— 1169. Pieczeń barania.Oczyścić mięso ze zbytniej tłustości, żył i błony, zbićmocno, wymoczyć pół godziny w occie, opłukać, naszpikowaćmałemi szarlotkami, lub ząbkami obranego czosnkut. j. poczynić otwory nożem w pieczeni jak do słoninyi w nie powkładać czosnek, lub cebulki, nasolić i gdyz pół, lub dwie godziny z solą poleży, upiec na rożnie,polewając początkowo wodą, a później własnym sosem,zbieranym z brytwanny - osypać potem mąką i zarumienić,a wydając zebrać tłustość z sosu. Każdą pieczeń baranią,chcąc, żeby była kruchą, potrzeba obwinąć w serwetę,umoczoną w occie i zakopać na kilka dni — najwyżej5 w ziemię, a nabierze kruchości jak najlepsza zwierzyna.Podobnie można postępować z pieczenia wołową.10. Pieczeń barania - marynowana.Oczyścić baraninę z tłuszczu, ułożyć na wanienkę. Zagotować'/g 1 średnio tęgiego octu z l / s1 piwa, wsypać pieprzu,angielskiego ziela i liści bobkowych i tym gorącymsosem polać baraninę , którą się poprzednio posypało nietłuczonągorczycą i rozmarynem. Na 3 ćwiartki baraninylitr sosu wystarczy; jeśli jest więcej, należy w tej samejproporcji wziąć octu i piwa. Taka baranina bardzo długosię konserwuje; po wyjęciu z octu obmywa się tym samymoctem, soli, szpikuje słoniną, dodając wkońcn śmietany.II. Pieczeń barania na dziko.Wziąć 1 kg, lub więcej baraniny z tylnego uda, zrobićbaje. Pokrajać 2 cebule, 3 korzenie pietruszki, 3 marchwie,1 seler, 10 ziarnek pieprzu, 10 ziarnek angielskiegoziela, 4 liście bobkowe, dolać do tego dwie części wodyi jedne część octu winnego zagotować wszystko domiękkości korzeni i odstawić później na bok do zastudzenia.Potem dać do rądla baraninę, zalać tym bajcem i pozostawićw nim na 24 godziny. Wkońcn wyjąć, włożyć dobrytwanny, dodać 1 łyżkę masła i upiec do miękkości.Kos robi się tak : roztopić łyżkę masła, dodać półłyżki mąki, rozprowadzić ćwierć-litrom kwaśnej śmietanydo smaku dolewać powyższego hajcu z baraniny. Wkońcnpokrajać pieczeń w cienkie kawałki, zalać tym sosem i wydaćna stół.117'2. Pieczeń barania z jabłkami, — lub ze śliwkami węgierkami.Udziec, lub dyszek barani ważący z l ł / 2kg> opłukać,sparzyć, aby skruszała, osolić, włożyć do radia, podlać trophąwody, lub rosołem i piec jak każdą inną pieczeń. A gdyjuż wpół upieczona, wyjąć na chwilę, pokrajać w kawałki,ułożyć 40 sztuk jabłek ' kwaśnych obranych, pokrajanychwćwiartki, dodać dwie łyżki miałkiego cukru, troszkę mąki,Wymieszać — i dusić: dopokad jabłka nie będą zupełnientiękkie.Tak samo robić należy baraninę ze śliwkami (węgierkamibez pestek) — a są obydwie potrawy wyborne.13. Pieczeń barania — zwyczajna.Kilogram baraniny z tylnego uda oczyścić ze wszystkiegotłuszczu, - - pokrajać dwa ząbki czosnku w cienkiePodłużne paseczki i naszpikować tym dosyć gęsto baraninę.Potem posolić, włożyć do brytwanny, dodać łyżkę masła,Wstawić do pieca, polewać często z góry tern masłem z podpieczeni i upiec do miękkości.14. Piław turecki.Tłustą baraninę (najlepiej od mostku) ugotować w wodziez rozmaitą włoszczyzną i kawałkiem sxichego bulionu.Zrobić rant dokoła półmiska z gęstego ciasta, posmarowaćjajami i upiec. Zgotować w mleku gęstą ryżową kaszę,ostudzić, rozbić czterema żółtkami z 14. dkg masła, posolić,dodać tłuczonej muszkatowej gałki i wymieszać. Położyćczęść tej kaszy na spód półmiska, na nią pokrajaną baraninę,podlać wyżej wymienionym 2>rzecodzonym bulionem,zakryć wierzch ryżem, osypać tłuczonym sucharkiem i wstawićw piec do zarumienienia.15. Potrawka z baraniej pieczeni.Pozostałą pieczeń baranią pokrajać w cienkie zraziki,zasmażyć mąki w maśle na rumiano, dodać tyle rosołu,ile chcemy mieć sosu, pieprzu, soli, poddusić w tern pokrajanąińeczeń, wrzucić pokrajane w podłużne paski korniszonyi zagotowawszy parę razy wydać.«£> 'K+
