sił powietrznych - Polska Zbrojna

Zakładka: Kwartalniki na portalu: www.polska-zbrojna.plPrzywary homo sapiensDOŚWIADCZENIAcami, pozwalał nierzadko przeżyć ofiarom. Powszechnedla czasów plemiennych (z punktu widzeniaewolucji czasy bardzo bliskie)uprowadzenia kobiet pozwalały przetrwać porwanym,jeśli tylko przeorientowały się onew kierunku sympatii dla porywaczy. Tym samymich geny mogły być przekazane dalej. Tekobiety, które nie godziły się ze swym losem,najczęściej były zabijane i w ujęciu ewolucyjnymich geny nie miały już znaczenia 4 .Podobnie dzieje się w wypadku zachowańagresywnych i skłonności do wojen. W istociesą one w znacznej części efektem dziedziczeniaokreślonych cech osobowych, kluczowychdla przetrwania gatunku. Agresja od zawsze byłajednym z najistotniejszych elementów rozwojuludzkości, a cechy osobowe takie, jak siła,odwaga i waleczność w dalszym ciągu uchodząza najbardziej atrakcyjne. Wojny zaś sąwciąż głównym czynnikiem postępu technologicznego.Wybiórczy postępcywilizacyjnyNa przestrzeni wieków człowiek nie wyzbyłsię cech, które pchają go do zabijania przedstawicieliwłasnego gatunku. Co więcej, właśnierozwój cywilizacyjny pozwolił mu pozyskaćśrodki do czynienia tego w sposóbniezwykle efektywny. W 1883 roku HiramS. Maxim skonstruował pierwszy karabin maszynowy,który obsługiwany przez jednegożołnierza siał spustoszenie wśród piechotyprzeciwnika. Wiek dwudziesty to czas, w którymcały świat poznał czym jest broń masowegorażenia. 22 kwietnia 1915 roku Niemcypo raz pierwszy skutecznie użyli gazu bojowegona froncie. Jednak tym, co całkowicie przerosłowyobrażenia ludzi o broni masowej zagłady,była bomba atomowa. Okazało się, żemożna niszczyć przeciwnika bez użycia wielkicharmii. Można zrównać z ziemią całe miastowykorzystując do tego tylko jeden samoloti jedną bombę. Przerażająca siła tej bronisprawiła, że mimo iż posiada ją co najmniejdziesięć państw na świecie, w celach wojennychzostała użyta tylko dwa razy, w 1945 rokuprzeciwko Japonii.Współczesny filozof Michael Walzerw książce pt. Just and Unjust War twierdzi, żeagresja jest niezwykła, ponieważ stanowi jedynązbrodnię, jaką jedno państwo może popełnićna innym. Jej zło polega na tym, że każe ona napadniętymwybierać między należnymi im prawamia ich życiem. Przerywa stan pokoju i poszanowaniapraw i zmusza ludzi do walki o nie 5 .Jak to możliwe, że na przestrzeni wieków nawetnajbardziej rozwinięte pod względem cywilizacyjnymnarody dopuszczały się agresjimilitarnej wobecsłabszych państw?Narodem, któregookrucieństwo zadziwiłocały świat, byłprzecież naród niemieckiw czasie drugiejwojny światowej.Podobnie jednak jakNiemcy przez obozykoncentracyjne, taki Rosjanie przez łagrynadali ludobójstwuniezwykle skutecznąformę.Światowy arsenał broniatomowej pozwala zniszczyćżycie na całej planecie. Człowiekjako jedyny na Ziemi posiadatę zdolność i tylkostrach przed przedstawicielamiwłasnego gatunku skłaniago do dalszego igraniaz tą ogromną siłą, która wydajemu się być ujarzmioną.Wojna stwarza sytuacje, w których wynaturzeniajednostek przybierają często charaktermasowy. Zwłaszcza że nienawiść do przeciwnikajest w sytuacjach stresowych silniejsza niżhamulce etyczne.Zapewne wrodzona nieufność wobec innychnacji nigdy nie zostanie w pełni wykorzeniona.Wszystko co niezrozumiałe wywoływałonaturalny niepokój. Ludzie od niepamiętnychczasów organizowali się w większe grupy, któredawały poczucie bezpieczeństwa. Stykałysię one z innymi grupami i zależnie od tego,czy ich przedstawiciele byli w stanie się porozumieć,tworzyli dobrowolnie większe skupiskalub też dochodziło do walki o zajmowaneterytorium. W ten sposób z czasem powstawałypaństwa, a ich byt zawsze leżał u podstawwojen.4H.K. Henson: Evolutionary Psychology, Memes and the Origin ofWar. W: Mankind Quarterly, vol. 46, no. 4, 2006.5M. Walzer: Just and Unjust War. A Moral Argument with HistoricalIlustration. New York 1977.2012/02przegląd sił powietrznych57