestimuleerd aan activiteiten en therapieën deel te nemen. Wel
moet men per individu tot een goede balans tussen actieve inzet voor de behandeling en voldoende
rust komen. De sociotherapeut speelt een cruciale rol in de organisatie van het
behandelmilieu(link)
Motivatie
Bij gedwongen behandeling spreekt intrinsieke behandelmotivatie niet vanzelf. Intrinsieke
behandelmotivatie is zowel een selectiecriterium voor behandeling als een behandelindicatie
(McMurran, 2002). Uit onderzoek blijkt dat daders met een opgelegde behandeling minder zijn
gemotiveerd en minder vaak de oorzaak van hun gedrag bij zichzelf zoeken (Bowen & Gilchrist,
2004). Ook tonen zij minder woede als reactie op oneerlijkheid, frustraties en interrupties. Uit de
literatuur komt wel naar voren dat opgelegde behandeling wel tot reductie van recidive en
verslaving kan leiden (Van Gestel et al, 2006). Dit is vooral ook een kwestie van goed FPT (De Kogel
& Nachtegaal, 2008).
De sociotherapeut speelt een grote rol bij de motivatie van patiënten. (link) Bij zijn pogingen de
patiënt mee te laten werken maakt hij zo min mogelijk gebruik van dwang en drang. Veiligheid blijft
echter altijd vooropstaan. Men kan het signaleringsplan (link) gebruiken om de balans tussen
dwang en drang 14 enerzijds en veiligheid anderzijds te bewaren.
Ook in de andere therapeutische disciplines speelt motivatie een belangrijke rol. Waar
psychotherapeuten welbewust motiverende gesprekken inzetten, motiveren vaktherapeuten
(link) veelal meer impliciet.
Hoewel men dus aanneemt dat motivatie invloed heeft op de behandeluitkomst, en het Good Lives
Model daar extra aandacht aan besteedt (Ward, 2002; (link), lieten Shaw, Herkov & Greer (1995)
zien dat de bereidheid mee te werken aan behandeling op zichzelf geen goede voorspeller is van
een positieve behandeluitkomst.
14 Van drang is bijvoorbeeld sprake als een patiënt uit zichzelf meewerkt aan een behandeling die zonder medewerking
gedwongen zou worden gegeven.
58