— 119DZIAŁ IX.Wieprzowina.Mięso wieprzowe powinno mieć fc-nl ,•*i być przerosłe tłustością, zupełnie biał, n a8n "- r , ozo V0kr ągłewielkości kaszy są wskazówka m l f w 'kl +"°P kidliwego Mrowiu. Najłatwiej jVSoznf^r^ 8' 0 • "Ftna skórze ; - słoninę wybierać hiS?^ • • V 8łoilime l u bl'kowatej ! ' wyoierac białą, świeżą i bez woni jeł-Przyrządzanie i solenie wieprzowi T>„ I •• •żytem oczyszczeniu wieprza roS 6\vfnnh ^^J ^ ^trzności i sadło, a potem przepłukać zimnf £' i Vyji &, W i* ę "odciąć głowo, wieprza rozplatać a dwieo^^ 1' ?• końouschab i pokrzept.W1G l )ołow y> odjąwszySłoninę soli się osobno, a nie , , •r q o m rwiną. Nie bierze się do niej SS saleïv „Tl mep ? Z °"tylko sól miałką, a eszcze lipie? warzonŁ *£* k ° rZ6m ~ łżde y, kg słoniny bierze s i ^ d£ l l o ^ L v 8 **"S n^JerwS p n S ky ąTa r V ó° dąa £?X ^słomną do słoniny, następną zaś skSą do Ä T!Jl a kpostępować należy ze wszystka słonina „«Vi * ^snąć deskami i kamieniami i ta^yn ać w\oli ^ J ^ -przejadając połcie w ciągu tego^zaTu dwf ^ T t y S e ńFotem wyjąc połcie, osuszyć nieco na wietrze ,hw "'płem miejscu przez dwa dni, aby obeschłyAKJ * (!, °"obsuszaniu, lub wędzeniu bardzo 1 K o l S ^ ÏÏ? 7pma się połcie od strony skóry drewnianem? I ćll 1 ' ""ozastemi, na dwa palce LerokŁApatkS z ^ ^ i o -Snowego. A gdy ma być wędzona, to powinna wisieć w dobrymdymie przez dwa tygodnie, w mniejszym zaś przeztrzy tygodnie.Sadło częstokroć przetapia się na szmalec, a wtenczasdobrze jest: dodać w czasie topienia trochę majeranku. GdyZfiś ma być sadło do przechowania — natenczas należyje ułożyć w krążki, dobrze nasolić (a można też rozetrzećząbek czosnku z solą i majerankiem, zmieszać razem,i tą solą nasolić sadło). Tak przyrządzone sadło zwija sięw błonę, zaciska mocno, przebija kołeczkami, lub zaszywa.I 1 akie sadło da się przechować długo.Jeżeli głowizna ma być użyta do zastawy stołu, nienależy jej rozbierać na części, lecz w samym środku zrobićotwór dla wyjęcia mózgu, a potem przeciąć przez ryjî posolić jak szynkę. Po u wędzeniu i ugotowaniu składasię ją jak gdyby była cała; z reszty mięsa wyrabia się kiełbasyi salcesony. Jeżeli zaś kto chce solić schaby i pokrzopty,należy je osobno przyprawić, lecz bez żadnych korzenii saletry.'Szynki tylne odjęte, przeznaczone do nasolenia należytak przyrządzić. (Kość goleniową wykręcić, a kto chce,może ją zostawić).Do 12'/ L, kg ważącej szynki wziąć '/, kg soli, l l / 2dkgsaletry — z korzeni zaś następujące: kolendry, angielskiegoziela, pieprzu, jałowcu to grubo przetłuc — nadtorozmarynu, bobkowego liścia - pokruszonych, trochę majerankuwszystkiego po dobrej garści. Sól miałko utłuc i uprazmieszaćz saletrą i tein natrzeć dobrze szynkę. Koło samejkości przetkać trzonkiem od warzącliwi aż na drugą stronęi w otwór napchać soli z saletrą i