Richtlijn Werk en Ernstige psychische ... - GGZ-richtlijnen
Richtlijn Werk en Ernstige psychische ... - GGZ-richtlijnen
Richtlijn Werk en Ernstige psychische ... - GGZ-richtlijnen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Conceptrichtlijn <strong>Werk</strong> <strong>en</strong> <strong>Ernstige</strong> <strong>psychische</strong> aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>51015202530354045lange termijn (na 8 <strong>en</strong> 12 jaar). 71% van h<strong>en</strong> werkte gedur<strong>en</strong>de meer dan de helft vande follow-up periode, ongeveer 60% van de ban<strong>en</strong> betrof werk van meer dan 10 uurper week. Veel geïnterviewd<strong>en</strong> blek<strong>en</strong> nog regelmatig last te hebb<strong>en</strong> van hunpsychiatrische problem<strong>en</strong>. Uit de interviews bleek o.a. dat zelfmanagem<strong>en</strong>t vansymptom<strong>en</strong> <strong>en</strong> de ontwikkeling van geschikte copingvaardighed<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belangrijke rolblijk<strong>en</strong> te spel<strong>en</strong> in het vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> behoud<strong>en</strong> van werk.Uit de etnografische studie van Alverson e.a. (1995) onder 13 m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> meternstige <strong>psychische</strong> aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> (inclusief m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met ernstigeverslavingsproblematiek) die deelnam<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> IPS-programma, blijkt dat debetrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> zes strategieën gebruik<strong>en</strong> om hun gezondheid <strong>en</strong> hun werk te behoud<strong>en</strong>.Ze prober<strong>en</strong> positieve verwachting<strong>en</strong> te behoud<strong>en</strong> door vooral naar hun herstel tekijk<strong>en</strong> in plaats van naar hun ziekte. Verder prober<strong>en</strong> zij verslaving te vermijd<strong>en</strong> doornaar bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> van zelfhulpgroep<strong>en</strong> te gaan <strong>en</strong> door alcohol- <strong>en</strong> druggebruik tebeperk<strong>en</strong>. Ook mak<strong>en</strong> zij veel gebruik van hun ondersteuningsnetwerk, met namefamilie <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> in mindere mate professionals. Andere copingstrategieën zijnstrategisch medicatiegebruik <strong>en</strong> het vermijd<strong>en</strong> van terugval door actieve periodes af tewissel<strong>en</strong> met periodes waarin m<strong>en</strong> zich wat meer terugtrekt. In het werk prober<strong>en</strong> zije<strong>en</strong> terugval te vermijd<strong>en</strong> door regelmatig pauzes te nem<strong>en</strong>, prioriteit<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong> inhun werk <strong>en</strong> door tuss<strong>en</strong>door vakantiedag<strong>en</strong> op te nem<strong>en</strong>. Hoewel sommig<strong>en</strong> bang zijnvoor stigmatisering door collega's <strong>en</strong> niets durv<strong>en</strong> te vertell<strong>en</strong> over hun achtergrond,hebb<strong>en</strong> deg<strong>en</strong><strong>en</strong> die dat wel do<strong>en</strong> daar ook vaak baat bij.Dezelfde copingstrategieën kom<strong>en</strong> naar vor<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> studie van Silver (2004)onder 12 ervaringsdeskundig<strong>en</strong>, waarin externe <strong>en</strong> persoonlijke strategieën word<strong>en</strong>onderscheid<strong>en</strong>. Externe strategieën betreff<strong>en</strong> vooral de formele <strong>en</strong> informeleondersteuningsnetwerk<strong>en</strong> waar ervaringsdeskundig<strong>en</strong> gebruik van mak<strong>en</strong>. Bijpersoonlijke strategieën gaat het om attitude (motivatie, positief zelfbeeld), cognitie(probleemoplossing, accepter<strong>en</strong> van beperking<strong>en</strong>, gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> stell<strong>en</strong>) <strong>en</strong> gedrag (opkom<strong>en</strong>voor jezelf, terugtrekk<strong>en</strong>, pauzes nem<strong>en</strong>).Uit de explorer<strong>en</strong>de studie van Prov<strong>en</strong>cher e.a. (2002) bij 14 werk<strong>en</strong>de <strong>en</strong> nietwerk<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> ernstige <strong>psychische</strong> aando<strong>en</strong>ing blijkt dat dezelfmanagem<strong>en</strong>t- <strong>en</strong> copingstrategieën sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong> met de herstelfase waarin depersoon zich bevindt. Zij onderscheid<strong>en</strong> drie herstelfas<strong>en</strong>: 1. herstel is onzeker, 2.herstel als empower<strong>en</strong>de ervaring, 3. herstel als e<strong>en</strong> uitdaging. In de eerste fasehebb<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> veel moeite met het omgaan met <strong>psychische</strong> beperking<strong>en</strong>, emotioneleproblem<strong>en</strong> <strong>en</strong> stress. Zij hanter<strong>en</strong> passieve <strong>en</strong> vermijd<strong>en</strong>de coping- <strong>en</strong> zelfmanagem<strong>en</strong>tstrategieën <strong>en</strong> zijn sterk afhankelijk van externe hulpbronn<strong>en</strong>, zoals medicatie <strong>en</strong>professionele hulp. In de tweede fase prober<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> meer controle te krijg<strong>en</strong> op hunlev<strong>en</strong>, hetge<strong>en</strong> ook tot uiting komt in hun copingstijl. Hun gedrag is gericht op hetvoorkom<strong>en</strong> van uitval <strong>en</strong> het omgaan met stress. Op cognitief niveau gebruik<strong>en</strong> zijzelfwaardering (positief over zichzelf d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>), herwaardering van emotioneleproblem<strong>en</strong> (verklaring<strong>en</strong> bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, verminder<strong>en</strong> van schuld) <strong>en</strong> zelfontdekking(herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> van voorkeur<strong>en</strong>, sterktes <strong>en</strong> beperking<strong>en</strong>). In de derde fase zijn m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>erin geslaagd om diverse maatschappelijke roll<strong>en</strong> te vervull<strong>en</strong> <strong>en</strong> effectief om te gaanmet hun emotionele problem<strong>en</strong>. Zij kunn<strong>en</strong> problem<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> uitdaging zi<strong>en</strong> <strong>en</strong>hanter<strong>en</strong> pro-actieve copingstrategieën, zoals het stell<strong>en</strong> van realistische doel<strong>en</strong> <strong>en</strong> hetonderscheid<strong>en</strong> van beïnvloedbare <strong>en</strong> niet-beïnvloedbare zak<strong>en</strong>.30
Change language