Eindrapport Dieren onder de Wielen - Natuurpunt

versnippering en verstoring (J. Rodts et al., 1998). Aangezien deze negatieve gevolgen in eerderestudies al ruim aan bod gekomen zijn, zullen we ze hier slechts kort toelichten (J. Rodts et al., 1998).Door de aanleg van wegen gaat rechtstreeks open ruimte verloren die voorheen als habitat kon dienenvoor vele wilde dieren. Bij bijvoorbeeld een snelweg van twee maal twee rijstroken gaat perkilometer aangelegde weg zo’n vier hectare natuur rechtstreeks verloren. Daar komt nog de verminderingin kwaliteit van de omringende terreinen bij die deze aanleg teweegbrengt. In geval van eenmiddenberm van 40 meter breed, zoals de E19 tussen Brussel en Antwerpen, gaat nog veel meernatuur verloren.Wegen doorsnijden het landschap en vormen, afhankelijk van de breedte van de weg, de verkeersdrukteen de diersoort een kleinere of grotere barrière. Daardoor hebben wegen een versnipperendeffect op leefgebieden van diersoorten. Ze bemoeilijken de uitwisseling tussen leefgebieden aan deene kant van de weg met leefgebieden aan de andere kant van de weg. Een verminderde (genetische)uitwisseling kan ervoor zorgen dat er in de kleine resterende populaties inteelt optreedt metalle negatieve gevolgen van dien. Bovendien vermindert voor veel soorten ook de kwaliteit van hetleefgebied door zogenaamde randeffecten. Aan de rand van een bos is voor bepaalde soorten bijvoorbeeldmeer predatie te verwachten dan in het centrum ervan. Hoe kleiner een habitatfragmentwordt, hoe groter de invloed van deze randeffecten. De gefragmenteerde gebieden kunnen uiteindelijkte klein worden om het voortbestaan van een individu of populatie te verzekeren. De enormefragmentatie van het Vlaamse landschap is in eerste instantie vooral nefast voor de zoogdieren meteen groot territorium, zoals de hertachtigen, everzwijnen, marterachtigen en vossen. Ook op kleinereschaal kan een secundaire weg het voortbestaan van bijvoorbeeld een amfibieënpopulatie bedreigenals deze de voorjaarstrekroute doorsnijdt.Wegen hebben een onmiddellijke verstorende werking op de omgeving door het lawaai van de voorbijrijdendeauto’s, de wegverlichting en het gebruik van strooizout. Bovendien veranderen ook delokale microklimatologische omstandigheden. Deze effecten kunnen vele honderden meters van deweg nog een invloed hebben (zie bv. Arévalo & Newhard, 2011; Parris & Schneider, 2009).Als dieren dan toch trachten wegen over te steken, vallen er heel wat slachtoffers. Aanrijdingen metkleine of grotere dieren zijn niet altijd zonder gevolgen voor de inzittenden van de wagen, zeker alsdie wagen door een uitwijkingsreflex van de chauffeur op de andere rijstrook terechtkomt en botstmet een tegenligger. Voor zowel de natuur als de mens is het van het grootste belang om verkeersslachtofferste vermijden door de knelpunten op te sporen en aan te pakken.1.2 Aanleiding voor dit project1.2.1 Eerder onderzoekIn 1995 nam het toenmalige 'Koninklijk Belgisch Verbond voor de Beschermingvan de Vogels’, nu Vogelbescherming Vlaanderen, het initiatiefonderzoek te doen naar de impact van het wegverkeer op defauna. Dit kaderde in het Europees Jaar voor het Natuurbehoud. Metde hulp van een groot aantal vrijwillige medewerkers organiseerde ze12