— 232 —miejsce pół migdała, lub kawałeczek smażonej pomarańczowejskórki. Podrumienić l / i1 suchej mąki w klarownemmaśle, wsypać do niej V41 suchej mąki i tyleż wina, abyciasto nie było za rzadkie, wyrobić mocno, włożyć piankę,ubitą z 6. białek, trochę cukru i wymieszać ostrożnie.Umoczyć śliwki w tej masie, wkładać do rądla, lub pokrywyz roztopionem wrzącem masłem i smażyć do światłegorumianego koloru, przetrząsając często, aby się jednostajniewysmażyły. Na wydaniu osypać cukrem z cynamonemi zalać sokiem.59. Szarlotka z jabłek pieczonych.Upiec jabłka w piecu, obrać ze skórki i pestek, wymieszaćz cukrem, skórką cytrynową, pomarańczową, lubcynamonem. Wziąć 74 1 mąki, żółtko, łyżkę cukru i tylewgnieść w tę mąkę młodego masła: ile w siebie przyjmie.Eozwałkować cienko, wysmarować i wysypać rądel bułeczką.Wyłożyć tem ciastem, a w środku umieścić jabłka, przekładającgdzie - niegdzie konfiturami i skórką pomarańczową,smażoną w cukrze — przykryć ciastem i wstawić w piec, dobrzewygrzany.60. Szynka w omlecie.Wziąć plaster ładny szynki, usmażyć na patelni nazrumienionem poprzednio maśle. Osobno zrobić omlet następującymsposobem: utrzeć dwa żółtka z kawałeczkiemmasła na masę, następnie dać do tego pianę z dwóch białeki popudrować dobrą łyżką mąki. Tak wymieszane upiecna patelni, posmarowanej cienko masłem w gorącej rurze.Potem włożyć szynkę w omlet, zwinąć w rulon i podać.DZIAŁDesery.XIX.I. Ciastka z owocami.Pół litra mąki, 7 dkg masła, 7 dkg drobnych migdałów,1 / ikg cukru i jedno jajko zagnieść razem, rozwałkować,wyrzynać okrągłe placuszki, których brzegi, posmarowanebiałkiem oblepić paskiem takiegoż ciasta i upiecw piecu do zarumienienia. Na wierzchu nakłada się gęstymkompotem bez sosu z agrestu, wiśni, malin i innychowoców.2. Galareta ananasowa.Cztery dekagramy karuku, drobno pokrajanego ugotowaćw 1 / 2. 1 wody; gdy się karuk rozgotuje, wrzucić jednecałą cytrynę, pokrajaną w plasterki, wybrawszy najstaranniejpestki — niech się społem zagotuje raz, a wtedyodstawić od ognia, cytrynę wyrzucić i przecedzić przezpłótno, lub serwetę, nic nie wyciskując prócz tego, co samościecze. Wlać 1 / i. 1 syropu ananasowego, lub kieliszek dobregobiałego araku, wymieszać razem i wlać w formę.3. Galareta cytrynowa.Pół kilograma cukru — najprzedniejszego porąbać,włożyć na salaterkę i nalać8 / 4. 1 wody. Wcisnąć 5 cytrynprzez sitko, wlać 1 / Ł1 szlamu z S l / 2. dkg żelatyny rozgotowanej,wszystko to razem zagrzać na wolnym ogniu w rą-
— 234: —diu, zważając pilnie, aby się nie zagotowało. Potem przecedzićprzez podwójnie złożoną serwetę i mieszać łyżką,póki nie zacznie gęstnieć - wtedy wlać w formę. Zwłaszczadla chorych tylko taka galareta jest dobrą.4. Galareta pomarańczowa, -»Pół kilograma cukru rąbanego obetrzeć z lekka o 6 dużychpomarańcz, na których skórka świeża i jędrna, nalaćTa 1 wody i gotować, szumując na wolnym ogniu. Do tegowcisnąć przez sito 4 cytryny bez gotowania, 1 / 21 karuku,(z 5. dkg rozgotowanego, lub żelatyny) wymieszać z syropemcytrynowym i przecedzić przez serwetę. W połowiepierwszej można układać ćwiartki, lub plasterki pomarańcz,zresztą można połowę wlać, wystudzić, a drugą połowę