Transport,ubezpieczenia i spedycja w handlu miedzynarodowym.pdf

Umowa spedycji, zlecenie spedycyjne
W procesie spedycyjnym istotnym zagadnieniem są warunki, na podstawie których zawarta zostanie umowa
spedycji, występująca najczęściej pod postacią zlecenia spedycyjnego. Dokument ten powinien w sposób
jednoznaczny regulować prawa i obowiązki każdej ze stron. W polskim prawie do umowy spedycji
zastosowanie mają przepisy kodeksu cywilnego odnoszące się bezpośrednio do umowy spedycji (art. 794-
804 k.c.). W kwestiach nieuregulowanych stosuje się zapisy dotyczące umowy zlecenia (art. 734-751 k.c.).
Poniżej dokonano charakterystyki najważniejszych cech umowy spedycji:
• umowa konsensualna – umowa spedycji wymaga złożenia oświadczenia woli każdej ze stron
• forma zawarcia – umowa spedycji może zostać zawarta w formie ustnej lub pisemnej
• moment zawarcia – w chwili kiedy spedytor otrzyma zlecenie spedycyjne
• obowiązki spedytora – udzielanie klientowi niezbędnych informacji o stanie realizacji zlecenia,
przeprowadzanie czynności wymaganych do odzyskania błędnie pobranych kwot z tytułu przewoźnego,
opłat celnych czy związanych z procesem przewozu ładunku, przeprowadzanie czynności
wymaganych dla zabezpieczenia praw klienta
• prawa spedytora – prawo otrzymania wynagrodzenia za świadczoną usługę, prawo do zwrotu poniesionych
wydatków, o ile były one niezbędne w celu rzetelnego wykonania przedmiotu umowy,
prawo do otrzymania adekwatnej zaliczki, w przypadku gdy realizacja umowy spedycji tego wymaga,
prawo do oczekiwania od klienta kooperacji w zakresie niezbędnym do wykonania umowy,
prawo do zastawu na ładunku celem zabezpieczenia roszczeń.
Kwestie dotyczące warunków realizacji umowy spedycyjnej są szczegółowo opisane w Ogólnych Polskich
Warunkach Spedycyjnych (OPWS), opracowanych przez Polską Izbę Spedycji i Logistyki (PISiL). Ostatnia
wersja OPWS została opublikowana w 2010 r. Można znaleźć je na stronie internetowej PISiL 45 lub na stronach
internetowych wielu spedytorów. Uregulowano w nich kwestie dotyczące m.in. oferty, umowy spedycji,
zlecenia spedycyjnego, realizacji zlecenia, ubezpieczenia, wynagrodzenia i odpowiedzialności spedytora,
reklamacji, prawa zastawu i rozstrzygania sporów.
Zapisy zawarte w OPWS nie są przepisami bezwzględnie obowiązującymi, ale wiele firm spedycyjnych powołuje
się na nie w formularzu zlecenia spedycyjnego, Jeżeli zatem wypełniamy zlecenie spedycyjne, w którym
powołano się na Ogólne Polski Warunki Spedycyjne, to obowiązują nas przepisy w nich zawarte.
Z kolei zlecenie spedycyjne należy rozumieć jako zbiór konkretnych terminów i określenie towarów powierzonych
spedytorowi do obsługi. W przypadku gdy nie ma odrębnie sporządzonej umowy spedycji,
zlecenie spedycyjne pełni rolę takiej umowy 46 . Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, że skutki wszelkich
błędów (za wyjątkiem oczywistych omyłek) zawartych w zleceniu obciążają klienta firmy spedycyjnej. To
do obowiązków podmiotu zlecającego wykonanie usługi spedycyjnej należy sporządzenie prawidłowego
i wolnego od wad zlecenia spedycyjnego.
W ogólnym rozróżnieniu, zlecenia spedycyjne podzielić można na dwie główne grupy 47 :
– zlecenia ramowe – w zleceniach tych określono ogólne warunki, które obowiązywać będą przy
każdym nowym zleceniu w danej grupie towarów
– zlecenia jednorazowe – szczegółowo określa cały proces spedycyjny. Każde kolejna usługa wymaga
sporządzenia odrębnego zlecenia.
45
www.pisil.pl.
46
Ibidem.
47
Ibidem.
59