okulu terk k‹m‹

karşılanamaması. Özellikle çocuğun okul dışındabir işte çalışması, ailenin sigorta kapsamındaolmaması ve aile içinde kişi başına düşen aylıkharcamanın düşük olması çocuğun okulu terkihtimalini yükseltmektedir.Ev dışında çalışma zorunluluğu erkek çocuklarınokulu terk durumunu etkileyen en önemlideğişkendir. Okulu terk etmiş erkek çocukların% 51,8’i para getirecek bir işte çalışmaktadır.Kız çocuklarda bu oran %17’dir. Ekonomikzorluklar nedeniyle eğitim harcamalarınınkarşılanamayacak olması ise kız çocuklarını dahaçok etkilemektedir.• Eğitim sistemi ve okul koşullarından kaynaklanannedenler çok kapsamlıdır. Çocukların okulaaidiyetlerinin yükseldiği ölçüde okula devamınarttığı görülmüştür. Okula aidiyeti etkileyenen önemli değişkenler, çocukların öğretmenleriile kurdukları ilişkiler ve okuldaki ders dışıfaaliyetlerin çekiciliğidir. Bu değişkenlerin kızve erkek öğrenciler için büyük farklar taşımadığıgözlenmiştir. Okulun fiziksel koşulları ve okuldakigüvenlik ortamı ise kız çocuklarının okuladevamında daha belirleyici olmaktadır.• Öğretmenlerle yapılan çalışmadan elde edilenen etkileyici sonuç, % 60’ının çocukların okuladevamlarını sağlamada öğretmen kalitesinin çokönemli olduğunu vurgulamasıdır. Öğretmenlerinmaddi ve manevi doyum boyutu, eğitime kaynakayrılamaması, öğrencinin okulda başarısız olmasıgibi etkenler de okulu terkin nedenleri olaraküst sıralarda yer almıştır. Öğretmenler açısındaneğitim sistemi ile ilgili aksaklıklar okulu terkintemel nedenlerini oluşturmaktadır.Bununla birlikte öğretmenler, okulu terk sorunununönüne geçmek için yapılması gerekenler arasındaailelerin bilinç düzeylerinin yükseltilmesini ilksıraya koymuşlardır. Öğretmenlerin çabalarınındesteklenmesi bunu izlemektedir. Öğretmenlerin önplana çıkardıkları bir başka çözüm ise, toplumsalolarak eğitimden beklentinin artması ve ailelerineğitim düzeyinin yükseltilmesi için medyanındesteğinin sağlanması olmuştur.IV) İZLEME SİSTEMİ VE POLİTİKA ÖNERİLERİPolitika önerileri dört ana hedefin gerçekleştirilmesineyöneliktir:1. Okulu terk konusunda standartların oluşturulmasıve istatistik altyapısı ile izleme sistemininkurulması.2. Risk gruplarının belirlenmesi ve izlenmesi.3. Okulların kurumsal ve işlevsel kapasitesininarttırılması. Okulu terkin önlenmesine yönelikpolitika önerilerinin temelinde ve merkezinde“okul” bulunmaktadır.Kurumsal kapasitenin arttırılmasına yönelikpolitika önerileri, fiziksel kapasiteniniyileştirilmesini, okulların ekonomik gücününarttırılmasını, okul yönetim sistemininyenilenmesini, öğretmenlerin kapasiteleriile öğretmenlere sağlanan olanaklarıngenişletilmesini, rehberlik sistemininetkinleştirilmesini, etkin bir burs sistemikurulmasını ve mevcut hukuki düzenlemelerinuygulanmasının sağlanmasını içermektedir.İşlevsel kapasitenin arttırılmasına yönelik politikaönerileri ise, öğrencilerin okula aidiyetininarttırılmasını, okul ile ailelerin yakınlaşmasınınsağlanmasını, annelerin eğitim ve bilinç düzeyininyükseltilmesini, öğrencilerin güçlü ve zayıfyanlarının saptanması ve desteklenmesini, Türkçebilmeyen ve Türkçesi zayıf olan öğrencilere Türkçeöğretilmesini ve aile, veli, vasilerin mevcut hukukisürece ilişkin bilgilendirilmesini içermektedir.4. Ekonomik ve sosyal olanakların ve destekleringenişletilmesi. Ekonomik zorluklar nedeniyleeğitim dışında kalan ya da bu riski taşıyançocukların ve ailelerinin çeşitli fonlar veburslarla desteklenmesini, anne - çocuk eğitimprogramlarının genişletilmesini ve göç ile gelenailelerin desteklenmesini kapsamaktadır.Öte yandan izleme sistemi ve politikaların uygulamaçerçevesine ilişkin önerilerde kamu hizmetlerininalımı ile ailelerin çocuklarını okutmalarınınilişkilendirilmesini, ilkö¤retim diplomasızorunluluğunun genişletilmesini, çocuklarınçalıştırılmasının engellenmesini, ilkö¤retim çağındaolan sokak çocukları ve suçlu çocukların eğitimi ile ilgiliyasal çerçevenin netleştirilmesini, ilköğretime alternatifyasadışı kursların kapatılmasını, okulu terk ile ilgiliiletişim stratejisi geliştirilmesi ve uygulanmasını,MEB içindeki kurumsal yapıda iş bölümünü ve “HaydiKızlar Okula” kampanyasının kurumsal bilgilerindenyararlanılmasını kapsamaktadır.10