K» powÄye d"— 208 —I , 0 d R i e*'"•• P^Metko ze śliwek, albo15. Knedle z bułek Użyć d P oSy a amLTeA ę em m/et ^ ^ < e s k ń r k i i z w ü "Podsmaż^ć w m ^ - ^ ^ ^ ^ * } ^ ^rozpuścić dobrą łyżkę masła, w.te mâe ïlîî ^nT"^szczyptą soli, wlać 7 żółtek, a 7 białek uSn^l' P° S £5 aćby było za rzadkie, wsypać trochę nK na .P*anę. Gdyusmażonąw kostkę bułkę, a Sarzlwïïv ' r„im0SZaC Z tl,,nformować gałki wielkości średnica S i a k Z ' i I f f ina sicie. Potom wrzucić do wrzącei u- , h f układaćkwadrans, a przed wyjęciem j e S nalfL S A V Fwe środku sa •,,t',,'»••,,,,, I należy spróbować : czyłyżką SS.Aowff^îS sutr^ie-et" 0 ^ ^masłem. swiezem rozpuszczonem16. Knedle z tartej bułki2- 1. ? 7f tlkfga"kTÄfe U sfe ety d ° '• OSułU ' ^ a t r z d z i a łdaniu 'polewa fbfide mffieS T ZW ¥ fflM [ T W^"z tartą bułką.masłem, przesmazonem17. Łazanki przypiekane z szynką.Zagnieść 28 dkg mąki z trzema iai«mi ', i • - •na łazanki, ugotować na posofie? wEZ^^1* 1 *?* 0dzić .przez durszlak Tv»!,.-,- .Jgżącej wodzie i odcejane20 dk,; f j ' f I" '»'{'^ i«* denko pokrazyćdo radia, wysmarowanego 2 1 ld ° brze 'wło "bułką, prlykryć "papierel w? S S Ä ^ ^wić w piec, aby się dobrze zrumieniłv vm . asłem'wstil "- -*w -Py «mU i -jBn^*Är«S£:*ieiÄ iu P s%s^^18. Łazanki z twarożkiem.draciki jak zwySe łazankf "U0ŚC1- '^^ * Fes^wkwa-j *— 209 —Odgotować duże paski, odcedzić, przelać zimną wodą1rozłożyć, aby oschły z osobna, i odgotować znowu drobniejącpłatki, przelać zimną wodą i odstawić. Wziąć potemzU 1 tartego domowego sera, zalać go l / 2.1 kwaśnej śmietany,dodać 5 żółtek, 2 całe jaja, spory kawałek masła, roz-"M5 wszystko dobrze i mieć w pogotowiu.Tymczasem wysmarować klarownem masłem rądel,£ s ypać bułką, wyłożyć go dookoła dużemi płatkami, na*tóre kłaść małe łazanki warstwami i przelewać je owym zeSlnietaną rozbitym serem. Gdy wszystko wyłożone, obwina.ć z wierzchu owemi z rądla sterczącemi płatkami, wsadzićna pół godziny w miernie gorący piec, wywrócić naPółmisek i wydać.19. Makaron suchy — postny.Ugotowany makaron przelać zimną wodą i zmieszać2następującym sosem:Ugotować kilkanaście suszonych grzybów, pokrajać,Wrzucić do sosu, zrobionego z podsmażonej łyżki mąki w maśle,rozprowadzonej smakiem grzybowym i śmietaną, posolići zagotować. Skoro będzie zawiesistym, wbić 2, lub 3żółtka, zmieszać z makaronem, ułożyć na wysmarowany masłemmetalowy półmisek i wstawić do pieca na kwadrans.Zamiast makaronu można użyć i łazanek.20. Makaron z serem parmezańskim.Zagotować domowy, lub włoski makaron we wrzącejjodzie, aż spłynie na wierzch, odcedzić na durszlak, włożyćna półmisek, obsypać grubo tartym parmezańskim serem i oblać dobrze świeżem masłem z rumianą bułeczką.Można także odcedzony makaron zalać kwaśną śmietanąi posypać serem, jaki jest pod ręką; dodać kawałeczek^asła, posolić i postawić na ogniu : niech się dusi, aż sięcałkiem wydusi ze śmietaną — i wydać na półmisek.21. Makaron z szynką.Odgotowany zwyczajnie i odcedzony makaron przelaćzimną wodą.Tymczasem nagotować spory kawałek w paski pokrajanejszynki, zasmażyć ją trochę w maśle, włożyć do niejmakaron, zalać trochę kwaśną śmietaną, dodać tartej bulki,włożyć to w masłem wysmarowany rądel, wsypać sera par-<strong>Bogacka</strong> : Powsz. <strong>Kuchnia</strong> swojska. 14
