ASKON EKONOMİ RAPORLARI: 14 KÜRESEL KRİZDEN KIRILGAN ...

More documents

Recommendations

Info

45 dönemine göre cari fiyatlarla GSYH %0.1’lik azalışla 262 229 Milyon TL olmuştur. 2009 yılının üçüncü çeyrek döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla GSYH % 3.3’lük azalışla 27 129 Milyon TL olmuştur. 2009 yılının ilk dokuz aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla %2.3’lük azalışla 700 958 Milyon TL olmuştur. Dolayısı ile GSYH rakamları hem bir önceki yılın aynı dönemi, hem son dönem hem de 2009’un başından bu yana bakıldığında bir azalma yaşamaktadır. 2009 yılının ilk dokuz aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla GSYH % 8.4’lük azalışla 71 294 Milyon TL olarak gerçekleşmiştir. TÜRKİYE <strong>EKONOMİ</strong>Sİ 2010 Tablo 33: Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Sonuçları (2008-2009) Kaynak: TÜİK 2009 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde -3,3 oranında gerçekleşen GSYH’daki daralmaya sektörel katkılar, tarımdan 0,4 puan, sanayiden -1 puan ve hizmetler sektöründen ise -2,7 puan olarak hesaplanmıştır. Hizmetler sektörü içinde büyümeye katkılar, ticaret sektöründe -0,9 puan, ulaştırma-haberleşmede -1 puan ve inşaat sektöründe -1 puandır. 2009 yılının ilk dokuz ayında GSYH yüzde -8,4 oranında azalmıştır. Aynı dönemde katma değer, sanayide yüzde -11,8, hizmetlerde yüzde -8,6 oranında azalırken tarımda yüzde 3,3 oranında artış göstermiştir. 2009 yılının üçüncü çeyreğinde GSYH deflatörü yüzde 3,3 oranında artış göstermiştir.Sözkonusu dönemde ortalama olarak TÜFE yüzde 0,11 artmış; ÜFE yüzde -1,44 oranında azalış göstermiştir. Verilerden de anlaşılacağı üzere en fazla azalma sanayi sektöründe görülmüştür. Özel kesimin üretim kapasitesini de gösteren sanayi üretiminin dolaylı sonuçları ihracatta azalma, ithalatta azalma, işsizlikte artış gibi makro büyüklüklerin olumsuz etkilenmesi biçiminde olmuştur. Tablo 34: Sektörel Büyüme Hızları 2008-2009 (Bir Önceki Yılın Aynı Dönemine Göre Yüzde Değişme) Kaynak: DPT
46 3.1.1 Tarım ve Hayvancılık Sektörü Ülkemizde tarım ve hayvancılık sektörünün ciddi sıkıntıları, yapısal sorunları üzerinde daha önceki raporlarımızda durmuştuk. Tarım sektörü ile ilgili tüm üretim ve kalkınma planları; sadece coğrafi bölgeler ve idari sınırlar esas alınarak yapılmıştır. Şimdiye kadarki uygulamalara bakıldığında mevcut durumu şu şekilde özetleyebiliriz: • Tarım sektöründe ülkemizin arz ve talep dengesi istenilen düzeyde sağlanamamıştır. • Üretim açığı veya arz fazlası ekonomiye yük olmuştur. • Tarımla ilgili çok veri üretilmiş, ancak bu veriler bir arada kullanılmadığından yapılan planlamalar eksik kalmıştır. Tarım sektörü ve beraber düşünülmesi gereken hayvancılık maalesef ülkemizin kanayan yarası olmaya şimdiye kadar devam etmiştir. Ancak, 2009 yılının bu anlamda bir milad olduğunu kabul etmemiz gerekecektir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı “Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli’ni hayata geçirmek için faaliyete