okulu terk k‹m‹

II.2. İLKÖĞRETİM OKULLARINDA OKULU TERK SAYILARITürkiye’de ilköğretim okullarında okulu terk sayılarınailişkin sağlıklı veriler bulunmamaktadır. Bunun çeşitlive önemli nedenleri bulunmaktadır.Öncelikle mevcut hukuki çerçeve içinde ilköğretimdesekiz yıllık eğitim zorunludur ve “okulu terk” yasalolarak bir suç oluşturmaktadır. Bu nedenle okuluterk başlığı altında veri ve istatistik oluşturulmasıhukuki çerçevenin doğasına aykırıdır. Ancak bunarağmen okulu terkler fiilen oluşmaktadır. Mevcuthukuki çerçeve içinde bu fiiller sürekli devamsızolarak takip edilmektedir. Ancak bu konuda ortakbir tanım olmaması nedeniyle sağlıklı bir bilgioluşturulamamaktadır. Daha önceki bölümlerdebelirtildiği gibi istatistik altyapılarının henüztam ve etkin şekilde kullanılamaması da okuluterk konusunda sağlıklı bilgilerin oluşmasınıengellemektedir.Milli Eğitim Bakanlığı okulu terk ile ilgili sayısalbilgileri ilköğretim okullarında yıllara göre ilişiğikesilen öğrenci sayıları şeklinde tutmaktadır. Bubilgiler yasada gösterilen nedenlerle ilişiği kesilenöğrenci sayılarının içermektedir. Bunlar zorunluöğrenim çağı süresince okula devam edemez raporualanlar, zorunlu öğrenim çağını bitirenler, ölümler vediğer nedenlerle ilişiği kesilenleri kapsamaktadır. MilliEğitim Bakanlığı’nın bu kapsamdaki verileri Tablo 1’desunulmaktadır.Yıllar itibari ile ilköğretim okullarında okuyan öğrencisayılarındaki gelişmeler okulu terk ile ilgili olarakönemli bilgiler sunmakta, bir üst sınıflara geçiştekideğişim ve özellikle azalmalar okulu terk eden öğrencisayıları için önemli bir gösterge olmaktadır. Buçerçevede Şekil 1-6’da, Türkiye geneli ve araştırmayakonu olan illerdeki öğrenci sayıları sekiz yıllık zorunlueğitiminin başladığı 1997-1998 yılından itibaren her yılve her sınıf için kız-erkek ayrımı ile sunulmaktadır.1997-1998 yılında birinci sınıfta okuyan toplam öğrencisayısı 1.360.720 iken bu öğrencilerin mezun oldukları2004-2005 yılında sekizinci sınıf toplam öğrenci sayısı1.159.509’dur. Öğrenci kaybı toplamda yüzde 14.78,erkek öğrencilerde yüzde 12.77, kız öğrencilerde iseyüzde 17.12’dir.1998-1999 yılında birinci sınıftaki toplam öğrenci sayısıise 1.351.332’dir. Bunların 721.447’si erkek, 635.185’i kızöğrencidir. 2005-2006 yılında sekizinci sınıfta okuyanöğrenci sayısı ise 1.144.005’dir. Bunların 619.004’üerkek, 524.941’i kız öğrencidir. Buna göre öğrenci kaybıtoplamda yüzde 18.1, erkek öğrencilerde yüzde 16.54,kız öğrencilerde ise yüzde 21’dir.Yıllar itibari ile üst sınıflara geçişteki azalmanın veöğrenci kaybının tamamını okulu terk ile açıklamakdoğru değildir. Hukuki gerekçeler başta olmak üzereçeşitli nedenlerle zorunlu sekiz yıllık ilköğretimdeortalama yüzde 15 oranında öğrenci kaybıyaşanmakta ve bu oranlarda öğrenci ilköğreniminitamamlayamamaktadır.İller bazında bakıldığında ise bu oranların farklılıklargösterdiği görülmektedir. İllerde yıllar itibari ileDiyarbakır ve Şanlıurfa örneklerinde olduğu gibiöğrenci sayısında çok daha yüksek oranlı azalmalar(okulu terk) meydana gelmektedir.Hem Türkiye genelinde hem de illerde kızöğrencilerdeki kayıplar erkek öğrencilere göre dahayüksektir.Yine illerde ve Türkiye genelinde öğrenci sayısındakiazalmanın (okulu terkin) 4. sınıfta başladığı veözellikle 5. ve 6. sınıflarda hızlandığı görülmektedir.19