— 210 —mezańskiego, kwiatu muszkatowego i wymieszać wszystkodoskonale. Potem dusić makaron z godzinę w piecu, aż siędobrze zarumieni, przewrócić rądel na półmisek i wydaćna stół potrawę.22. Mamałyga, zwana kuleszą.Na pół litra posolonej kipiącej wody w kamiennej ryncewsypać w środek waru l / ikg mąki, lub tak zwanego grysukukurudzanego, nakryć pokrywką : niech się gotuje bezmieszania. Jak się ugotuje czyli wysapie, wyłożyć na talerztak, aby w środku był dołek. W środek nalać wytopionejsłoninki, lub masła, z cebulką zrumienionego, lub podać osobnosłodkiego mleka.23. Omlet mączny.Cztery żółtka, łyżkę cukru wiercić należycie przez kwadransw donicy, ubić białka na pianę, dołożyć do żółtek,a w ostatniej chwili wsypać strychowaną łyżkę mąki, wymieszaćostrożnie i wlać na patelnię gorącą, oblaną gruboklarowanem masłem, wstawić w wolny piec na 20 minuti posypawszy cukrem wydać.Takim omletem okłada się szpinak, a wtedy na patelnikrają się go na 8 części. Piecze się na pokrywie od rądla,albo na miedzianej, a nigdy na patelni blaszanej.24. Omlet z sosem.Wlać kilkanaście rozbitych jaj na patelnię, w którejsię rozpuściło trochę masła, a gdy się omlet nieco podpiecze,zwinąć w trąbkę, podlać masła, podrumienić i zalać następującymsosem:Rozpuścić łyżkę świeżego masła, włożyć tyleż mąkii cukru, rozbić z l / 2. 1 śmietanki, zagotować i zalać.25. Omlet zwyczajny.Rozbić mocno kilkanaście jaj, posolić, wsypać trochęsiekanego kopru, lub zielonej pietruszki, rozpuścić na dużejpatelni łyżkę klarownego masła, lub smalcu, wlać rozbitejaja i wstawić patelnię na ogień.Można też dodać w patelnię pokrajanej i poprzedniousmażonej słoniny bez skórki i upiec wespół z jajami.Do takiego omletu podaje się sałatę ze śmietaną, lubsałatę z ogórków.— 211 —26. Pierogi drożdżowe.Litr mąki wsypać w miskę, rozczynić to w środku 1 / i. 1polnego mleka i 3. dkg drożdży, gdy się ruszy, wbić 3 całeJ a ]a, a 3 same żółtka, łyżkę pełną masła świeżego, łyżkę cu-**Uj trochę soli — to wszystko wyrobić doskonale z resztąmąki, będącą naokoło miski i znowu postawić w ciepłemiejsce — niech podrośnie ! Gdy to nastąpi, brać ćwiartkiPapieru, wysmarowane masłem, albo w lecie listki z kapustyoparzonej, na tern układać z tego ciasta malutkie bujeczki,rozpłaszczać je na grubość pół małego palca i nakładaćw środek podługowate smugi powideł, słodkiej, lubkwaśnej kapusty, albo świeżego sera, przerobionego z żółtkami,masłem, cukrem i rodzynkami drobnemi. Składać potemte bułeczki we dwoje, albo zwijać w trąbki i układać^a blachę, zostawić— niech się duszą, potem wsadzić na^0 minut w miernie gorący piec, a gdy gotowe, porozwijać^ liści, lub z papieru, ułożyć na półmisku — osobno dodaćoo tego śmietany, osobno zaś klarownego masła i wydać,a jeśli z powidłami, to tylko pocukrzyć.27. Pierogi leniwe z serem.Najlepszy do tych pierogów jest ser świeży, twaro.giem zwany, ale musi być dobrze z serwatki wyciśnięty-Rozetrzeć go należy dobrze w donicy, wbić kilka żółtek,stosownie do ilości sera — wsypać trochę cukru, szczyptęsoli, kto lubi, drobnych rodzynków, czysto opłukanych,białka ubić na pianę, lekko wymieszać, przesiać pięknejJnąki na stolnicę, rozgarnąć, przyrządzony ser