zabarwićalkermesem i dopiero wlać. Wierzchnia warstwa najlepszagdy-jest czerwona, a spodnia biała. Jeżeli forma dogalarety ma otwór, można na półmisku włożyć w ten otwórziemniak wydrążony, wlać araku i zapalić podając na stół.Wydrążywszy łyżeczką pomarańczę, pokrajaną na połowęnalać w puste skórki galarety, zafarbowanej na czerwono,a po zastygnięciu pokrajać na ćwiartki i ubrać półmisek.5. Kisielek żurawinowy.Pół kilograma żurawin pognieść na misce, nalać litremwody, zagotować i przecedzić, aby było 6 szklanekpłynu, gdy zaś nie ma, wziąć 3 szklanki soku żurawinowego,zmieszać z 3. szklankami wody, wlać do rądla, wsypać 32 dkgcukru, duży kawał cynamonu w całości i goździków tłuczonych,zawiązanych w kawałku muszlinu i razem zagotować.Gdy się mocno gotuje, wlać szklankę mąki ziemniaczanej,rozbitej ze szklanką wody i mieszać, póki od rądla nie odstanie.Wtedy wylać w formę, wysmarowaną oliwą, goździkii cynamon wyrzucić i wynieść do piwnicy do ostudzenia.Po kilku godzinach, gdy stężeje, wyłożyć na półmiseki podać z cukrem miałkim i ze słodką śmietaną. Stądotrzymać można jedne dużą formę, lub dwie mniejsze.6. Kompot jabłczany.Obrane jabłka przekroić na połówki, wyrzucić ośrodkii kłaść do zimnej wody, aby nie zczerniały. Na 10 dużychjabłek bierze się X I Łkg cukru i 1 / i1 wody. Po zrobieniulekkiego syropu wrzucić kawałek cynamonu w gotujący się— 235 —Cukier i kłaść jabłka w niezbyt głęboki rądel (aby się niePogniotły) azatem tylko 10 połówek, a gdy się ugotują, wybraćłyżką durszlakową na salaterkę i wrzucić resztę połówek.Po ich ugotowaniu wybrać je, syrop przecedzić,^ygotować dobrze i polać nim zgrabnie ułożone jabłka,y czasie gotowania syropu wlać szklankę wina francuskiego,lub reńskiego. Dla ozdoby okłada się salaterkę liśćmipomarańczowemi, lub cytrynowemi, a jabłka ubierakonfiturami i galaretą jabłczaną, lub porzeczkową. Mozna też mieszać gruszki z jabłkami i pomarańczami — ostatnietylko surowe układa się pomiędzy jabłkami; to wszystkopolewa się syropem.7. Kompot pomarańczowy.Z ćwierć kilograma cukru i szklanki wody wyrobić gęstysyrop, skórkę z jednej pomarańczy cienko zerżnąć, pokrajaćna cieniutkie paski, wrzucić w syrop i zagotowaćParę razy. Obrać 5 pomarańcz, połupać na cząstki, zdjąćbiałą skórkę, obłożyć liśćmi pomarańczowemi, ułożyć naSalaterce i polać gorącym syropem wraz ze skórką.Ten kompot miesza się zwykle z jabłczanym.8. Kompot z agrestu.Naprzód agrest włożyć należy do gorącej wody, a gdyua wierzch wypłynie, włożyć go do zimnej wody z dodaniemtyle octu, aby była kwaskowata, (a to dla przywróceniakoloru agrestowi) potem włożyć do syropu jak porzeczkii postąpić dalej jak poniżej.9. Kompot z brzoskwiń i moreli./ pół kilograma cukru i szklanki wody zrobić syrop,włożyć do tego (wyjąwszy wprzód pestki) całe, lui) w połówkachbrzoskwinie, lub morele - a gdy będą gotowe,Zszumować, ułożyć na salaterce — syrop jeszcze podsmażyć- a wkońcu nim polać.10. Kompot z kasztanów.Kasztany upiec, obrać jo, włożyć do rądla, dodać 1 / ikgcukru, pół szklanki wody i gotować zwolna. A gdy dobrzecukrem obejdą, wyjąć, ułożyć na salaterce, wcisnąćtrochę soku z cytryny, posypać miałkim cukrem i wydaćna stół.
