yorum-ilkeleri

More documents

Recommendations

Info

Kemal Gözler, “Yorum Đlkeleri”, Kamu Hukukçuları Platformu Toplantısı, Ankara, 29.9.2012 26 kü “Onbirinci Cumhurbaşkanının görev süresi yedi yıldır” diyen 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanununun geçici 1’nci maddesi, Anayasamızın “Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır” diyen 101’inci maddesinin ikinci fıkrasının uygulama alanını daraltmaktadır; dolayısıyla 6271 sayılı Kanunun bu maddesi, Anayasamızın 101’inci maddesinin ikinci fıkrası hükmüne istisna getirmektedir. Oysa yukarıda açıkladığımız gibi, bir anayasa hükmüne ancak anayasa hükmüyle istisna getirilebilir; anayasa hükmüne kanunla istisna getirilemez. Anayasa hükmüne kanunla istisna getirilmesi, normlar hiyerarşisinin mantığına aykırıdır. Zira anayasa hükmüne kanunla istisna getirilebilirse, normlar hiyerarşisinin bir anlamı kalmaz; normlar hiyerarşisi sadece bir genel hukuk ilkesi değil, bizzat pozitif bir hukuk ilkesidir. Zira Anayasanın bir hükmüne kanunla istisna getirilmesi, Anayasamızın 11’nci maddesiyle tanınmış olan Anayasanın üstünlüğü ilkesine aykırı olur. Keza anılan maddenin ikinci fıkrası açıkça “kanunlar Anayasaya aykırı olamaz” demektedir. Dolayısıyla 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanununun “Onbirinci Cumhurbaşkanının görev süresi yedi yıldır” diyen geçici 1’nci maddesi, Anayasamıza aykırıdır. Ne var ki, bu hükme karşı açılan iptal davasında Anayasa Mahkemesi, 15 Haziran 2012 tarih ve E.2012/30 sayılı kararıyla 6271 sayılı Kanunun bu hükmünün Anayasaya aykırı olmadığına karar vermiştir 36 . Karar henüz yayınlanmamıştır. Anayasa Mahkemesinin bu temel ilkeye aykırı olarak verdiği kararı nasıl gerekçelendirebileceği merak konusudur. Yukarıdaki yorum ilkesi (“istisna ancak kuralı koyan makam tarafından konulabilir”) ve pozitif hukuk kuralı (Anayasa, m.11) karşısında, Anayasa Mahkemesinin bir anayasa hükmüne kanunla istisna getirilebileceğini açıklayabilmesi çok zor görünüyor. Anayasa Mahkemesinin böyle tartışmalı bir konuda yapması gereken şey, yorum ilkelerini uygulayarak Anayasaya aykırılık sorununu çözmesidir. Anayasa Mahkemesi kararları önceden bilinebilir olmalıdır. Ve kararları Mahkemenin kompozisyonuna, daha açıkçası çoğunluk üyelerinin siyasal eğilimlerine ve hatta daha gerçekçi bir ifade ile çoğunluk üyelerinin kimin tarafından atanmış olduklarına göre değişmemelidir. Haliyle bir Anayasa hükmüne kanunla istisna getirilmesini Anayasaya aykırı görmeyen Anayasa Mahkemesi üyelerinin hukukî gerekçelerle değil, siyasî gerekçelerle hareket ettiği yolunda haklı endişeler vardır. Nitekim söz konusu kararı izleyen günlerde, Anayasa Mahkemesinin bu kararı hakkında medyada şu değerlendirmeler yapılmıştır: 36. http://www.anayasa.gov.tr/index.php?l=gundem&id=378 (13 Ağustos 2012).