wyłożyć,obtoczyć w mące, lekko wygniatając, tak jednak, aby ciastobyło pulchne. Potem brać po kawałku, stolnicę cieniutkopotrzeć mąką, aby ciasto do niej nie przylegała, robić okrągłe,a długie wałki, nieco je rozpłaszczyć, pokarbować nakrzyż nożem i krajać ukośnie. Wkońcu wrzucać na gotowanąwodę — a gdy spłyną, wybrać na durszlak, polać masłem,zrumienionem z bułeczką i wydać.Można je także upiec w piecu i dać ze śmietaną.28. Pierożki kruche.Pół litra mąki, łyżkę masła, jaje, trochę wody, lubaraku zagnieść razem, rozwałkować cienko, nadziewać pou*
- Page 1 and 2:
mPOWSZECHNAKUCHNIAopartana wielolet
- Page 3:
3.4.5.67,8.9.10.11.12.13.14.15.16.I
- Page 6 and 7:
— VIII —DZIAŁDrób.StronicaEoz
- Page 8 and 9:
1. Budyń mączny z dozwolonemiodmi
- Page 10 and 11:
21.22.23,24.25.26.27.28.29.30.31.32
- Page 12 and 13:
— XX —DZIAŁ XXXIII.Toaleta —
- Page 14 and 15:
— IVNiechaj się nam przeto godzi
- Page 16 and 17:
— 8 —Eównie śmiesznie wygląd
- Page 18 and 19:
— 12 —Porządek zaś bywa nast
- Page 20 and 21:
— 16 —Dzisiejsi młodzieńcy »
- Page 22 and 23:
— 20 —Czyszczenie naczyń rogow
- Page 24 and 25:
— 24 —już niemożliwe jak przy
- Page 26 and 27:
— 28 —wielkim stole; albo panie
- Page 28 and 29:
— 32 —1 kwaterkapół kwarty1 k
- Page 30 and 31:
— 36 —nach łagodzi zbyteczny p
- Page 32 and 33:
— 40 —Gdy się zagotuje, posoli
- Page 34 and 35:
— 44 —20. Zupa wiosenna.Młode
- Page 36 and 37:
— 48 —się nie przypaliła. Mie
- Page 38 and 39:
— 52 —46. Żur czyli zupa owsia
- Page 40 and 41:
— 56 —13. Makaron i płateczki.
- Page 42 and 43:
— 61 —DZIAŁ III.Pasztety, przy
- Page 44 and 45:
— 64 —mały rądelek wystarcza
- Page 46 and 47:
— 68 —gurkami ubrać można kap
- Page 48 and 49:
— 73DZIAŁ TV.Sosy,Przyrządzanie
- Page 50 and 51:
— 70dobrego octu i wyciągnąć t
- Page 52 and 53:
— 8031. Sos tatarski do święcon
- Page 54 and 55:
— 84dzone łopatki okłada się p
- Page 56 and 57:
— 88 —kryć mocno, zalepić cia
- Page 58 and 59:
— 92grzybka, pietruszki, selera i
- Page 60 and 61:
— 96 —zalawszy trochę rosołem
- Page 62 and 63:
— 100 —51. Zrazy w kapuście.Mi
- Page 64 and 65:
— 104 PIPlïtrochę cytrynowej sk
- Page 66 and 67: — 108 —— 109 —n^stółP i
- Page 68 and 69: — 112 —na to położyć warstw
- Page 70 and 71: — 1169. Pieczeń barania.Oczyści
- Page 72 and 73: — 120 —ft p r S T à s A y ffi-
- Page 74 and 75: — 124 —II. Kiełbasy, kiszki
- Page 76 and 77: — 128 —prosię kilkakrotnie moc
- Page 78 and 79: 132 —37. Wieprzowina ze skórką
- Page 80 and 81: — 136 —bułką, kawałkiem mas
- Page 82 and 83: — 140 —20. Sarna na sucho.Zabit
- Page 84 and 85: 144wnętrzności otacza. Od gęsi,
- Page 86 and 87: 148lać masłem, ściekłem na pods
- Page 88 and 89: — 152 —masła i nieco poddusić
- Page 90 and 91: — 156 —przewracając na obie st
- Page 92 and 93: — 160 —Drugi sposób (delikatni
- Page 94 and 95: — 164nie bardzo kwaśnego, dodać
- Page 96 and 97: — 16833. Śledzie, marynowane —
- Page 99 and 100: — 174 —przegotowanego, parę ł
- Page 101 and 102: — 178 —jąć na półmisek, zro
- Page 103 and 104: — 182 —młodego masła, potrzą
- Page 105 and 106: — 186 —5. Sałata włoska.Czter
- Page 107 and 108: — 191 —taki i postawiwszy przet
- Page 109 and 110: — 194 —studzonym octem z korzen
