— 268 —szklanki sklarowanego masła, wsypać szklankę cukru, trochęgorzkich migdałów i cytrynowej skórki, 4 całe jaja, rozbitew garnuszku, postawionym w ciepłej wodzie. Postawićw ciepłem miejscu, gdy się ciasto podniesie, ponownie wybić,porobić placki na masłem wysmarowanym papierze,a gdy podejdą, posmarować żółtkiem, rozbitem z połowąmasła, osypać dobrze cukrem z siekanemi migdałami i piecw niezbyt gorącym piecu.68. Precliki anyżowe.Mąki l /i kg, masła 8 dkg, trochę anyżu, zagnieść z tegociasto, porobić precliki, posmarować białkiem i upiec.69. Rogalki.Pół kilograma mąki, i j. ikg masła, 6 żółtek, l / 41 słodkiejśmietany, 3 łyżki dobrych drożdży, wyrobić w chłodnemmiejscu. Rozwałkować na grubość małego palca, krajaćw czworoboki, nałożyć w środek dowolnej masy, lub konfitury,zawijać w rogalki i posmarowawszy rozbitem jajkiemposy]jać cukrem, grubo tłuczonym (można dodać i migdałów)i zaraz piec ładnie: blado-rumiano.70. Rogalki waniliowe.Ośna dekagramów migdałów, drobno utłuczonych, 15 dkgmasła niesolonego, 1 / ikg mąki, dwa żółtka surowe wyrobićna stolnicy. Gdy dobrze wyrobione, zrobić z ciasta kiełbasę,krajać w kawałki do wielkości orzecha i robić rogalki.Upiec na blado - żółty kolor i jeszcze gorące kłaść na cukier,tłuczony bardzo miałko z wanilią - tak, by rożki zupełnieblado wyglądały. Z tego przepisu będzie do 70. sztuk.71. Rogalki z jabłkami.Rozgotować 50 dkg cukru, dać 56 obranych i utartychjabłek, dobre 5 dkg cytrynowej skórki,l / tkg obranych,cienko szatkowanych migdałów i dynstować, dopóki nie zgęstniejemiazga, dodać trochę soku cytrynowego i na grubymcukrem posypanej desce formować rogalki. Można jetakże piec w formie do tortów.72. Strucle maślane.Do ośmiu litrów jak najsuchszej mąki bierze się litrmleka. Z tych 8. 1 — trzy litry rozczynić litrem wolnego— 269 —mleka, wlać 15 dkg drożdży, rozmoczyć w J / 4.1 mleka i pospawszyto mąką przykryć i postawić w ciepłem miejscu.Gdy się ruszy i ciasto na nieckach popęka, wziąć ko-P.Ç żółtek ubitych, lub pół kopy całych jaj i rozrabiającciasto warzechą lać, mieszając ciągle w środek. Następnie^°daje się masła klarownego V» h cukru sypie się Va« lu , bli kg. Po należytem wymieszaniu wszystkiego wyrabia sięciasto rękami, dobierając resztę mąki. Po pół-godzinnemWyrabianiu wsypuje się według upodobania l / ikg rodzynków,skórki cytrynowej i soli dla smaku. Tak wyrobioneciasto zostawić na nieckach, aby dobrze wyrosło. WtedyPorobić na stolnicy strucle wielkości dowolnej, nie mieszającjuż z mąką, tylko ręce masłem wysmarowawszy formowaćje i gładzić. Gdy na stolnicy znowu wyrosną, wsadzićje do gorącego pieca na blachach, wysmarowanych masłem.J'i'zodtem posmarować kilkakrotnie jajem z wodą, a po wyjęciuzaraz, póki gorące, postrychować zimną wodą i obsypaćcukrem z migdałami, lub oblać lukrem przeźroczystym.73. Strucle parzone.Litr mąki zaparzyć litrem mleka, rozbić, aby grudekttie było, a po ostygnięciu wlać drożdży 13 dkg i zostawićdo podrośnięcia ciasta.Ubić pół kopy żółtek ze szklanką mleka, gdy ciastosię ruszy, wlać jaja, 1 / 2kg klarownego masła, tyleż cukru,dosypać łyżeczkę soli, 7 1 mąki, wybijać jak najmocniej,postępować dalej jak wyżej z wszelką ostrożnością. Po wyjęciuz pieca zdjąć natychmiast z blachy i położyć na stole,aby się nie odparzały strucle.Mąka powinna być koniecznie sucha i ciepła — ciastojest zawsze lepsze gęste 1 , niż za rzadkie.74. Sucharki.Rozbić" l ł /g 1 mąki z 4. dkg drożdży, rozpuszczonychw '/,. 1 letniego mleka i 12. białkami, ubitemi na pianę. Gdyi'ozczyn podrośnie, wlać 12 żółtek, ubitych z */ g. 1 cukru,masła topionego '/ s. 1 i l / r1 słodkiej śmietanki, wyrobić wszystkodobrze, posypać na rękę trochę mąki, brać na nią kawałekciasta wielkości włoskiego orzecha, ukalać w rękui odstępami układać na blasze, wysmarowanej fryturą. Gdywyrosną w ciepłe, posmarować je z mlekiem rozbitem jajkiemi wstawić w dosyć gorący piec na pół godziny. Po ostu-
