Eibarko euskara Gure hizketaren doinu eta berbak Asier

Ez zeguan danontzat lain fusillik, baiña egoten zan fusil bat lau edo bost lagunentzat
ezer estuasunik baldin bazan jaurtitzeko eta zera, eta bestela trintxerak
ein, zakuak bete, telefonuak...
Ez dakit, ba, nik, injenierua ala zer zan edo, eta ha gizon majua zan eta ha ibili
zan frentiak guriak zertzen: frentiak erakutsi, eta zela gorde bihar giñan eta
atakia baldin bazetorren zertu, eta en fin!
Hor, peligrua, albuan bateron bat jausten baldin bazan, orduan ikusten zan.
Jangoikuak nahi baldin badau, txak!
Gizonari itxaropena kentzen baldin badetsazu, zer? Diruakin tapau, ala?
Nik esaten detsarana jendiari: “Irakortzen baldin badozue, hobe da gauza
onak irakorri, mundua zela doian, nora doian, Jesukristok zer esan zeskun eta
hórrek gauzok interesantiaguak dira han ordu erdi baten errosarixua errezatzen
egon baiño”.
-ko ba-, … -ko… -ke
Baldintza irrealak burutzeko erabiltzen da.
Zer pentsauko zenduke zuk gazteleraz batek esango baleu “me ha tocado
el cuerno”?
Ama ama izaten da eta ama kolkuan eruango baneu atzera, holaxe izango
litzake.
Zegaittik esaten dozu halako personiana? Eta bestiana? Eta hori. Minduko
balira?
Baiña nik aldez aurretik, lehenago esanda neukan hitzaurre baten Mitxelenak
hor gatxizenez, siglaz eta izenik barik erabillitakuak zeintzuk ziran eta danak
bilduko balira, ikaragarrizko obria dala.
Gaurko bihargiñak orduango moduan balitzakez, egongo litzake pelotera
bat, eingo litzake reboluziño bat, ez giñakez geldittuko.
Azken adibide honetan ikus daitekeenez, sarri baldintzaren atalean jartzen da
ondorioan behar lukeen -ke, okerra izan arren (ikus 4.1.30. atala).
(Izan) ba-, … -ko
Iraganeko formak burutzeko erabiltzen da.
356
Sintaxia
Hori jakin izan baneu, ekarriko netsuan nere kondenia, “La pena de muertia”
emon zesten.
Eibarko Euskara. Gure hizketaren doinuak eta berbak