2010 ilerleme raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

4.23. Fasl 23: Yarg ve Temel HaklarYarg alannda ilerleme kaydedilmitir (Bkz. Siyasi Kriterler).Yarg bamszl konusunda, Hâkimler ve Savclar Yüksek Kurulu daimi üye says yedidenyirmi ikiye çkartlmtr: Yargtay ve Dantay temsilcilerinin yan sra, yeni üyelikler, birincisnf hâkimlerden, Adalet Akademisinden, hukuk fakültelerinden ve avukatlardan temsilcileriiçermektedir.Anayasa deiiklikleri, yarg mensuplarnn meslekten çkarlmalaryla ilgili Hakimler veSavclar Yüksek Kurulu (HSYK) kararlarnn yarg denetimine açk olmasn salamtr.HSYK bünyesinde, Kurula mesleki destek ve sekreterya hizmeti salayan bir GenelSekreterlik kurulmutur; söz konusu Genel Sekreterlie hâkim ve savc atamalar ise HSYKtarafndan yaplacaktr.Hâkim ve savclarn performansn deerlendirmekle görevli adalet müfettileri, raporlarnartk Adalet Bakanl’na deil HSYK’ya sunmaktadrlar. Bu reformlar Katlm OrtaklBelgesi ve lerleme Raporlarnn önceliklerini karlamaktadr. Bununla birlikte, HSYK’nnbakan hâlâ Bakan’dr, ancak daha az yetkiye sahiptir (Bakan, HSYK’nn üç dairesindenhiçbirinin toplantsna katlamamaktadr). Ayrca, HSYK’nn soruturma yetkisi, KurulBakan olarak Adalet Bakan’nn onayna tabidir.emdinli davas, hâlâ gündemdedir (Bkz. Güvenlik güçlerinin sivil denetimi ). Davann halendevam etmesinin yan sra, davadan sorumlu sivil savcnn görevden uzaklatrlmasHSYK’nn bamszl konusunda soru iaretlerine neden olmutur 47Tarafszlk konusunda, askeri mahkemelerin sivilleri yarglayabilmelerine ilikin hükümlerAnayasa’dan çkartlmtr ve yeni hükümler bu tür yarglamalar açk ekildeyasaklamaktadr. Devletin güvenlii, anayasal düzen ve bu düzenin ileyiine kar ilenensuçlarla ilgili davalarn sivil mahkemelerde görülmesi gerekmektedir. Bu, AnayasaMahkemesi’nin Ocak 2010’da Ceza Muhakemesi Kanunu’nun örgütlü suç ve devlete karsuç hallerinde Silahl Kuvvetler mensuplarnn sivil mahkemelerde yarglanmasna izin verenhükümlerini o dönemdeki anayasal hükümlerle çelitii gerekçesiyle iptali kararylaörtümütür.Anayasa Mahkemesi, Anayasa deiikliklerinin kabul edilmesinden sonra, Cumhurbakan veBabakan tarafndan seçilen on yedi üyeden olumaktadr. Yedek üyelik öngörülmemektedir.Bununla birlikte, hâkimlerden ikisi hâlâ askeri hâkim olmaya devam etmektedir. Demokratikbir sistemde anayasa içtihad sivil bir mesele olduundan, askeri hâkimlerin mevcudiyetitartmaldr. Ayrca, askeri hâkimler Anayasa Mahkemesi’ndeki görev sürelerinin bitimindeaskeri yarg sistemindeki görevlerine tekrar dönebilmekte ve bu durum, Anayasa Mahkemesihâkimi olarak tarafszlklar hakknda tereddüt oluturabilecektir.Üst düzey yarg ve ordu mensuplar önemli davalarda yarg bamszln tehlikeyedüürebilecek açklamalar yapmlardr.47 Bu davadan sorumlu sivil savc iddianameyi 2006 ylnda yaymlamtr. ddianame, yüksek rütbeli askerikomutanlarla ilgili suçlamalar içermekteydi. Genel Kurmay Bakanl iddianameyi eletirmi ve anayasalsorumluluk tayanlar göreve çarmtr. Nisan 2006’da Hâkimler ve Savclar Yüksek Kurulu görevdenuzaklatrma kararn almtr.TR75TR