— 270 —dzeniu przekrajać je na połowę, maczać w 1 / i. 1 zimnegomleka, wymieszanego z 1 j a. 1 araku, kłaść na suche blachyśrodkami do góry, posypać cukrem z cynamonem i wstawićjeszcze do wysuszenia w piec letni. Gdy mąka jest bardzosucha, można jej brać do sucharków nieco mniej.Podana ilość na 10 — 12. osób.75. Sucharki („Manou")-Cztery żółtka, 3 łyżki cukru, 4'/ adkg mąki ryżowej,trochę wanilii i ubitą pianę z 4. białek wymieszać razem.Wysmarować masłem patelnię, postawić na ogień, gdy gorąca— wylać ciasto, a w 20. minutach będą sucharki gotowe.76. Sucharki swojskie.Ubić w jedne stronę 8, lub 10 całych jaj z 1 j i. kg tłuczonegocukru przez 3 kwadranse, potem przydać 10 dkgwyłuszczonych podłużnie krajanych migdałów, 10 dkg mąki,10 dkg najpiękniejszego krochmalu, otartą skórkę z jednejcytryny i trochę muszkatowego kwiatu, przerabiać zaś wszystko,dopóki się dobrze nie zmiesza. Z tej masy robi sięsucharki i piecze powolnie w formach papierowych, wysmarowanychmasłem, które się do połowy tylko napełnia.Upieczone i zastudzone jeszcze raz zasuszyć należy.77. Wafle.Utrzeć 1 / ikg masła na śmietanę, zmieszać z niem częściami6 żółtek, dodać '/ 31 kwaśnej, lub ogrzanej słodkiejśmietanki, trochę tłuczonego muszkatowego kwiatu i okołos/ 4kg przedniej mąki. Ciasto powinno być tak rzadkie, abysię do formy nalewać dało. Potem ogrzewa się mocno formę,smaruje masłem, nalewa łyżkę ciasta i stawia formę narozżarzone węgle. Wafle piecze się do żółto - rumianego koloru,a potem osypuje cukrem i cynamonem.Wszelkie gatunki wafli ile możności piec się powinnona węglach, bo od drzewnego ognia dostają plam brunatnych.Po upieczeniu także nie trzeba ich zaraz kłaść jedenna drugim, lecz postawić na misce przed ogniem, abytwardości i kruchości nabrały. Formy waflowej nie trzebapoty smarować, póki ciasto nie będzie od niej odstawać.Po użyciu należy formę wytrzeć bibułą do czysta (a niemyć) i tak je zachować do następnego użycia.— 271 —78. Wafle migdałowe.Ubić 7 8kg klarowanego masła z 8. całemi jajami naPianę, dodać otartą z jednej cytryny skórkę, trochę tłuczone0cynamonu, Vs kg cukru, ł /s kg wyłuszczonych i z tro-°hą różanej wody utłuczonych migdałów, l / ?kg mąki, szczy-Ptę soli, i tyle słodkiej śmietanki, aby ciasto było dosyćWynne. Wszystko dobrze zmieszać i piec wafle jak poprzedzające.Do wafli migdałowych można jeszcze przydać l j iJfM' miałko utartej czokolady.79. Wafle z kwaśnej śmietany.Na jedno jaje bierze się łyżkę mąki, łyżkę kwaśnej"fiiietany i łyżkę rozpuszczonego masła, żółtka i trochę cu-*fu miesza się z tem wszystkiem. Wkońcu przydaje sięPiankę z białek ubitą, i zresztą postępuje się jak zwyczajnie.80. Innym sposobem.Zarobić mocno '"j A1 śmietany, ubitej miotełką na pianę7' 6. żółtkami — potem dodać x / 4kg mąki, '/s kg klarowanegomasła, a wkońcu jeszcze piankę, ubitą z białek. Poopieczeniu wafle suto cukrem posypać : a będą dobre i lekkie.Uwaga.. Najgłówniejszym