- Page 1 and 2:
mPOWSZECHNAKUCHNIAopartana wielolet
- Page 3:
3.4.5.67,8.9.10.11.12.13.14.15.16.I
- Page 6 and 7:
— VIII —DZIAŁDrób.StronicaEoz
- Page 8 and 9:
1. Budyń mączny z dozwolonemiodmi
- Page 10 and 11:
21.22.23,24.25.26.27.28.29.30.31.32
- Page 12 and 13:
— XX —DZIAŁ XXXIII.Toaleta —
- Page 14 and 15:
— IVNiechaj się nam przeto godzi
- Page 16 and 17:
— 8 —Eównie śmiesznie wygląd
- Page 18 and 19:
— 12 —Porządek zaś bywa nast
- Page 20 and 21:
— 16 —Dzisiejsi młodzieńcy »
- Page 22 and 23:
— 20 —Czyszczenie naczyń rogow
- Page 24 and 25:
— 24 —już niemożliwe jak przy
- Page 26 and 27:
— 28 —wielkim stole; albo panie
- Page 28 and 29:
— 32 —1 kwaterkapół kwarty1 k
- Page 30 and 31:
— 36 —nach łagodzi zbyteczny p
- Page 32 and 33:
— 40 —Gdy się zagotuje, posoli
- Page 34 and 35:
— 44 —20. Zupa wiosenna.Młode
- Page 36 and 37:
— 48 —się nie przypaliła. Mie
- Page 38 and 39:
— 52 —46. Żur czyli zupa owsia
- Page 40 and 41:
— 56 —13. Makaron i płateczki.
- Page 42 and 43:
— 61 —DZIAŁ III.Pasztety, przy
- Page 44 and 45:
— 64 —mały rądelek wystarcza
- Page 46 and 47:
— 68 —gurkami ubrać można kap
- Page 48 and 49:
— 73DZIAŁ TV.Sosy,Przyrządzanie
- Page 50 and 51:
— 70dobrego octu i wyciągnąć t
- Page 52 and 53:
— 8031. Sos tatarski do święcon
- Page 54 and 55:
— 84dzone łopatki okłada się p
- Page 56 and 57:
— 88 —kryć mocno, zalepić cia
- Page 58 and 59:
— 92grzybka, pietruszki, selera i
- Page 60 and 61:
— 96 —zalawszy trochę rosołem
- Page 62 and 63:
— 100 —51. Zrazy w kapuście.Mi
- Page 64 and 65:
— 104 PIPlïtrochę cytrynowej sk
- Page 66 and 67:
— 108 —— 109 —n^stółP i
- Page 68 and 69:
— 112 —na to położyć warstw
- Page 70 and 71:
— 1169. Pieczeń barania.Oczyści
- Page 72 and 73:
— 120 —ft p r S T à s A y ffi-
- Page 74 and 75:
— 124 —II. Kiełbasy, kiszki
- Page 76 and 77:
— 128 —prosię kilkakrotnie moc
- Page 78 and 79: 132 —37. Wieprzowina ze skórką
- Page 80 and 81: — 136 —bułką, kawałkiem mas
- Page 82 and 83: — 140 —20. Sarna na sucho.Zabit
- Page 84 and 85: 144wnętrzności otacza. Od gęsi,
- Page 86 and 87: 148lać masłem, ściekłem na pods
- Page 88 and 89: — 152 —masła i nieco poddusić
- Page 90 and 91: — 156 —przewracając na obie st
- Page 92 and 93: — 160 —Drugi sposób (delikatni
- Page 94 and 95: — 164nie bardzo kwaśnego, dodać
- Page 96 and 97: — 16833. Śledzie, marynowane —
- Page 99 and 100: — 174 —przegotowanego, parę ł
- Page 101 and 102: — 178 —jąć na półmisek, zro
- Page 103 and 104: — 182 —młodego masła, potrzą
- Page 105 and 106: — 186 —5. Sałata włoska.Czter
- Page 107 and 108: — 191 —taki i postawiwszy przet
- Page 109 and 110: — 194 —studzonym octem z korzen
- Page 111 and 112: — 199 —DZIAŁ XVI.Nabiał.I. Go
- Page 113 and 114: 202 —Dla polepszenia seru można,
- Page 115 and 116: — 206 —7. Jajecznica.Kozbié cz
- Page 117 and 118: — 210 —mezańskiego, kwiatu mus
- Page 119 and 120: — 214 —masa od rądla nie zaczn
- Page 121 and 122: — 218 —8. Grzanki, przekładane
