Eibarko euskara Gure hizketaren doinu eta berbak Asier

Leku-izen bereziek, jakina, zuzenean hartzen dute marka, -ta- artizkirik gabe.
Bokalez amaitutakoek zuzenean hartzen dute, eta kontsonantez amaitutakoek joera
bi dituzte: ohikoena postposizio-atzizkia zuzenean hartzea da, eta, horrelakoetan,
izenaren amaierako kontsonantea zein den, postposizio-atzizkiko /t/ batzuetan
ahostundu egiten da, /d/ bihurtuz; beste aukera bat loturazko bokala eranstea da.
Bai, lehen zerian bizi giñan, Arrazolan, SalbadorrETIK behera beste aldera.
TxontaTIK juan eta beste aldera.
Bilbon egon zan lehelengo, eta gero BilboTIK bateron bat harrapau ebenian
esan etsen zelan eguan Etxabe eta bildurtu eta juan ziran SantanderrETIK
harutz mendi batera.
IrunDIK hona zenbat kilometro dagoz, ba?
Aipatutakoekin batera, -(e)tikan, -etatikan eta -(e)(ta)tikan ere erabiltzen dira, singularrean,
pluralean eta mugagabean, hurrenez hurren. Badirudi -an gehigarria
eransteko joera hori, izatekotan, kaletarrena dela, baina kaletarren artean ere osooso
gutxi erabiltzen da. Adibide bakanen bat aurkitu dugu, hala ere:
Eta Eibarko aiuntamentoTIKAN hitz ein eban.
Hórrek mutillok euren herriTTIKAN igesixan edo…
b) Bizidunen deklinabidea (NORENGANDIK)
Bizidunetan ablatiborako erabiltzen den marka -(re)(n)(g)andik da. Beste deklinabide-atzizki
batzuetan gertatzen den bezala, jabetza-genitiboaren marka aukerakoa
da, baina genitiborik bariko aldaerak (-(e)gandik) genitibo-markadunak (-
(re)(n)gandik) baino gehiago erabiltzen dira. Horrez gainera, -g- ere normalean
galdu egiten da ahozko jardunean. Ezaugarri hori bizidunen deklinabide osoan
errepikatzen da.
• Mugagabeko marka nagusia -(e)gandik da:
Ez jatan gustatzen hori eta askoGANDIK jasotzen neban, eta orduan zer ein
neban?
Edozein neskaGANDIK jasoko eban harek baietza.
Kontsonantez amaitutako berbetan loturazko bokala txertatzea aukerakoa da.
Ondorioz, hiru aldaera-eredu daude: gizonGANDIK, gizonEGANDIK, gizonEN-
GANDIK.
144
Ezaugarri morfologikoak
Eibarko Euskara. Gure hizketaren doinuak eta berbak