ÏßÖéÈÑèÌâÂìñÜÃÎñà ÁÜÃÈíà åÌ à ÎÎ Öà × - LAD - nafri

ÅêÇòÜÓໂດຍປົກກະຕິ ຈະເປັນສານທີ່ລະລາຍ ແລະ ມັກຖືກໃຊ້ສຳລັບ ຍ້ອມສີແຜ່ນແພຫຼື ຜົມ. ມີເມັດສີພືດ ກວ່າ 2,000 ຊະນິດ ທີ່ຮູ້ກັນ ແຕ່ວ່າ ມີພຽງຈຳນວນໜ້ອຍນຶ່ງເທົ່າຜ້າບ່ຽງຍ້ອມດ້ວຍສີທຳມະຊາດ ຈາກບ້ານຫ້ວຍກາງ ແຂວງຜົ້ງສາລີນັ້ນ ທີ່ມີຄຸນຄ່າທາງການຄ້າເນື່ອງຈາກສີທຽມ ມີລາຄາຖືກກວ່າ. ສີຍ້ອມຈະໄດ້ມາຈາກສ່ວນຕ່າງໆຂອງຕົ້ນໄມ້ ເຊັ່ນ: ຈາກເນື ້ອໄມ້ (ຕົວຢ່າງ: Caesalpiniasappan),ຈາກເປືອກ (Oroxylumindicum ຫຼ ື ໝາກລີ ້ນໄມ້), ຈາກດອກ ແລະ ໝາກ (ກຸ່ມພືດທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດ ແມ່ນ Betuamonosperma ແລະ Toonaciliata), ຈາກຮາກ ແລະ ໃບ(Indigofera tinctoria; Tectonagrandis ຫຼື ໄມ້ສັກ). ສີຍ້ອມທຳມະຊາດ ແມ່ນໄດ້ຖືກນຳໃຊ້ຢ່າງກວ້າງຂວາງ ໃນວັດທະນະທຳ ຂອງຊາວອາຊີຕາວັນອອກສ່ຽງໄຕ້. Artocarpus spp ມີເມັດສີຊຶ່ງເມື່ອນຳເອົາໄປປະສົມກັບຫີນສົ້ມ ໂປຕັດຊຽມ (Potassium alum) ແລ້ວຈະໄດ້ສີສົ້ມຊ້ໍາເພື ່ອໃຊ້ຍ້ອມຜ້າພະສົງ. ຊາວຊົນເຜົ ່າໃນລາວ, ວຽດນາມ ແລະ ໄທ ຍັງນຳໃຊ້ສີຍ້ອມທຳມະຊາດຢູ່ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ເຂົ້າໃນການຕ່ຳແຜ່ນ ຂອງເຂົາເຈົ້າ. ການສົ່ງອອກແຜ່ນແພທີ່ຍ້ອມຫຼື ພິມ ດ້ວຍສີຍ້ອມທຳມະຊາດ ທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງ ອາດເຮັດໃຫ້ມີຜົນກຳໄລສູງໄດ້ ຈາກການກັບມານິຍົມຊົມຊອບກັນ ສູງຂຶ້ນຕໍ່ສີຍ້ອມທຳມະຊາດ ໃນຕະຫຼາດໂລກ (De Beer,1993). ÅàÌÐàÈ (Tannin) ແມ່ນຢາງແຂງ ທີ ່ແຂງຕົວ ແລະ ຜ່ອຍ ເມື ່ອເຜົາໃຫ້ຮ້ອນ. ສານຝາດແມ່ນມີຢູ່ໃນທຸກສ່ວນ ຂອງຕົ້ນພືດ ແຕ່ໃນລະດັບຄວາມເຂັ້ມຂຸ້ນ ແລະ ປະເພດ ທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ແລະ ກໍມີແຕ່ບາງຊະນິດພືດເທົ ່ານັ ້ນ ທີ ່ມີລະດັບຄວາມເຂັ ້ມຂຸ ້ນສູງທີ ່ສາມາດສະກັດໄດ້ ໃນເຊີງການຄ້າ. ສານຝາດ ບາງຄັ້ງກໍຈຳແນກເປັນສານຝາດ ຈາກໝາກ, ຈາກເປືອກຫຼ ື ຈາກໃບ. ປະມານ 90% ຂອງສານຝາດ ຈາກຜັກທັງໝົດທີ ່ຜະລິດໃນໂລກ ໄດ້ຖືກນຳໃຊ້ເປັນສານກັນເໜົ່າ ໃນອຸດສະຫະກຳໜັງ. ໃນປີ 1996, ປະເທດຈີນໄດ້ຜະລິດ ສານຝາດປະມານ 2,000 ໂຕນ ພ້ອມມີການປຸງແຕ່ງຕໍ ່ ແລະ ນອກຈາກນີ ້ ກໍຍັງໄດ້ຜະລິດສານຝາດສະກັດອີກ ປະມານ 22,000 ໂຕນ.19NTFP handbook.indb 1903/05/2009 8:46:18 AM