warunkiem udania się ciastdrożdżowych są same drożdże, potem zastosowaniePieca oraz lekkość i suchość mąki.Drożdże powinny być bardzo świeże, zwłaszcza do babkosztownych, gdy wskutek różnorodnych obfitych dodatkóww tym razie bardziej jest utrudnione rośniecie ciasta,osobliwie na razie starać się należy, aby drożdże zachowaćw stanie świeżości jak najdłużej, o które trudniej, niżW mieście. Należy je tedy owinięte w kilka papierów wymieśćw zimne miejsce, choćby do lodowni i tak je umieścić,il'»y nie zmarzły, a przez to nie utraciły wiele na mocy,Do ciasta drożdżowego używa się zwykle masła solonego,byle nie starego i nie gorzkiego. Po przesmażoniuj sklarowaniu wypada masło przestudzić i wlewać je tylkol('tni(> do ciasta, gdyż jeśli się użyje gorącego, ciasto się zaparzyi wcale nie wyrośnie.Cukier do ciast lepszych powinien być maszynowy,Przesiany, owszem utarty w domu na tarle z głowy i przesiany
- Page 1 and 2:
mPOWSZECHNAKUCHNIAopartana wielolet
- Page 3:
3.4.5.67,8.9.10.11.12.13.14.15.16.I
- Page 6 and 7:
— VIII —DZIAŁDrób.StronicaEoz
- Page 8 and 9:
1. Budyń mączny z dozwolonemiodmi
- Page 10 and 11:
21.22.23,24.25.26.27.28.29.30.31.32
- Page 12 and 13:
— XX —DZIAŁ XXXIII.Toaleta —
- Page 14 and 15:
— IVNiechaj się nam przeto godzi
- Page 16 and 17:
— 8 —Eównie śmiesznie wygląd
- Page 18 and 19:
— 12 —Porządek zaś bywa nast
- Page 20 and 21:
— 16 —Dzisiejsi młodzieńcy »
- Page 22 and 23:
— 20 —Czyszczenie naczyń rogow
- Page 24 and 25:
— 24 —już niemożliwe jak przy
- Page 26 and 27:
— 28 —wielkim stole; albo panie
- Page 28 and 29:
— 32 —1 kwaterkapół kwarty1 k
- Page 30 and 31:
— 36 —nach łagodzi zbyteczny p
- Page 32 and 33:
— 40 —Gdy się zagotuje, posoli
- Page 34 and 35:
— 44 —20. Zupa wiosenna.Młode
- Page 36 and 37:
— 48 —się nie przypaliła. Mie
- Page 38 and 39:
— 52 —46. Żur czyli zupa owsia
- Page 40 and 41:
— 56 —13. Makaron i płateczki.
- Page 42 and 43:
— 61 —DZIAŁ III.Pasztety, przy
- Page 44 and 45:
— 64 —mały rądelek wystarcza
- Page 46 and 47:
— 68 —gurkami ubrać można kap
- Page 48 and 49:
— 73DZIAŁ TV.Sosy,Przyrządzanie
- Page 50 and 51:
— 70dobrego octu i wyciągnąć t
- Page 52 and 53:
— 8031. Sos tatarski do święcon
- Page 54 and 55:
— 84dzone łopatki okłada się p
- Page 56 and 57:
— 88 —kryć mocno, zalepić cia
- Page 58 and 59:
— 92grzybka, pietruszki, selera i
- Page 60 and 61:
— 96 —zalawszy trochę rosołem
- Page 62 and 63:
— 100 —51. Zrazy w kapuście.Mi
- Page 64 and 65:
— 104 PIPlïtrochę cytrynowej sk
- Page 66 and 67:
— 108 —— 109 —n^stółP i
- Page 68 and 69:
— 112 —na to położyć warstw
- Page 70 and 71:
— 1169. Pieczeń barania.Oczyści
- Page 72 and 73:
— 120 —ft p r S T à s A y ffi-
- Page 74 and 75:
— 124 —II. Kiełbasy, kiszki
- Page 76 and 77:
— 128 —prosię kilkakrotnie moc
- Page 78 and 79:
132 —37. Wieprzowina ze skórką
- Page 80 and 81:
— 136 —bułką, kawałkiem mas
- Page 82 and 83:
— 140 —20. Sarna na sucho.Zabit
- Page 84 and 85:
144wnętrzności otacza. Od gęsi,
- Page 86 and 87:
148lać masłem, ściekłem na pods
- Page 88 and 89:
— 152 —masła i nieco poddusić
- Page 90 and 91:
— 156 —przewracając na obie st
- Page 92 and 93:
— 160 —Drugi sposób (delikatni
- Page 94 and 95:
— 164nie bardzo kwaśnego, dodać
- Page 96 and 97: — 16833. Śledzie, marynowane —
- Page 99 and 100: — 174 —przegotowanego, parę ł
- Page 101 and 102: — 178 —jąć na półmisek, zro
- Page 103 and 104: — 182 —młodego masła, potrzą