- Page 111 and 112: — 199 —DZIAŁ XVI.Nabiał.I. Go
- Page 113 and 114: 202 —Dla polepszenia seru można,
- Page 115: — 206 —7. Jajecznica.Kozbié cz
- Page 119 and 120: — 214 —masa od rądla nie zaczn
- Page 121 and 122: — 218 —8. Grzanki, przekładane
- Page 123 and 124: — 222 —mieszać ostrożnie, wla
- Page 125 and 126: — 226ka, dać kawałek masła wie
- Page 127 and 128: — 230 —trochu wystudzonego saga
- Page 129 and 130: — 234: —diu, zważając pilnie,
- Page 131 and 132: — 238 —20. Krem pomarańczowy n
- Page 133 and 134: «ranili".242 —4y, lub blamanże
- Page 135 and 136: — 246 —podaje się natychmiast,
- Page 137 and 138: — 250 -10. Bułki do kawy.Jeden k
- Page 139 and 140: — 254 —21. Ciasteczka zwyczajne
- Page 141 and 142: — 258 —w ciepłe miejsce, po na
- Page 143 and 144: — 26248. Pączki zapustne.Ciasto
- Page 145 and 146: — 266 —dobrze wyciśnięty ser
- Page 147 and 148: — 270 —dzeniu przekrajać je na
- Page 149 and 150: — 274 —pieprzu, 18 żółtek, m
- Page 151 and 152: 278 WÊÊÊÊÊÊÊÊÊBÊcukru i p
- Page 153 and 154: — 282 • —3. Innym sposobem.Tr
- Page 155 and 156: — 286 —studzić, włożyć do s
- Page 157 and 158: — 290Takie pomarańcze można wyj
- Page 159 and 160: — 294 —46. Konfitura z truskawe
- Page 161 and 162: — 298 —dżiny — a gdy wychłu
- Page 163 and 164: — 303 —DZIAŁ XXIV.Konserwy owo
- Page 165 and 166: — 306 —Albo: oparzone śliwki b
- Page 167 and 168:
— 311Na litr soku bierze się l /
- Page 169 and 170:
— 314 —kilogram miałkiego cukr
- Page 171 and 172:
— 318 —ze słodką, dobrą śmi
- Page 173 and 174:
— 322 —Wycisnąć 8 zielonych n
- Page 175 and 176:
— 326 —27. Podwójna czereśni
- Page 177 and 178:
— 330 —się rozpaliło bez pale
- Page 179 and 180:
— 334 —Po roku takiej maceracyi
- Page 181 and 182:
— 338 —do butelek, zakorkować
- Page 183 and 184:
— 343 —DZIAŁ XXX.Sposoby tucze
- Page 185 and 186:
— 346 — V^Rff'^lsznie uważają
- Page 187 and 188:
— 350 —15. Maść na odmrożeni
- Page 189 and 190:
— 354 —Albo: równe części go
- Page 191 and 192:
— 35SUśmierza także zgagę mak
- Page 193 and 194:
362 —dzaé jedwabne i wełniane,
- Page 195 and 196:
— 366 —nym kluczykiem) i zmywa
- Page 197 and 198:
— 870 —zupa z ryb, przyjęta od
- Page 199 and 200:
— 374 —Jeden —jedyny był tyl
- Page 201 and 202:
— 378 —6. Eosół z grzybkiem.S
- Page 203 and 204:
— 382 —Szodo z biszkoptami str.
- Page 205 and 206:
— 386 —3. Zupa rumfordzka z kas
- Page 207 and 208:
— 390 —28. Rosół z płateczka
- Page 209 and 210:
— 394 —17. Rosół z kluskami z
- Page 211 and 212:
— 398 —12. Rosół ï ziemniaka
- Page 213 and 214:
— 4025. Rosół z makaronem.Sztuk
- Page 215 and 216:
406 —LIPIEC.Obiady i wieczerze mi
- Page 217 and 218:
— 410 —2. Mamałyga, zwana kule
- Page 219 and 220:
— 414 —29. Zupa cytrynowa z ry
- Page 221 and 222:
— 418 —24. Zupa jabłczana, lub
- Page 223 and 224:
— 422 —20. Zupa cytrynowa z grz
- Page 225 and 226:
— 420 —15. Rosół z płateczka
- Page 227 and 228:
43Ô —11. Zupa rumiana z kluskami
- Page 229 and 230:
— 484 —c) Karp ze szarym sosem
- Page 231 and 232:
— 438 —Pasztet z wątróbek na
- Page 233 and 234:
— 442 —śnierską w ten sposób
- Page 235 and 236:
— 446 —Chołodziec— zupa dla
- Page 237 and 238:
— 450 —Łosoś i łososiopstrą
- Page 239:
— 454 —Zielenina surowa — nie