et_atlas_final_son_hal

KÜRESEL PAZARIN YÜKSELİŞİGelişmiş dünyada çiftçi sayısı sürekli azalırken beslenen hayvan sayısı sürekliartıyor. Yerel pazarlar yerine uzaktaki süpermarketlere üretim yapılıyor. Budeğişimin bir benzeri, şimdi gelişmekte olan ülkelerdeki hayvancılıkta görülüyor.Domuz vetavuk piyasasıbüyürken koyun vesığır piyasasıyerinde sayıyorDünya genelinde ete olan talep sürekli artışgösteriyor. Fakat bu artış, farklı ülkelerdefarklı oranlarda. 20. yüzyılın en büyük et üreticileriolan Avrupa ve ABD’de tüketim çok yavaşartıyor, hatta neredeyse yerinde sayıyor. Öte yandan,Asya ve diğer bölgelerdeki gelişen ekonomilerde,et sektörünün 2022’ye kadar %80 oranındabüyümesi bekleniyor. En büyük talep, devasa yeniorta sınıflarıyla Hindistan ve Çin’den gelecek.Üretim kalıpları şu şekilde: Güney ve DoğuAsya, pek çok sanayileşmiş ülkenin on yıllar öncegeçtiği değişimden şimdi geçiyor. 1960’larda Avrupave ABD’de hayvanların çoğu küçük ve ortaölçekli sürüler halinde otlaklarda besleniyordu.Bunlar ya çiftlikte ya da yakınlardaki bir mezbahadakesilip işleniyordu. Et ve sosis de aynıyerde ya da en azından aynı bölgede üretiliyordu.Günümüzde bu tarz üretim neredeysetamamıyla ortadan kalkmış durumda. ABD’dedomuz üreticilerinin sayısı 1992-2009 arasında%70 oranında azaldı, ancak toplam domuz sayısıaynı kaldı. Aynı dönemde çiftlik başına satılan ortalamadomuz miktarı, yılda 945 baştan 8400 başaçıktı. Ayrıca 1970’lerde 67 kilogram olan kesimlikhayvan ağırlığı günümüzde 100 kilograma kadaryükseldi.Çin’de üretilen domuzun yarısı hâlâ küçüküreticilerin elinde ama bu durum hızla değişiyor.Gelişmiş ülkelerdeki hayvan üretimine hâkimolan teknolojilerin ve sermaye yatırımlarının aynısı,gelişmekte olan ülkelere de nüfuz ediyor vebu ülkeler de küresel tedarik zincirleri ile bütünleşiyor.Bir domuz yavrusu dünyaya geldiğindekaderi çoktan belirlenmiş oluyor. Domuz pirzolasınınhangi şehirdeki hangi süpermarkete, hangipazarlama yöntemiyle satılacağı belli.Fakat üretim koşulları eskisinden çok farklı.Avrupa ve Amerika’daki endüstriyel hayvancılıkyemin, enerjinin ve toprağın ucuz olduğu bir dönemdebaşladı. Günümüzde ise bu üç kıt kaynağınmaliyeti hızla yükseliyor. Dolayısıyla toplamet üretimi eskisine oranla daha yavaş artış gösteriyor.Sadece kanatlı hayvan ve domuz üretimindepazar büyüyor. İki tür de yemi verimli kullanıyorve dar bir alanda tutulabiliyor. Bu da onların ucuzete karşı doyurulamayan talebi karşılayabileceklerianlamına geliyor. 2022’de tüketilecek olan ilaveetin neredeyse yarısının kanatlı hayvanlardankarşılanacağı tahmin ediliyor.Sığır üretimi ise yavaş artıyor. ABD, hâlâ dünyanınen büyük büyükbaş hayvan üreticisi, bunarağmen sektör, koşulları “olağanüstü” diye nitelendiriyor.2012’ye kıyasla 2013 yılında %4 ila 6düşüş bekleniyor ve bu düşüş 2014’te de devamedeceğe benziyor. Brezilya, Kanada ve Avrupa gibidiğer geleneksel et üreticilerinde ise üretim ya yerindesayıyor ya da düşüyor.Günümüzün yükselen yıldızı ise 2010’dan2013’e kadar neredeyse iki katına çıkardığı mandaüretimiyle Hindistan. Kırmızı et üretiminin%25’ini sağlayan Hint Yarımadası’ndaki mandaüretimi dünya piyasalarını zorluyor. ABD TarımBakanlığı verilerine göre Hindistan 2012 yılındaBrezilya’yı geçerek dünyanın en büyük et ihracatçısıhaline geldi. Mandaların bakımı oldukçaucuz. Bu da manda etinin diğer büyükbaşlaragöre kilo başına 1 dolar daha düşük ücretli olmasınısağlıyor. Yem fiyatlarının artması sonucuBrezilya’daki büyükbaş hayvan üreticileri, soyafasulyesi üretimine kaymaya başladı. Bu, Hindistan’dakimanda üreticileri için de küçük de olsabir fırsat yarattı.ÜretimTicaretTicaretTüketimDünya 2013 tahmini,milyon tonFAODünya, 2013 tahmini,milyon tonFAODünya 2013 tahmini,yüzdeFAOKg cinsinden kişi başına yıllık,2013 tahminiFAO13.80.9 9.968.18.67.2114.2 308.2 30.2 10033.343.1106.413.390.179.3Sığır, danakümeshayvanıDomuz DiğerKoyun, keçiSığır, danakümeshayvanıDomuz DiğerKoyun, keçiİç tüketimİhracatGelişmişGelişmekte olanDünya14ET ATLASI