okulu terk k‹m‹

TABLO. 8 ÇOCUKLARA GÖRETERK NEDENLER‹birlikte okuduğumuzda tutarlı olarak kız çocuklariçin okulu terk kararını daha sıklıkla babanın vermişolduğunu görüyoruz. Mardin’de bu oranın diğerilerden yüksek olmasını da Mardin örneklemindeki kızsayısının diğer illere göre çok daha yüksek olmasıylaaçıklayabiliyoruz.N %Çalışmak zorundayım 44 20.18Babam istemedi 43 19.72Dersler zordu 35 16.06Sınıfta kaldım 35 16.06Tarlada çalışmamgerek18 8.26Yaşım büyüdü 13 5.96Sağlık sorunları 11 5.05Annem istemedi 8 3.67Okul uzak 4 1.83Çevrem kötüydü 2 0.92Öğretmen istemedi 2 0.92Türkçe sorunu 2 0.925. sınıfı bitirdim 1 0.46Toplam 218 100.00Nitel görüşmelerde çocuklara neden okulu terkettikleri sorulduğunda ilk tepkileri çoğunluklabunun kendi kararları olduğunu söylemek olsa da,takip eden konuşmalarda bu kararın altında yatanbaşka nedenler olduğu ortaya çıkmıştır. Zaten dahaçok geleneksel bir aile yapısının olduğu bu kesimde,çocuğun bireysel olarak karar almış olduğunudüşünmek çok gerçekçi değildir. Bu amaçla, okulu terkkararının kendilerinin olduğunu söyleyen 218 çocuğabu kararı neden aldıkları sorulmuştur. Tablo.8’de okuluterk eden çocukların kendi ifadelerinden oluşturulmuşterk nedenleri görülmektedir.Tablo. 8’de de görüldüğü gibi, kendi kararıyla okulubıraktığını söyleyen çocukların % 30’a yakını tarladaveya bir işte çalışmak zorunluluğu nedeniyle okuluterketmiştir. Bunu aslında kararın çocuğun kararıolmadığına işaret edebilecek % 19.7 ile “babamistemedi” yanıtı izlemektedir. Buna göre, okulu bırakmakararını kendilerinin aldığını söyleyen çocuklarınbile bu kararı tamamen kendi başlarına aldıklarınıdüşünmek doğru olmayacaktır.Çocuğun okulu terkinde diğer önemli neden ise okulbaşarısızlığı olarak ortaya çıkmaktadır. Okula devameden ve terk etmiş çocukların okul başarılarını sınıftakalma değişkenini kullanarak karşılaştırdığımızda okuluterk etmiş çocukların % 16’sı, devam eden çocukların isesadece % 5.7’si sınıfta kaldıklarını belirtmişlerdir. Bufark istatistiksel olarak anlamlıdır. Ayrıca okuldaykenderslerim kötüydü diyenler % 13.2 iken, şu an okuladevam etmekte olan öğrencilerin sadece % 1.7’siderslerinin kötü olduğunu söylemişlerdir. Görüldüğüüzere, okul başarısızlığı okulu terke sebep olarakortaya çıkmaktadır.Başarısızlığın kız ve erkek çocuklar için etkisininfarklı olup olmadığına bakarsak; terk eden erkekçocukların % 26’sı en az bir kere sınıfta kalmışken,terk eden kız çocukların sadece % 10.7’sinin en az birkere sınıfta kaldığı görülmektedir (p< .05). Bu da okulbaşarısızlığının erkek çocukların okuldan ayrılmalarıiçin daha önemli bir neden olarak ortaya çıktığınaişaret etmektedir. Ancak daha ileriki aşamalardaokul başarısızlığının arkasındaki yapısal değişkenlerebakmak okul performansının okulu terk kararı ileilişkisini anlamakta daha aydınlatıcı olacaktır.Çocuklara, okula gitmeyi bıraktıklarında ne hissettiklerisorulduğunda aşağıdaki yanıtlar alınmıştır.TABLO. 9 OKULU BIRAKTIĞINDA NE H‹SSET‹N? (%)Kızlar Erkekler ToplamSevindim 24.2 35.1 27.2Ağladım 45.7 18.5 36.2Anneme babama okula gitmek istediğimi söyledim 50.4 32.0 43.737