- Page 105 and 106: — 186 —5. Sałata włoska.Czter
- Page 107 and 108: — 191 —taki i postawiwszy przet
- Page 109 and 110: — 194 —studzonym octem z korzen
- Page 111 and 112: — 199 —DZIAŁ XVI.Nabiał.I. Go
- Page 113 and 114: 202 —Dla polepszenia seru można,
- Page 115 and 116: — 206 —7. Jajecznica.Kozbié cz
- Page 117 and 118: — 210 —mezańskiego, kwiatu mus
- Page 119 and 120: — 214 —masa od rądla nie zaczn
- Page 121 and 122: — 218 —8. Grzanki, przekładane
- Page 123 and 124: — 222 —mieszać ostrożnie, wla
- Page 125 and 126: — 226ka, dać kawałek masła wie
- Page 127 and 128: — 230 —trochu wystudzonego saga
- Page 129 and 130: — 234: —diu, zważając pilnie,
- Page 131 and 132: — 238 —20. Krem pomarańczowy n
- Page 133 and 134: «ranili".242 —4y, lub blamanże
- Page 135 and 136: — 246 —podaje się natychmiast,
- Page 137 and 138: — 250 -10. Bułki do kawy.Jeden k
- Page 139 and 140: — 254 —21. Ciasteczka zwyczajne
- Page 141 and 142: — 258 —w ciepłe miejsce, po na
- Page 143 and 144: — 26248. Pączki zapustne.Ciasto
- Page 145: — 266 —dobrze wyciśnięty ser
- Page 149 and 150: — 274 —pieprzu, 18 żółtek, m
- Page 151 and 152: 278 WÊÊÊÊÊÊÊÊÊBÊcukru i p
- Page 153 and 154: — 282 • —3. Innym sposobem.Tr
- Page 155 and 156: — 286 —studzić, włożyć do s
- Page 157 and 158: — 290Takie pomarańcze można wyj
- Page 159 and 160: — 294 —46. Konfitura z truskawe
- Page 161 and 162: — 298 —dżiny — a gdy wychłu
- Page 163 and 164: — 303 —DZIAŁ XXIV.Konserwy owo
- Page 165 and 166: — 306 —Albo: oparzone śliwki b
- Page 167 and 168: — 311Na litr soku bierze się l /
- Page 169 and 170: — 314 —kilogram miałkiego cukr
- Page 171 and 172: — 318 —ze słodką, dobrą śmi
- Page 173 and 174: — 322 —Wycisnąć 8 zielonych n
- Page 175 and 176: — 326 —27. Podwójna czereśni
- Page 177 and 178: — 330 —się rozpaliło bez pale
- Page 179 and 180: — 334 —Po roku takiej maceracyi
- Page 181 and 182: — 338 —do butelek, zakorkować
- Page 183 and 184: — 343 —DZIAŁ XXX.Sposoby tucze
- Page 185 and 186: — 346 — V^Rff'^lsznie uważają
- Page 187 and 188: — 350 —15. Maść na odmrożeni
- Page 189 and 190: — 354 —Albo: równe części go
- Page 191 and 192: — 35SUśmierza także zgagę mak
- Page 193 and 194: 362 —dzaé jedwabne i wełniane,
- Page 195 and 196: — 366 —nym kluczykiem) i zmywa
- Page 197 and 198:
— 870 —zupa z ryb, przyjęta od
- Page 199 and 200:
— 374 —Jeden —jedyny był tyl
- Page 201 and 202:
— 378 —6. Eosół z grzybkiem.S
- Page 203 and 204:
— 382 —Szodo z biszkoptami str.
- Page 205 and 206:
— 386 —3. Zupa rumfordzka z kas
- Page 207 and 208:
— 390 —28. Rosół z płateczka
- Page 209 and 210:
— 394 —17. Rosół z kluskami z
- Page 211 and 212:
— 398 —12. Rosół ï ziemniaka
- Page 213 and 214:
— 4025. Rosół z makaronem.Sztuk
- Page 215 and 216:
406 —LIPIEC.Obiady i wieczerze mi
- Page 217 and 218:
— 410 —2. Mamałyga, zwana kule
- Page 219 and 220:
— 414 —29. Zupa cytrynowa z ry
- Page 221 and 222:
— 418 —24. Zupa jabłczana, lub
- Page 223 and 224:
— 422 —20. Zupa cytrynowa z grz
- Page 225 and 226:
— 420 —15. Rosół z płateczka
- Page 227 and 228:
43Ô —11. Zupa rumiana z kluskami
- Page 229 and 230:
— 484 —c) Karp ze szarym sosem
- Page 231 and 232:
— 438 —Pasztet z wątróbek na
- Page 233 and 234:
— 442 —śnierską w ten sposób
- Page 235 and 236:
— 446 —Chołodziec— zupa dla
- Page 237 and 238:
— 450 —Łosoś i łososiopstrą
- Page 239:
— 454 —Zielenina surowa — nie