xelovnebaTmcodneobiTi etiudebi STUDIES IN ART CRITICISM II
xelovnebaTmcodneobiTi etiudebi STUDIES IN ART CRITICISM II
xelovnebaTmcodneobiTi etiudebi STUDIES IN ART CRITICISM II
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
uli (mamulaZe 1993: 91-96; mamulaZe 2000: 91-93). nagebobis arqiteqturisaTvis<br />
saxasiaTo niSnebi - interieris grZivi kedlebis<br />
TaRovani niSebisa da pilastrebis gareSe warmodgena,<br />
eqsterieris gadawyvetaSi Setanili feradovani aqcentebi<br />
gvavaraudebinebs, rom sacixuris eklesia IX-Xss unda iyos agebuli.<br />
Rorjomiswylis xeobaSi saeklesio nagebobebisaTvis<br />
adgilis SerCevis garkveuli tradiciac ikveTeba. salocavebis<br />
umetesoba (qurduli, vanaZeebi, gelauri, sacixuri, namonastrevi<br />
da sxv.) mTis qedebis yvelaze cxovelxatul da SemaRlebul<br />
adgilebzea agebuli. isini, rogorc cixesimagreebi,<br />
erTmaneTTan gadabmul jaWvs qmnian, zevidan gadmohyureben<br />
xeobas da mTis ferdobebze Sefenil soflebs. mTis<br />
”mwvervalebze” eklesiebis ganTavsebis tendencia, SesaZloa,<br />
ara marto Rorjomiswylis xeobis siviwroviTa da mTagorianobiT<br />
(xeobis vake adgilebi, ZiriTadad, samosaxloebad, saTibebad<br />
da saxnav-saTesebad aris gamoyenebuli), aramed strategiuli<br />
da, garkveulad, mxatvruli mosazrebebiT iyo ganpirobebuli<br />
(WiWileiSvili, 2007, 7-13).<br />
X-XI saukuneebis mijnidan aWaraSi SeiniSneba darbazuli<br />
eklesiebis dagegmarebis ganviTarebis tendencia, rac, ZiriTadad,<br />
samxreTi fasadis gaswvriv grZeli minaSenis dakanonebaSi<br />
gamoixata. ganviTarebuli Sua saukuneebis Semdgom<br />
etapze agebul yvela eklesias (kaloTa, sxalTis mcire eklesia,<br />
vernebi, vanaZeebi, sxalTis RvTismSoblis eklesia) ekvris<br />
minaSeni, romelic umeteswilad ekvderis funqcias asrulebs.<br />
X-XI saukunidan darbazul eklesiebSi gamoxatulebas<br />
povebs epoqisaTvis damaxasiaTebeli mxatvrul-konstruqciuli<br />
Taviseburebani: grZivi kedlebis dinamikuri<br />
gadawyveta, kamaris sabjeni TaRebis profilirebuli pilastrebiTa<br />
da niSebiT danawevreba, fasadebis SedarebiT mdidari<br />
dekoratiuli gaformeba, ornamentuli CuqurTmisa da reliefuri<br />
qandakebis gamoyeneba. am periodis Zeglebs miekuTvneba<br />
kaloTisa da sxalTis “mcire” eklesiebi (mamulaZe 1993:<br />
91-96; mamulaZe 2000: 91-93; WiWileiSvili 1999: 102-111).<br />
saqarTvelos politikuri da ekonomikuri Zlierebis,<br />
kulturuli aRmavlobis epoqaSi (XI-X<strong>II</strong>I s-is I naxevari), rodesac<br />
saqarTveloSi gumbaTovani arqiteqturis unikaluri<br />
nimuSebi aSenda, aWaraSi salocavis umTavres tipad kvlav<br />
8