et_atlas_final_son_hal

ULAŞIMI HESABA KATMAMALİYETİ DÜŞÜRTarım ve hayvancılık sektörünün sera gazı envanteri belirlenirken enerji,ulaşım, ticaret gibi ikincil maliyet kalemlerinin iklim maliyetine dahiledilmemesi maliyetinin olduğundan düşük görünmesine neden oluyor.Bu raporda da belirtildiği gibi, FAO verilerinegöre dünya genelinde hayvancılık sektörününsera gazlarına katkısı insan kaynaklısera gazlarının toplamının %14.5’i seviyesindeseyrediyor. Türkiye emisyon envanterine göre isetarım ve hayvancılık sektörünün toplama katkısı%9.3 seviyesinde.Türkiye’de tarım ve hayvancılık sektörü kaynaklısera gazı emisyonlarının CO 2eşdeğerinde,1995-2011 yılları arasında azalma yaşandı. Bu durumbirkaç temel faktörle açıklanabilir:• Tarım ve hayvancılık sektöründe Türkiye genelindeson 15 senede yaşanan durağanlık ve görecegerileme sektörün toplam emisyonlarınıdüşürdü.• Türkiye’de et üretiminin büyük bölümünü oluşturankırmızı etten kanatlı etine hızlı bir geçişyaşandı.1995’te toplam et üretiminin %70’i kırmızıykenbu oran 2013’te %36 ya indi, kanatlı etüretimi ise %30’dan %64’e çıktı. FAO verilerinegöre kanatlı etin birim protein başına emisyonyoğunluğu kırmızı ete oranla yaklaşık 7 kat dahadüşük olduğu için bu bahsedilen geçiş, Türkiye etsektörünün karbon yoğunluğunu düşürdü.• Bitkisel ve hayvansal ürünlerin tüketiminde ithalatınoranı son yıllarda artış gösterdi. Emisyonenvanteri sadece üretim değerlerine dayandığıiçin Türkiye’deki et tüketiminin iklim maliyetininönemli bir bölümü ithalat yapılan ülkelerüzerine yüklendi.• Hayvancılık sektörünün iklim maliyetindeki yemürünleri maliyetinin önemli bir kısmı da ithalatçıülkeler üzerinden ortaya çıkıyor. Sektörde emisyonuilgilendiren yem ürünlerinin ithalatındada artış var.• Tarım ve hayvancılık sektörünün sera gazıenvanteri belirlenirken enerji, ulaşım gibiönemli ikincil kalemlerin iklim maliyetinedahil edilmemesi, özellikle ticaret oranı yüksekürünlerde iklim maliyetinin olduğundandüşük görünmesine neden oluyor.Türkiye’de tarım ve hayvancılık sektöründenkaynaklanan sera gazı emisyonlarının CO2 eşdeğerinde1995-2011 yılları arasında azalma yaşansada iklim maliyetine bakarken, hayvancılıksektöründe üretime bağlı emisyon miktarını tekbaşına yeterli gösterge olarak saymamak gerekiyor.Tüketim bazlı iklim maliyeti dünya genelindeolduğu gibi Türkiye’de de giderek artıyor ve önlemalınmazsa yakın ve orta vadede artmaya devametmesi bekleniyor. Dolayısıyla azaltım çalışmalarınınbir an önce uygulanması gerekiyor.Tüketim bazlıiklim maliyeti dünyagenelinde olduğugibi Türkiye’de degiderek artıyorBölüm 3PazarlarSayfa 51-62ET ATLASI51