2010 ilerleme raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

2009’dan Mart 2010’a kadar adli yardm plann boykot etmi ve bu dönemde stanbulmahkemelerinde avukat görevlendirilmemitir. Çok sayda tutuklunun, herhangi bir yasal yardmalmadna ve talep ettii takdirde bir avukatn hizmetlerinden yararlanabileceini bilmediinedair veriler mevcuttur. lgili mevzuatn uygulanmas konusunda, gerek kapsam, gerek adliyardmla görevlendirilen avukatlarn sunduu hizmetlerin kalitesi bakmndan denetimbulunmamaktadr. Dolaysyla, kullanlabilecek kaynaklarn ve uygulanan ücretlerin yeterli olupolmad konusunda bir deerlendirme bulunmamaktadr. lave olarak, bu konuyu izlemeklesorumlu, bamsz veya Hükümete bal bir yap mevcut deildir.Sonuç olarak, çok snrl ilerleme kaydedilmitir. Adli yardm imkânlar, kapsam ve salananhizmetin kalitesi bakmndan yetersizdir. Sorunlarn ele alnmasn salayacak etkili bir izlememekanizmas bulunmamaktadr.Cezaevi reform program devam etmitir. 2009’da dört eitim merkezinde 8.249 cezaevigörevlisine yönelik eitim kurslar düzenlenmi ve ilave 4.929 personel atanmtr.Cezaevlerinde Türkçe dndaki dillerin kullanm geniletilmitir. Tutuklu veya ziyaretçisininTürkçe bilmedii hallerde, baka bir dilin kullanmna izin verilmektedir. nfaz Hâkimlii Kanunumahkûmlara kar disiplin cezalarnn uygulanmas durumunda davalnn haklarngüçlendirmektedir.Adalet Bakanl, öncelikle reit olmayanlara, ardndan bütün cezaevlerinde uygulanmak üzere birdava yönetimi modeli gelitirmektedir. Bu, rehabilitasyon hizmetlerini iyiletirmektedir.Baz yüksek güvenlikli cezaevlerine getirilen mimari deiikliklerle, daha çok sayda toplufaaliyet düzenlenebilmesi salanmtr. Adalet Bakanl, çocuk cezaevleri ina etmeyebalamtr.Bununla birlikte, duruma öncesi tutuklu olanlarn orannn yüksek olmas hâlâ önemli birsorundur. Türkiye’de tutuklu bulunanlarn yarsna yakn durumann yaplmasn veyadavalarna ilikin nihaî karar beklemektedir. 14 Durum, cezaevinde bulunan çocuklar açsndandaha da endie vericidir. Bunlarn yalnzca % 12’si mahkûm olup, kalan durumann yaplmasnbeklemektedir.Çocuk eitim evlerinin says yetersizdir. Çocuklarn yetikinlerden tamamen ayr tutulmalarbütün cezaevlerinde salanamamaktadr. Bu, özellikle, cezaevinde genelde kadnlarla birliktebulunan kz çocuklar için geçerlidir.Cezaevlerinin yetersiz kaynaklar endie yaratmaya devam etmektedir. Birkaç yl içinde ikiyekatlanan tutuklularn saysndaki hzl art, büyüyen bir ar kalabalklama sorununa yolaçmtr. Cezaevi görevlilerinin says ve nitelikleri yetersizdir. Halen 7.981 bo kadrobulunmaktadr.Ulusal cezaevlerinin denetlenmesine ilikin standartlar, BM standartlarna yükseltilememitir.Tutuklular için salanan yetersiz salk hizmetleri endie verici olmaya devam etmektedir. AdaletBakanl ve Salk Bakanl arasnda Nisan 2009’da imzalanan ve cezaevlerindeki salkhizmetlerine ilikin sorumluluu Salk Bakanl’na devreden protokolün etkisi snrl olmutur.Daimi doktorlarn says yetersizdir.14 Adalet Bakanl istatistiklerine göre, Türkiye’deki cezaevlerinde halihazrda 119.145 kii bulunmakta olup,bunlarn 56.557’si henüz bir cezaya çarptrlmamtr.TR19TR