Kemal Gözler, “Yorum Đlkeleri”, Kamu Hukukçuları Platformu Toplantısı, Ankara, 29.9.2012 27 “Gül mü, Erdoğan mı tartışması ötelenmiş, her ikisi de rahatlamıştır”, “siyasi kriz AKP yönünden ötelenmiştir”, “AKP başkanlık senaryoları için zaman kazanmıştır”, “AKP rahatlamıştır”, “okyanus ötesi rahatlamıştır” 37 . Eğer Anayasa Mahkemesinin çoğunluk üyeleri, bu kararı verirken, saf hukukî argümanlarla değil, bu tür siyasî mülahazalar ile hareket etmişler ise, Türkiye’de hukukun değil, keyfiliğin hükümranlığı sürmektedir. Anayasa Mahkemesinin bu karara imza atan çoğunluk üyelerinin kararlarını bizi ikna edecek düzeyde saf hukukî argümanlarla açıklamaları gerekir. Aksi takdirde, biz de bu kararı veren Anayasa Mahkemesinin çoğunluk üyelerini hukuka uygun olarak değil, AKP’nin işine gelen şekilde karar vermekle suçlayacağız. Her halükarda gerekçeli kararı sabırsızlıkla bekliyoruz. 19 Ocak 2012 tarih ve 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanununu, “Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Görev Süresi Ne Kadardır ve Bu Görev Süresi Kanunla Belirlenebilir mi?” başlıklı makalemde 38 nasıl eleştirmiş isek, gerekçesi yayınlandıktan sonra, Anayasa Mahkemesinin 15 Haziran 2012 tarih ve E.2012/30 sayılı kararı hakkında da bir eleştiri makalesi yazacağız. Bildirimizin giriş kısmında belirttiğimiz gibi, keyfilikten uzak bir hukuk sistemi içinde yaşıyor olmamız gerekir. Belli bir konuda, uygulanacak kuralın ne olduğu önceden bilmemiz ve bu kuralın ne zaman ve nasıl uygulanacağı konusunda tereddüt içinde olmamamız gerekir. Cumhurbaşkanının görev süresi acaba beş yıl mı; yoksa yedi yıl mıydı? Bunu hepimizin önceden bilmesi gerekirdi. Oysa bunu Cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasına aylar kala bilmiyorduk. Bu konuda kuralın ne olduğuna hukukçular değil, güç sahibi olan kişiler son aylarda karar verdiler. Denmektedir ki, bu kararı özellikle de son aylarda verdiler; çünkü son aylara kadar siyasal menfaatlerinin değişmesi ihtimal dâhilindeydi. Eğer bu analiz doğruysa, bu demektir ki, biz önceden bildiğimiz bir kurala değil, bazı güçlü kişilerin önceden bilmediğimiz iradesine tâbiyiz. Bu keyfilikten başka bir şey değildir. Bildirimizin başında Publilius Syrus’un zikrettiğimiz sözünü bir kez daha tekrarlayalım: “Miserrimum est arbitrio alterius vivere (En büyük sefalet, başkalarının iradesine bağlı olarak yaşamaktır)” 39 . 37. Bu değerlendirmeler Ali Rıza Aydın’ın izleyen makalesinden alınmıştır: Ali Rıza Aydın, “Cumhurbaşkanlığı Seçimine Başka Gözle Bakamamak”, (13 Ağustos 2012). 38. Gözler, “Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Görev Süresi Ne Kadardır…”, op. cit., s.36-50 (13 Ağustos 2012). 39. Publilius Syrus, Sententiae (M.Ö. 1. yüzyıl) (23 Ağustos 2012).
Page 1 and 2: Bu metin, Kamu Hukukçuları Platfo
Page 3 and 4: Kemal Gözler, “Yorum Đlkeleri
Page 25: Kemal Gözler, “Yorum Đlkeleri
Page 77 and 78:
SONUÇ Kemal Gözler, “Yorum Đlk
Page 79 and 80:
BĐBLĐYOGRAFYA Kemal Gözler, “Y
Page 81:
Kemal Gözler, “Yorum Đlkeleri
show all

yorum-ilkeleri

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?