Basis Zorgprogramma - Efp

Basis Zorgprogramma
komen samen in een diagnostisch rapport. Dit rapport vormt het uitgangspunt voor de
behandeling, zoals de behandelcoördinator die opstelt, en komt aan de orde bij alle stappen van de
behandeling. Het levert ook materiaal voor een nulmeting van de effecten van de behandeling.
Het behandelteam bespreekt de uitkomsten van het diagnostische onderzoek en neemt zo kennis
van de psychopathologie en de delictgevaarlijkheid van de patiënt. Een en ander is het uitgangspunt
voor de behandeling en de beslissingen over beveiliging.
Diagnostiek is geen eenmalige onderzoeksactiviteit aan het begin van de behandeling, maar speelt
zich gedurende de gehele behandeling af en is daarmee zelf ook onderdeel van het behandelproces.
Zo komen uit de behandeling nieuwe diagnostische vragen naar voren. De beantwoording daarvan
stuurt dan weer de behandeling, en zo verder.
De keuze van diagnostische instrumenten en activiteiten verschilt per patiënt en vindt plaats op
indicatie van de behandelverantwoordelijke en de diagnosticus. Hiertoe formuleren zij een
duidelijke diagnostische vraagstelling. De gekozen instrumenten helpen deze vraagstelling te
beantwoorden. De instrumenten moeten hiervoor uiteraard wel voldoende betrouwbaar en valide
zijn. Om de voortgang van de behandeling te kunnen meten gaat het hier vooral ook om
veranderingsgevoelige instrumenten. Verder is het raadzaam, waar mogelijk, internationaal
gangbare instrumenten te gebruiken om internationaal onderzoek mogelijk te maken. Ook is het
goed gebruik verschillende methoden van informatieverzameling en instrumenten met
verschillende invalshoeken in te zetten, en alert te blijven op nieuwe ontwikkelingen op dit gebied.
Hoewel dat wel wenselijk zou zijn is er nog geen algemeen geaccepteerde en gestandaardiseerde
testbatterij. Dit vloeit voort uit de zelfstandigheid en autonomie van de diagnostici.
Alvorens in te gaan op de vaste onderdelen van de diagnostiek, eerst nog de kanttekening dat er
nadelen kleven aan het gebruik van zelfrapportage, de meest gebruikte methode van
informatievergaring in de forensische psychiatrie. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van onder- en
over-rapportage, onjuiste herinnering of bewuste vertekening (Wartna, 1999). Het is belangrijk met
deze nadelen rekening te houden, gezien de grote consequenties van zulk onderzoek voor zowel de
onderzochte als de omgeving (recidivegevaar). Het gedwongen karakter van veel van de forensische
zorg leidt vaak tot een defensieve opstelling en sociaal wenselijke antwoorden. Het is daarom
belangrijk zelfrapportage zoveel mogelijk aan te vullen met andere methoden van
informatieverzameling, om vanuit verschillende invalshoeken een diagnose te kunnen stellen.
Vaste onderdelen van de diagnostiek
We noemen hier de belangrijkste en meest aanbevolen instrumenten. Voor een nadere uitwerking
van deze instrumenten en mogelijke alternatieven kunt u telkens doorklikken.
21