Eibarko euskara Gure hizketaren doinu eta berbak Asier

Aukera ematen dutenak
Kasu honetan galderak berak aukera bat agertzen du, eta erantzuten duenak horietako
erantzun bat hautatu beharko du. Zuazok (2002) aipatzen duen moduan, Deba
ibarrean, beste inguru askotan bezala, ala juntagailua erabiltzen da gehienbat aukerak
emateko:
Diruakin tapau ala holaxen laga bihar dozu ba?
E... liberalismuak ekarri eban sozialismua, ala industriak ekarri eban sozialismua?
Zelan hobeto, lehen ala oin?
Bai ala ez-ko galderak
Galde-perpaus mota honek erantzun bakarra onartzen du: bai ala ez. Era honetako
galderak hainbat modutara egin daitezke: adierazpen-perpaus arrunt bat galdera
bihurtuz, ba- tankerako galderen bidez edo aukera bat ematen duten galderen bigarren
zatia ezabatuz eta ala erabiliz.
Sentidu dok, ba, e?
Heuk hil dittuk horrek?
Hik badakan, ala?
Ikusten dozu, ala?
Bazatoz?
Horrelako galderetan al partikula erabiltzen da erdialdeko euskalkian. Deba ibarreko
herri batzuetan ere erabiltzen omen da (Larrañaga, 1998; Zuazo, 2002), baina
Eibarren ez.
Azkenik, badago beste partikula bat galderetan zalantza adierazteko erabiltzen
dena: ote. Eibarren ete aldaera erabiltzen da eta, besteak beste, honako adibide
hauek jaso ditugu gure hiztunen artean:
Joe! Ze elementu ete dok hori…?
Sintaxia
Ta, ”Zein hartuko ete juau? Hau? Hau?… Enee!”
Eta esaten zetsan: “Kauen! Hori nun jirau ete leike?”
Eta: “Ene! Topauko ete jonau bidia?”
Eibarko Euskara. Gure hizketaren doinuak eta berbak
321