2010 ilerleme raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

Saytay’n güçlendirilmesini ve yetkilerinin geniletilmesini öngören Saytay KanunuTasars, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu tarafndan Mays aynda kabul edilmi olup, genelkurul gündemindedir.Türkiye’nin soruturma, iddianame ve mahkûmiyet kararlarna ilikin bir izleme mekanizmasoluturmas gerekmektedir.Temel haklar konusunda baz ilerlemeler kaydedilmitir (Bkz. Siyasi Kriterler ve Fasl 19-Sosyal Politika ve stihdam).nsan haklarn izlemek ve gelitirmekten sorumlu kurumlara ilikin olarak ilerlemelerkaydedilmitir. Bamsz bir Türkiye nsan Haklar Kurumu’nun Kurulmasna likin KanunTasars, ubat 2010’da TBMM’ye sunulmutur. STK’larn görüleri TBMM’nin ilgili altkomisyonunda ele alnmtr. Söz konusu Kanun Tasarsnn, BM çerçevesi ile uyumlu halegetirilmesi için, özellikle bu yeni kurumun bamszl ve ilevsel özerklii açsndandeitirilmesi gerekmektedir. Bu sürecin STK’lar ile yakn istiare halinde yürütülmesi önemtamaktadr.kencenin ve insanlk d ya da aalayc muamele ya da cezalandrmann yasaklanmasnailikin olarak, ikence ve kötü muamelenin önlenmesine yönelik olumlu eilim devam etmitir.nsan haklar ihlallerine dair kamuoyu tarafndan bilinen baz davalar, mahkûmiyetlesonuçlanmtr. Bununla birlikte, kolluk kuvvetleri yetkililerince orantsz güç kullanmnnsürmesi endie yaratmaktadr.Özel hayata ve aile hayatna saygya ilikin olarak, Anayasa deiiklikleri, kiisel verilerinkorunmas ve bilgiye eriim hakkn Anayasal hak olarak getirmitir.Düünce, vicdan ve din özgürlüü konusunda, ibadet özgürlüüne genelde sayg gösterilmeyedevam edilmektedir. Vakflar Kanunu’nun uygulanmasna baz idari gecikmeler ramendevam edilmitir (Bkz. Mülkiyet hakk). Aleviler ve gayrimüslim cemaatlerle olan diyalogdevam etmekle birlikte henüz sonuç vermemitir. Aznlk dinlerine mensup olanlar, arlkyanls kiilerin tehdidine maruz kalmaya devam etmektedir. Din adamlarnn eitimi de dahil,tüm gayrimüslim cemaatlerin ve Alevilerin gereksiz kstlamalar olmakszn faaliyetgöstermelerine yönelik AHS ile uyumlu bir hukuki çerçeve henüz oluturulmamtr.Basn özgürlüü ve basnda çoulculuk da dâhil olmak üzere ifade özgürlüü konusunda, açk veserbest tartma sürmü ve genilemi olmakla birlikte snrl ilerleme kaydedilmitir. Bununlabirlikte, Türk hukuku, AHS’ye ve AHM içtihadna uygun ekilde ifade özgürlüünü yeterliölçüde güvence altna almamaktadr. Gazetecilere kar açlan dava saysnn fazlal ve internetsitelerine sk sk getirilen yasaklar endie konusudur. Basn üzerindeki gereksiz siyasi basklar veyasal belirsizlikler uygulamada basn özgürlüünü etkilemektedir.Siyasi parti ve sendika kurmak da dâhil olmak üzere toplanma ve örgütlenme özgürlüükonusunda, örgütlenme özgürlüüne ilikin yasal çerçeve büyük ölçüde AB standartlardorultusundadr. Bununla birlikte, derneklerin, adli ilemlere ve faaliyetlerini yerinegetirirken orantsz denetimlere maruz kaldklar durumlar mevcudiyetini sürdürmektedir.Siyasi partilerin kapatlmasna ilikin yasal düzenlemenin deitirilmesi konusunda herhangibir ilerleme salanamamtr. lezbiyen, ecinsel, biseksüel, travesti ve transseksüel (LGBTT)dernekleri hakknda idari makamlar tarafndan, ahlaki gerekçelerle açlan davalar, örgütlenmeözgürlüünün tam olarak uygulanmasn kstlamaktadr. Anayasa deiiklikleri, sendikalhaklar geniletmitir. Ancak, mevcut hukuki çerçevede, AB standartlar ve ILO Sözlemeleriyleuyumlu olmayan kstlayc hükümler bulunmaktadr (Bkz. Fasl 19- Sosyal Politika ve stihdam ).TR78TR