et_atlas_final_son_hal

BUZDOLABINDAKİ PARLAK PEMBEMahalle kasaplarına elveda, süpermarket zincirlerine merhaba.Büyük perakende zincirlerine geçiş artık gelişmekte olan ülkeleride etkiliyor. Yükselen orta sınıfların talepleri gidişatı belirliyor.“Gıda çölleri”,marketler ve “fastfood” dükkanlarınınyegâne gıda kaynağıolduğu yerlerKasapları hatırlar mısınız? Hani arkada, fayanskaplı bir odada parçaladığı eti ön tarafta,mermer bir tezgahın üzerinde kesip,müşterilerine kendi yaptığı sucuğu satan o eski kasapları…Bu insanlar gelişmiş dünyanın neredeysetamamında tarih olmuş vaziyetteler. Günümüzdeet 0-4 derece arasında soğutulmuş bir halde toptancıdanya da kesimhaneden çıkıp doğrudan süpermarketlereulaşıyor. Süpermarket çalışanınınyapması gereken tek şey, paketli eti soğuk vitrineyerleştirmek ve böylece tüketicilerin doğrudanistedikleri eti raftan seçip alabilmelerini sağlamak.Bu self-servis ürünlerin kesildikten sonrasatılana kadar taze kalmasını sağlamak için,domuz pirzolaları ve tavuk göğüsleri, olabileceken mikropsuz ortamlarda havaları alınarakpaketleniyor. Paketin içine de oksijeni artırılmışbir gaz basılarak sığır ve domuz etlerine taze birgörünüm veren kırmızı rengi almaları sağlanıyor.Bu sayede birkaç gün depoda kalmış olsalar dahirenklerini kaybetmiyorlar.Dünyanın pek çok yerinde 10-20 yıl öncesinekadar bir lüks tüketim malzemesi olan et,günümüzde kalkınmakta olan pek çok ülkede,artan sayıda insanın günlük besininin bir parçası.ABD’deki Walmart, Fransa’daki Carrefour, İngiltere’dekiTesco ya da Almanya’daki Metro gibidev süpermarket zincirleri dünyayı ele geçirmişvaziyette. Onların büyümesi yerel süpermarketşirketlerine yapılan dev yatırımları da tetikledi.Bu sürece dair yapılan pek çok araştırma var. İlkdalga 1990’larda Güney Amerika, Güney Kore veTayvan gibi Doğu Asya kaplanlarında ve GüneyAfrika’da başlamış. 1990-2005 yılları arasında buülkelerde süpermarketlerin pazar payı %10’lardan%50-60’lara kadar yükselmiş. İkinci dalga 1990’larınikinci yarısında Orta Amerika ve GüneydoğuAsya’da görülmüş. 2005’e gelindiğinde süpermarketlerbu ülkelerde %30-50 pazar payına ulaşmış.Üçüncü dalga ise 2000’lerde başlamış ve Çin,Hindistan ve Vietnam gibi geriden gelenleri süpürmüş.Birkaç yıl içinde bu ülkelerde süpermarketlerinpazar paylarında yılda %30-50 arasındabüyüme gözlenmiş.Bu inanılmaz değişimin sebebi nedir? Bununtek sebebi, orta sınıfların satın alma gücündekiartış değil, sebep toplumda yaşanan daha temelbazı değişimler. Örneğin, Pakistan’da şehirler okadar büyük bir hızla büyüyor ki; geleneksel et vesüt ürünlerini tedarik yöntemleri bu talebe yetişemiyor.Lahore şehrinin nüfusu her yıl 300 bin kişiartıyor. Sonunda da ürünler, kıt ve düşük kalitelihale geliyor. Pakistan’da yayımlanan günlük gazeteExpress Tribune’e göre bu durum orta sınıflarısüpermarketlere yönlendiriyor. Evde, hâlâ ailelerineyemek pişirmekle görevli çalışan kadınlarındükkân dükkân gezerek et kalitesini kontrol edippazarlık edecek vakti yok.Binlerce potansiyel müşterinin bulunduğuyerlerde büyük hacimli dükkânlara yatırım yapmakkazançlı oluyor. ABD’nin karbon dostu banliyölerigibi hareketliliğin yüksek olduğu yerlerdeÇin’deki YavaşlamaHindistan’daki genişleme2010-2014 arası yıllık dükkan artışı ve pazar payları, 2012, yüzde121110987654321BağımsızZincir02010 2011 2012 2013 2014(tahmini)84.1Yum!*McDonald’sTing Hsindiğer fast food zinciribağımsız fast food6.52.31.54.3Hua Lai ShiShigemitsuKungfuEuromonitor0.60.40.3Perakende gıda zincirleri, dükkanlar ve planlanan artışMevcutPlanlanan+ 125602*Kentucky Fried Chicken, Pizza Hut, Taco Bell+38–50166+ 250500Domino’s McDonald’s Yum!*Business Standard58ET ATLASI