korzeniami. Naczynie,w którem się marynuje szynka, powinno być drewniane,suche i dość głębokie; na jego dno sypie się sól i korzenne,potem kładzie szynkę, potrząsa z wierzchu soląi pozostałemi korzeniami, nakrywa denkiem i przyciska kamieniami, przewraca sit; dwa razy w tydzień i polowawłasnym jej sosem. Gdyby zaś sosu było mało, wtenczaspolewa się rozrobioną wodą z solą. Szynki z przednich łopatekpodobnie się przyprawia.Szynka powinna leżeć w soli cztery tygodnie, potemwyjąć, obsypać grubo pszennemi otrębami, lub obwinąćw papier i zawiesić do wędzenia. Zważać jednak należy,aby w samym początku dym nie byt zbyt mocny i gorący,
- Page 1 and 2:
mPOWSZECHNAKUCHNIAopartana wielolet
- Page 3:
3.4.5.67,8.9.10.11.12.13.14.15.16.I
- Page 6 and 7:
— VIII —DZIAŁDrób.StronicaEoz
- Page 8 and 9:
1. Budyń mączny z dozwolonemiodmi
- Page 10 and 11:
21.22.23,24.25.26.27.28.29.30.31.32
- Page 12 and 13:
— XX —DZIAŁ XXXIII.Toaleta —
- Page 14 and 15:
— IVNiechaj się nam przeto godzi
- Page 16 and 17:
— 8 —Eównie śmiesznie wygląd
- Page 18 and 19:
— 12 —Porządek zaś bywa nast
- Page 20 and 21: — 16 —Dzisiejsi młodzieńcy »
- Page 22 and 23: — 20 —Czyszczenie naczyń rogow
- Page 24 and 25: — 24 —już niemożliwe jak przy
- Page 26 and 27: — 28 —wielkim stole; albo panie
- Page 28 and 29: — 32 —1 kwaterkapół kwarty1 k
- Page 30 and 31: — 36 —nach łagodzi zbyteczny p
- Page 32 and 33: — 40 —Gdy się zagotuje, posoli
- Page 34 and 35: — 44 —20. Zupa wiosenna.Młode
- Page 36 and 37: — 48 —się nie przypaliła. Mie
- Page 38 and 39: — 52 —46. Żur czyli zupa owsia
- Page 40 and 41: — 56 —13. Makaron i płateczki.
- Page 42 and 43: — 61 —DZIAŁ III.Pasztety, przy
- Page 44 and 45: — 64 —mały rądelek wystarcza
- Page 46 and 47: — 68 —gurkami ubrać można kap
- Page 48 and 49: — 73DZIAŁ TV.Sosy,Przyrządzanie
- Page 50 and 51: — 70dobrego octu i wyciągnąć t
- Page 52 and 53: — 8031. Sos tatarski do święcon
- Page 54 and 55: — 84dzone łopatki okłada się p
- Page 56 and 57: — 88 —kryć mocno, zalepić cia
- Page 58 and 59: — 92grzybka, pietruszki, selera i
- Page 60 and 61: — 96 —zalawszy trochę rosołem
- Page 62 and 63: — 100 —51. Zrazy w kapuście.Mi
- Page 64 and 65: — 104 PIPlïtrochę cytrynowej sk
- Page 66 and 67: — 108 —— 109 —n^stółP i
- Page 68 and 69: — 112 —na to położyć warstw
- Page 72 and 73: — 120 —ft p r S T à s A y ffi-
- Page 74 and 75: — 124 —II. Kiełbasy, kiszki
- Page 76 and 77: — 128 —prosię kilkakrotnie moc
- Page 78 and 79: 132 —37. Wieprzowina ze skórką
- Page 80 and 81: — 136 —bułką, kawałkiem mas
- Page 82 and 83: — 140 —20. Sarna na sucho.Zabit
- Page 84 and 85: 144wnętrzności otacza. Od gęsi,
- Page 86 and 87: 148lać masłem, ściekłem na pods
- Page 88 and 89: — 152 —masła i nieco poddusić
- Page 90 and 91: — 156 —przewracając na obie st
- Page 92 and 93: — 160 —Drugi sposób (delikatni
- Page 94 and 95: — 164nie bardzo kwaśnego, dodać
- Page 96 and 97: — 16833. Śledzie, marynowane —
- Page 99 and 100: — 174 —przegotowanego, parę ł
- Page 101 and 102: — 178 —jąć na półmisek, zro
- Page 103 and 104: — 182 —młodego masła, potrzą
- Page 105 and 106: — 186 —5. Sałata włoska.Czter
- Page 107 and 108: — 191 —taki i postawiwszy przet
- Page 109 and 110: — 194 —studzonym octem z korzen
- Page 111 and 112: — 199 —DZIAŁ XVI.Nabiał.I. Go
