sił powietrznych - Polska Zbrojna

Zakładka: Kwartalniki na portalu: www.polska-zbrojna.plOd teorii do praktykiSZKOLENIE i blstrug. Przekroczenie kąta natarcia, przy którymopływ stanie się burzliwy i wartość siły oporuprzekroczy wartość siły nośnej, jest kątem krytycznym.Jeśli samolot wprowadzony na bardzoduże kąty natarcia przekroczy jego wartości krytyczne,zacznie przepadać (rys. 4). Jeśli do przeciągnięciadojdzie ślizg, samolot wpadnie w korkociąg.Skrzydło lotnicze z przodu ma krawędź natarcia,z tyłu krawędź spływu. Od góry jest górnapowierzchnia skrzydła, od dołu – dolna. Szerokośćskrzydła mierzy się od noska profilu do krawędzispływu; jest ona określana cięciwami profilitworzącymi to skrzydło. Rozkład ciśnień naskrzydle zależy od grubości profilu. Skrzydłoo większej grubości będzie wytwarzało większyopór niż cieńsze, ale za to większą siłę nośną.Gwałtowniej też będzie przebiegało przekraczaniekąta krytycznego.Siła aerodynamiczna – nośnaProfil lotniczy jest to obrys przekroju skrzydłasamolotu, łopaty śmigła czy łopaty wirnika śmigłowca,rozpatrywany w płaszczyźnie prostopadłejdo osi biegnącej wzdłuż rozpiętości skrzydłalub promienia śmigła czy wirnika. Cechą każdegoskrzydła jest jego zdolność do efektywnegowytwarzania siły nośnej pod wpływem opływupowietrza. Dla małych prędkości, bez uwzględnieniaściśliwości powietrza, siłę aerodynamicznąokreśla się zgodnie z prawem Bernoulliego 1 ,według zależności:gdzie: F α – siła aerodynamiczna, C α – współczynniksiły aerodynamicznej, S – powierzchnia nośna,ρ – gęstość powietrza, v – prędkość lotu.Ponieważ jest to wzór na siłę aerodynamiczną,można go przekształcić we wzór na siłę nośną i siłęoporu, zmieniając tylko wartości i oznaczeniaposzczególnych składników:F z = C z ⋅ S ⋅ ρv22F α = C α ⋅ S ⋅ ρv22F x = C x ⋅ S ⋅ ρv22Ze wzoru wynika, że siła nośna F z zależy odiloczynu współczynnika siły nośnej C z , powierzchninośnej samolotu S oraz połowy warto-Kąt natarciaRys. 3. Kąt natarcia skrzydłaRys. 4. Przepadający samolotZależnościSiły nośne i oporu występują zawsze razem, a ich wielkościsą do siebie proporcjonalne, ponieważ obydwie pochodząz rozłożenia jednej siły. Dlatego każdemu wzrostowisiły nośnej będzie towarzyszył wzrost sił oporu.Konstruktorzy lotniczy w swych planach kalkulują takiekształty, aby siły nośne były zawsze większe, a oporu możliwiemałe. Dlatego wszelkie wystające części samolotu sąosłaniane specjalnie wyprofilowanymi owiewkami.1Szwajcarski matematyk i fizyk, twórca podwalin mechaniki statystycznej.Żył w latach 1700–1782.OPRACOWANIE WŁASNE (2)2012/02przegląd sił powietrznych 43