geçmiş ve uzun çalışmalar neticesinde hazırlanan proje 23 Temmuz 2009’da Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu projenin dolaylı sonuçları olarak daha önceden dile getirilen eleştirilerden tarım politikasının olmaması, üretim planlamamasının yapılmaması ve tarım envanterinin bulunmaması durumları ortadan kalkmış olacaktır. Mevcut modelde önce 190 tarım havzası belirlenmiş, daha sonra belirli kriterler kapsamında 190 havza birleştirilerek 30 temel havza tespit edilmiştir. Havzaların isimlendirilmesinde ise coğrafya ve bölgenin özellikleri dikkate alınmıştır. Bu otuz havzadan en büyüğü 7 milyon 171 bin 254 hektar alanı olan Ankara, Eskişehir, Konya, Karaman, Aksaray, Niğde ve Afyon’u içeren “Orta Anadolu, Sakarya, Selçuklu Havzası” iken en küçüğü ise 784 bin 765 hektarlık alanı ile Ağrı, Iğdır ve Kars’ı kapsayan “Büyük Ağrı, Iğdır Havzası” olmuştur. Kutu 4: Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli Sözkonusu modelin oluşturulmasında 527 milyon veri kullanılmış, ülkemizin iklimi, toprakları, topoğrafyası, canlı varlıklar, ürün desenleri ile ilgili veriler kapsamında belirleme yapılmıştır. Üç yıl süren çalışmada 200 kişilik bir uzman ekip bu haritanın çıkarılmasında çalışmıştır. Türkiye, 2.5 dönümlük alanlar halinde bölünmüş ve veriler bu alanlara işlenmiş, en çok verim alınacak ürünlerin nerelerde yetiştirilmesi gerektiği bu çalışma ile tespit edilmiştir. Temel olarak bakıldığında ilgili Havza Üretim ve Destekleme Modeli ilk olarak prim desteği verilen ürünler arasında yer alan arpa, çay, kuru fasulye, yağlık zeytin gibi toplam on altı adet ürün için geçerli olacak ve 2010 yılı başından itibaren uygulanacaktır. 2010 yılından itibaren, çiftçifler sadece bu ürünlerin desteklendiği havzalarda üretim yaparlarsa destek alabilecek, bunun dışındaki ürünlerde ise destek alamayacaklardır. Ödemeler ise 2011 yılında yapılacaktır. Tarım Bakanlığı’nca da belirtildiği üzere bu modelin amacı ve hedefleri şu şekilde sayılabilir: • Tarım havzalarını belirlemek • Sağlıklı tarım envanteri hazırlamak • Üretim planlamasına imkan sağlamak o Hangi ürünün, nerede, ne kadar üretilebileceğini belirlemek o Çiftçinin gelirini artırmak • Geleceğe ait talep projeksiyonları yapmak • Destekleri rasyonel, yönlendirici ve etkin bir şekilde kullanmak • Arz açığı olan ürünlerde üretim artışı sağlamak • Doğal kaynakları korumak ve sürdürülebilir kullanımını sağlamak • Havza bazlı planlama ve yönetimle ilgili sektör talebini karşılamak • Muhtelif senaryolara göre üretimi planlamak Bu Modelin Uygulanması ile Etkin üretim planlaması yapılabilecektir. Biyolojik çeşitlilik, toprak ve su kaynaklarının korunması sağlanabilecektir. Verimlilik artacaktır. TÜRKİYE <strong>EKONOMİ</strong>Sİ 2010
Page 2: ASKON EKONOMİ RAPORLARI: 14 KÜRES
Page 6 and 7: 5 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER .
Page 8 and 9: 7 TABLOLAR Tablo 1: Reel Konut Fiya
Page 10 and 11: 9 ŞEKİLLER Şekil 1: Küresel Kri
Page 12: 11 KISALTMALAR AB : Avrupa Birliği
