ASKON EKONOMİ RAPORLARI: 14 KÜRESEL KRİZDEN KIRILGAN ...
ASKON EKONOMİ RAPORLARI: 14 KÜRESEL KRİZDEN KIRILGAN ...
ASKON EKONOMİ RAPORLARI: 14 KÜRESEL KRİZDEN KIRILGAN ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
50<br />
Hayvansal üretim, tarım kesiminden verim alınamadığı zamanlarda, üreticiyi sigorta eden bir sistem<br />
olarak da dikkate alınmalıdır.<br />
Ülkemizde Doğu Anadolu Bölgesi, tarımsal yapıya uygun olmayan arazi ve iklime sahip olması nedeni ile<br />
hayvancılık faaliyetleri açısından daha uygun olmaktadır. Buna rağmen uygulanan yanlış politikalar, bu yörelerdeki<br />
et arzına ciddi sınırlar getirmektedir. Örneğin Erzurum bile civar illerden et satın almak durumunda kalmaktadır.<br />
Üretim maliyetlerindeki artış etin maliyetine yansımakta ve satış fiyatının düşük olması nedeni ile üretici kâr<br />
edememektedir. Bescilikten vazgeçenleri geri kazanmak için maliyetlerin düşürülmesi ve verimliliğin arttırılması<br />
gerekmektedir. Verimlilik artmadığı takdirde kârlılık da artmayacaktır. Meraların yüzde <strong>14</strong>’ünün ve hayvan sayısının<br />
yüzde 5’inin bulunduğu bu örnek il üzerinden hareketle durumun vahameti ortaya konulabilir.<br />
3.1.2 Sanayi Sektörü<br />
2009 yılı III. çeyrek itibariyle bakıldığında sanayi sektörünün katma değerinin yüzde 4 civarında azaldığı<br />
görülmektedir. Tarım sektörü katma değeri yüzde 2.8 artmış, hizmetler sektöründe katma değer daralması ise yüzde<br />
-4.5 civarında gerçekleşmiştir. Yine III. çeyrek itibariyle bakıldığında imalat sanayi katma değerinde azalma yüzde<br />
-3.9’dur. Sözkonusu çeyrek dönem itibariyle imalat sanayi sektörünün GSYH içinde payı yüzde <strong>14</strong>.1’dir.<br />
Aylık imalat sanayi üretim endeksine baktığımızda, aynı dönemde ortalama yüzde -9 oranında azalma<br />
görülmektedir. Söz konusu dönemde imalat sanayiinde, yatırım malları üretiminde yüzde -19,1, ara malları üretiminde<br />
yüzde -8,4 oranında azalma, dayanıklı tüketim malları üretiminde ise yüzde 8,4 oranında artış kaydedilmiştir. Yılın<br />
ilk yarısında imalat sanayiindeki daralma yüzde -<strong>14</strong>,4’den yüzde -16,4’e revize edilmiştir.<br />
Aylık verilere göre incelendiğinde, sanayi üretimi, 2009 yılı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre<br />
yüzde 6,5 oranında artmıştır. Böylece yılın ilk on ayında sanayi üretimi ortalama yüzde 13,1 oranında azalma<br />
kaydetmiştir. Mevsimsel düzeltilmiş sanayi üretim endeksinde ise Ekim ayında Eylül ayına göre yüzde <strong>14</strong>,6<br />
oranında artış gerçekleşmiştir.<br />
2009 yılı Ekim ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre, imalat sanayi, madencilik ve enerji sektörleri üretimleri<br />
sırasıyla, yüzde 6,6, yüzde 5,2 ve yüzde 6,4 oranlarında artmıştır. 2009 yılı Ekim ayı imalat sanayi üretimindeki<br />
artışta; endeks içindeki payları yüksek olan, tekstil ürünleri, gıda ürünleri, taş-toprak, ana metal ve kimya alt<br />
sektörlerinde kaydedilen üretim artışları etkili olmuştur.<br />
TÜRKİYE <strong>EKONOMİ</strong>Sİ 2010<br />
Tablo 37: Aylık Sanayi Üretim Endeksi 2007-2009 Ekim<br />
Kaynak: TÜİK<br />
DPT verilerine göre aylık sanayi üretimlerine baktığımızda, 2009 yılı Kasım ayı toplam imalat sanayi kapasite<br />
kullanım oranı 2008 yılının Kasım ayına göre 2.2 puan azalarak yüzde 70,7 oranında gerçekleşmiştir. Bir önceki