- Page 123 and 124: — 222 —mieszać ostrożnie, wla
- Page 125 and 126: — 226ka, dać kawałek masła wie
- Page 127: — 230 —trochu wystudzonego saga
- Page 131 and 132: — 238 —20. Krem pomarańczowy n
- Page 133 and 134: «ranili".242 —4y, lub blamanże
- Page 135 and 136: — 246 —podaje się natychmiast,
- Page 137 and 138: — 250 -10. Bułki do kawy.Jeden k
- Page 139 and 140: — 254 —21. Ciasteczka zwyczajne
- Page 141 and 142: — 258 —w ciepłe miejsce, po na
- Page 143 and 144: — 26248. Pączki zapustne.Ciasto
- Page 145 and 146: — 266 —dobrze wyciśnięty ser
- Page 147 and 148: — 270 —dzeniu przekrajać je na
- Page 149 and 150: — 274 —pieprzu, 18 żółtek, m
- Page 151 and 152: 278 WÊÊÊÊÊÊÊÊÊBÊcukru i p
- Page 153 and 154: — 282 • —3. Innym sposobem.Tr
- Page 155 and 156: — 286 —studzić, włożyć do s
- Page 157 and 158: — 290Takie pomarańcze można wyj
- Page 159 and 160: — 294 —46. Konfitura z truskawe
- Page 161 and 162: — 298 —dżiny — a gdy wychłu
- Page 163 and 164: — 303 —DZIAŁ XXIV.Konserwy owo
- Page 165 and 166: — 306 —Albo: oparzone śliwki b
- Page 167 and 168: — 311Na litr soku bierze się l /
- Page 169 and 170: — 314 —kilogram miałkiego cukr
- Page 171 and 172: — 318 —ze słodką, dobrą śmi
- Page 173 and 174: — 322 —Wycisnąć 8 zielonych n
- Page 175 and 176: — 326 —27. Podwójna czereśni
- Page 177 and 178: — 330 —się rozpaliło bez pale
- Page 179 and 180:
— 334 —Po roku takiej maceracyi
- Page 181 and 182:
— 338 —do butelek, zakorkować
- Page 183 and 184:
— 343 —DZIAŁ XXX.Sposoby tucze
- Page 185 and 186:
— 346 — V^Rff'^lsznie uważają
- Page 187 and 188:
— 350 —15. Maść na odmrożeni
- Page 189 and 190:
— 354 —Albo: równe części go
- Page 191 and 192:
— 35SUśmierza także zgagę mak
- Page 193 and 194:
362 —dzaé jedwabne i wełniane,
- Page 195 and 196:
— 366 —nym kluczykiem) i zmywa
- Page 197 and 198:
— 870 —zupa z ryb, przyjęta od
- Page 199 and 200:
— 374 —Jeden —jedyny był tyl
- Page 201 and 202:
— 378 —6. Eosół z grzybkiem.S
- Page 203 and 204:
— 382 —Szodo z biszkoptami str.
- Page 205 and 206:
— 386 —3. Zupa rumfordzka z kas
- Page 207 and 208:
— 390 —28. Rosół z płateczka
- Page 209 and 210:
— 394 —17. Rosół z kluskami z
- Page 211 and 212:
— 398 —12. Rosół ï ziemniaka
- Page 213 and 214:
— 4025. Rosół z makaronem.Sztuk
- Page 215 and 216:
406 —LIPIEC.Obiady i wieczerze mi
- Page 217 and 218:
— 410 —2. Mamałyga, zwana kule
- Page 219 and 220:
— 414 —29. Zupa cytrynowa z ry
- Page 221 and 222:
— 418 —24. Zupa jabłczana, lub
- Page 223 and 224:
— 422 —20. Zupa cytrynowa z grz
- Page 225 and 226:
— 420 —15. Rosół z płateczka
- Page 227 and 228:
43Ô —11. Zupa rumiana z kluskami
- Page 229 and 230:
— 484 —c) Karp ze szarym sosem
- Page 231 and 232:
— 438 —Pasztet z wątróbek na
- Page 233 and 234:
— 442 —śnierską w ten sposób
- Page 235 and 236:
— 446 —Chołodziec— zupa dla
- Page 237 and 238:
— 450 —Łosoś i łososiopstrą
- Page 239:
— 454 —Zielenina surowa — nie