Page 16 and 17: 15 I. GİRİŞ Diğer ülkelerle ka
Page 18 and 19: 17 TÜRKİYE EKONOMİSİ 2010 Şeki
Page 20 and 21: 19 Konut yatırım düzeyleri 2009
Page 22 and 23: 21 TÜRKİYE EKONOMİSİ 2010 Tablo
Page 24 and 25: 23 Problemli finansal varlıklardak
Page 26 and 27: 25 Tablo 5’te de görüleceği ü
Page 28 and 29: 27 da söz konusu olacaktır. Büt
Page 30 and 31: 29 mali genişlemenin bütçe açı
Page 32 and 33: 31 Euro bölgesindeki büyümenin 2
Page 34 and 35: 33 2.2.2 OECD Dışı Bazı Ülkele
Page 36 and 37: 35 hedef GSMH yüzde 8 civarındad
Page 38 and 39: 37 TÜRKİYE EKONOMİSİ 2010 Tablo
Page 40 and 41: 39 2.3 DİĞER ULUSLARARASI GELİŞ
Page 42 and 43: 41 Küresel anlamda devam eden diğ
Page 44 and 45: 43 III. TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ
Page 48 and 49: 47 ktır. Arz talep dengesi sağlan
Page 50 and 51: 49 Şekil 7’de görüldüğü üz
Page 52 and 53: 51 aya göre ise kapasite kullanım
Page 54 and 55: 53 2008-2009 yıllarında turizm ge
Page 56 and 57: 55 İlk aşamada teknik yardım, do
Page 60 and 61: 59 geliştirmeye, atölye boyutunda
Page 62 and 63: 61 3.2 KOBİ’LER Küçük ve Orta
Page 64 and 65: 63 3.2.2 Girişimlerde Bilişim Tek
Page 66 and 67: 65 2008 yılında Tam Zaman Eşdeğ
Page 68 and 69: 67 15-64 yaş grubunda bulunan çal
Page 70 and 71: 69 kendi isteğiyle işten ayrılan
Page 74 and 75: 73 Tablo 46 : Türkiye’de Tüketi
Page 78 and 79: 77 Eğitim durumu yükseldikçe yok
Page 80 and 81: 79 3.4.3 Tüketimdeki Gelişmeler E
Page 82 and 83: 81 3.5 PARASAL KESİM 3.5.1 Para ve
Page 84 and 85: 83 belirlenmektedir. Döviz arz ve
Page 86 and 87: 85 çıkabilecek tedirginlikleri gi
Page 90 and 91: 89 portföyündeki artış yüzde 3
Page 92 and 93: 91 milyar USD) artış gerçekleşm
Page 94 and 95: 93 5 puan artarak yüzde 31,5’e y
Page 96 and 97:
95 zarar ettiği görülmektedir. T
Page 98 and 99:
97 durması, IMF anlaşmasındaki b
Page 100 and 101:
99 Ülkemizde altın üretimi son 5
Page 102 and 103:
101 uygulanmalıdır. Sektörün da
Page 104 and 105:
103 indirgendiğinde yüzde 6,24 il
Page 106 and 107:
105 olarak ortaya çıkmaktadır. B
Page 108 and 109:
107 belli bir artış söz konusu o
Page 110 and 111:
109 2009 yılı bütçesinin uygula
Page 112 and 113:
111 3.6.3 Kamu Finansman Dengesi ve
Page 114 and 115:
113 Uluslararası para fonundan yap
Page 116 and 117:
115 3.7. DIŞ EKONOMİK İLİŞKİL
Page 118 and 119:
117 yer almaktadır. AB’nin ve di
Page 120 and 121:
119 TÜRKİYE EKONOMİSİ 2010 Tabl
Page 122 and 123:
121 TÜRKİYE EKONOMİSİ 2010 Şek
Page 124 and 125:
123 2009 yılı Ocak-Aralık dönem
Page 126 and 127:
125 oluşanmevduatlar kalemi, 2008
Page 128 and 129:
127 sebebi sayan finansal uygulamal
Page 130 and 131:
129 Hükümetten istenecek her tür
Page 132 and 133:
131 anlamda alım gücündeki artı
Page 134 and 135:
133 TÜRKİYE EKONOMİSİ 2010 Mark
Page 136 and 137:
135 Her bir önceliğin detaylı bi
Page 138 and 139:
137 olacaktır. TÜRKİYE EKONOMİS
Page 140 and 141:
139 TÜRKİYE EKONOMİSİ 2010 •
show all

ASKON EKONOMİ RAPORLARI: 14 KÜRESEL KRİZDEN KIRILGAN ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?