Richtlijn Werk en Ernstige psychische ... - GGZ-richtlijnen

Conceptrichtlijn Werk en Ernstige psychische aandoeningen51015de ziekte zich openbaarde. Bij Michon e.a. (2005) gaat het om recent sociaal enarbeidsfunctioneren in arbeidsrehabilitatieprogramma's. In deze review komt ook selfefficacy(de mate waarin betaald werk door de persoon zelf als haalbaar wordt gezien)als voorspeller voor betaald werk naar voren. Uit een longitudinale studie van Biegele.a. (2010) komt naar voren dat mensen zonder eerdere werkervaring en met eennegatieve self-efficacy minder kans hebben op betaald werk, omdat zij niet wordenverwezen naar arbeidsbegeleiding (SE).Ten slotte is ook onderzoek gedaan naar de invloed van persoonskenmerken oparbeidsparticipatie. Een gunstig arbeidsverleden blijkt in een aantal studies (Tsang,2010; Catty e.a., 2008; Burke-Miller e.a., 2006; Mueser e.a., 2001) een positieveinvloed te hebben op de arbeidsparticipatie, de studie van Michon e.a. (2005) laat geenduidelijk verband zien. Ook het opleidingsniveau blijkt in een aantal studies eenvoorspeller te zijn voor het verkrijgen en behouden van betaald werk (Tsang e.a.2010;Burke-Miller, 2006; Salkever, 2003). Hierbij gaat het soms om het aantal jaren dat meneen opleiding heeft gevolgd en soms om het opleidingsniveau. Ook blijken jongerenmeer kans te maken op betaald werk dan ouderen (Tsang e.a., 2010; Burke-Miller,2006; Salkever, 2003; Lagerveld e.a., 2010). Over de invloed van anderepersoonskenmerken zoals geslacht en etniciteit zijn de resultaten niet eenduidig.202530352. OmgevingsfactorenNaar de invloed van omgevingsfactoren is nog weinig systematisch onderzoek verricht.Er zijn aanwijzingen dat vooroordelen van werkgevers over mensen met ernstigepsychische aandoeningen (stigma) een belemmerende rol spelen voor dearbeidsparticipatie van deze doelgroep (Marwaha & Johnson, 2004). Verder kan de wetenregelgeving op het terrein van arbeidsongeschiktheid een belemmering zijn voor hetverkrijgen van werk. Met name de angst bij mensen met ernstige psychischeaandoeningen om er financieel op achteruit te gaan, lijkt een negatieve rol te spelen bijarbeidsparticipatie (Marwaha & Johnson, 2004; Bond e.a., 2008). Opgemerkt dient teworden dat deze studies zijn uitgevoerd in landen met een andere socialezekerheidswetgeving dan die in Nederland. Toch is aannemelijk dat deze factoren ook inde Nederlandse situatie een rol kunnen spelen. Over de invloed van werkloosheidscijferszijn de resultaten niet eenduidig: in sommige studies spelen ze wel een significante rol,in andere niet (Bond e.a., 2008).Hoewel er dus wel verbanden zijn gevonden tussen persoonsgebonden enomgevingsfactoren enerzijds en het verkrijgen of behouden van een baan anderzijds, iser nog weinig onderzoek gedaan naar de invloed van familieleden en vanwerkgerelateerde factoren op de arbeidsparticipatie van mensen met ernstigepsychische aandoeningen (Tsang e.a., 2010, Bond e.a., 2008).40453. Factoren die betrekking hebben op de interventieEvidence-based arbeidsbegeleiding (Supported Employment, Individual Placement andSupport) is een sterke voorspeller voor arbeidsparticiaptie, zowel voor het verkrijgen alsvoor het behouden van werk (Tsang e.a.; Bond e.a., 2008; Catty e.a., 2008). Welkeelementen vooral werkzaam zijn in de begeleiding komt in hoofdstuk 5 nader aan deorde. Over de invloed van behandelmethoden op betaald werk zijn de resultaten nieteenduidig. Binnen de grotere groep van mensen met ernstige psychische aandoeningen40