- Page 113 and 114: 202 —Dla polepszenia seru można,
- Page 115 and 116: — 206 —7. Jajecznica.Kozbié cz
- Page 117 and 118: — 210 —mezańskiego, kwiatu mus
- Page 119 and 120: — 214 —masa od rądla nie zaczn
- Page 121 and 122:
— 218 —8. Grzanki, przekładane
- Page 123 and 124:
— 222 —mieszać ostrożnie, wla
- Page 125 and 126:
— 226ka, dać kawałek masła wie
- Page 127 and 128:
— 230 —trochu wystudzonego saga
- Page 129 and 130:
— 234: —diu, zważając pilnie,
- Page 131 and 132:
— 238 —20. Krem pomarańczowy n
- Page 133 and 134:
«ranili".242 —4y, lub blamanże
- Page 135 and 136:
— 246 —podaje się natychmiast,
- Page 137 and 138:
— 250 -10. Bułki do kawy.Jeden k
- Page 139 and 140:
— 254 —21. Ciasteczka zwyczajne
- Page 141 and 142:
— 258 —w ciepłe miejsce, po na
- Page 143 and 144:
— 26248. Pączki zapustne.Ciasto
- Page 145 and 146:
— 266 —dobrze wyciśnięty ser
- Page 147 and 148:
— 270 —dzeniu przekrajać je na
- Page 149 and 150:
— 274 —pieprzu, 18 żółtek, m
- Page 151 and 152:
278 WÊÊÊÊÊÊÊÊÊBÊcukru i p
- Page 153 and 154:
— 282 • —3. Innym sposobem.Tr
- Page 155 and 156:
— 286 —studzić, włożyć do s
- Page 157 and 158:
— 290Takie pomarańcze można wyj
- Page 159 and 160:
— 294 —46. Konfitura z truskawe
- Page 161 and 162:
— 298 —dżiny — a gdy wychłu
- Page 163 and 164:
— 303 —DZIAŁ XXIV.Konserwy owo
- Page 165 and 166:
— 306 —Albo: oparzone śliwki b
- Page 167 and 168:
— 311Na litr soku bierze się l /
- Page 169 and 170:
— 314 —kilogram miałkiego cukr
- Page 171 and 172:
— 318 —ze słodką, dobrą śmi
- Page 173 and 174:
— 322 —Wycisnąć 8 zielonych n
- Page 175 and 176:
— 326 —27. Podwójna czereśni
- Page 177 and 178:
— 330 —się rozpaliło bez pale
- Page 179 and 180:
— 334 —Po roku takiej maceracyi
- Page 181 and 182:
— 338 —do butelek, zakorkować
- Page 183 and 184:
— 343 —DZIAŁ XXX.Sposoby tucze
- Page 185 and 186:
— 346 — V^Rff'^lsznie uważają
- Page 187 and 188:
— 350 —15. Maść na odmrożeni
- Page 189 and 190:
— 354 —Albo: równe części go
- Page 191 and 192:
— 35SUśmierza także zgagę mak
- Page 193 and 194:
362 —dzaé jedwabne i wełniane,
- Page 195 and 196:
— 366 —nym kluczykiem) i zmywa
- Page 197 and 198:
— 870 —zupa z ryb, przyjęta od
- Page 199 and 200:
— 374 —Jeden —jedyny był tyl
- Page 201 and 202:
— 378 —6. Eosół z grzybkiem.S
- Page 203 and 204:
— 382 —Szodo z biszkoptami str.
- Page 205 and 206:
— 386 —3. Zupa rumfordzka z kas
- Page 207 and 208:
— 390 —28. Rosół z płateczka
- Page 209 and 210:
— 394 —17. Rosół z kluskami z
- Page 211 and 212:
— 398 —12. Rosół ï ziemniaka
- Page 213 and 214:
— 4025. Rosół z makaronem.Sztuk
- Page 215 and 216:
406 —LIPIEC.Obiady i wieczerze mi
- Page 217 and 218:
— 410 —2. Mamałyga, zwana kule
- Page 219 and 220:
— 414 —29. Zupa cytrynowa z ry
- Page 221 and 222:
— 418 —24. Zupa jabłczana, lub
- Page 223 and 224:
— 422 —20. Zupa cytrynowa z grz
- Page 225 and 226:
— 420 —15. Rosół z płateczka
- Page 227 and 228:
43Ô —11. Zupa rumiana z kluskami
- Page 229 and 230:
— 484 —c) Karp ze szarym sosem
- Page 231 and 232:
— 438 —Pasztet z wątróbek na
- Page 233 and 234:
— 442 —śnierską w ten sposób
- Page 235 and 236:
— 446 —Chołodziec— zupa dla
- Page 237 and 238:
— 450 —Łosoś i łososiopstrą
- Page 239:
— 454 —Zielenina surowa — nie