12.07.2015 Views

'• l' °, t

'• l' °, t

'• l' °, t

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

154 DE NATUURLYKE HISTORIE,werkt mofaïc; het huidje, of het dunne vel, waarmede de fchaal uitwendig isbekleed, is een doorfchynend vel, dat de vertooning maakt van een vernis,over het geheele lighaam van het dier geftreeken; dit vel vertoont het verhevene, het reliëf, van het mofaïc of opgelegd werk veel fterker, en hetzelvekrygt eene verfchillende gedaante, wanneer dat vel is weggenomen: voorhet overige is deze beenagtige fchaal niet dan een omflag, onafhankelyk vanhet maakzel en de andere inwendige deelen des lighaams van het dier, welksbeenderen en andere famenfteliende deelen ineen gezet en geledigd zyn, zoals die van alle andere viervoetige dieren.De tatous zyn in 't algemeen onfchuldige dieren, en die geen kwaad doen,ten zy men hen in de ruinen laat komen, alwaar zy de meloenen, de aardappelen, en andere gewaffen of wortels opeeten. Schoon uit de heete geweftenvan Amerika herkomftig, kunnen zy in de gemaatigde landen leeven; ik heber, eenige jaaren geleeden, een in Languedok gezien, welken men in huisvoedde, en die overal ging zonder iets aan te taften; zy gaan met eenigedrift, maar zy kunnen, om zo te fpreeken, noch ipringen, noch loopen,noch op de boomen klauteren, zodat zy door de vlugt niet wel ontkomenkunnen aan hunne vervolgeren; hunne eenigfte toevlugt is zich in hun hol teverbergen, of, zo zy daar al te verre af zyn, te poogen zig een ander temaaken, voordat zy agterhaald worden; zy hebben daar flegts eenige oogenbükkentoe noodig, want de mollen graven den grond niet ichielyker opdan de.tatous; men vat hen zomtyds by den ftaart, voordat zy daar geheelin gedrongen zyn, en dan doen zy zulk een wederftand (ZO, dat men denftaart breekt, zonder het lighaam te kunnen uithaalen; om hen niet te verminken, moet men het hol van voren openen en dan vat men hen , zonder datzy eenigen wederftand kunnen doen; zodra men hen heeft fluiten zy zig toteen bal, en om hen te noodzaaken zig uit te ftrekken, brengt men hen by't vuur; hunne fchaal, fchoon hard en ftyf, is egter zo gevoelig, dat hetdier, zodra men dezelve wat fterk met den vinger aanraakt, daar eene aandoeningvan heeft, leevendig genoeg om zig geheel toe te trekken : wanneerzy in diepe holen zyn, doet men 'er hen uitkomen met daar rook of water inte brengen; men wil, dat zy meer dan een derde van 't jaar in hunne holenblyven zonder daar uit te komen (Q, het geen men met meer zekerheid kanaanneemen is, dat zy daar niet dan des nachts uitgaan om hun voedzel te zoeken; men jaagt den tatou met kleine honden (k), die hem welhaaft agterhaalen;hy wagt zelfs niet tot dat zy digt by hem zyn om te blyven ftaan en(b) „ De meefte cachicamos achten zig veilig te zyn, zodra zy hun hoofd en een gedeelte„ van hun lighaan in hunne holen hebben kunnen fteeken; en inderdaad zy hebben niets te-„ vreezen ten zy men zig, om hen daar uit te krygen, van het middel bediene, dat ik mei-,, den zal: de Indiaan komt en vat het dier by den ftaart, die zeer lang is; de armadillo zet,, zyne fchtibben op, en fluit die zo vaft tegen de wanden van zyn hol, dat de indiaan hem,, eer dsn fta

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!