17.06.2013 Views

Eibarko euskara Gure hizketaren doinu eta berbak Asier

Eibarko euskara Gure hizketaren doinu eta berbak Asier

Eibarko euskara Gure hizketaren doinu eta berbak Asier

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Sarrera<br />

Urte askotako lana izan da, elkarlanean egindakoa; Etxebarria <strong>eta</strong> San Martin<br />

aitzindarien ostean kimu berriak ernetu dira, <strong>eta</strong> gure <strong>euskara</strong> ederto ezagutzen<br />

dugu. Oinarri hori guztia eskuartean izanda, <strong>Eibarko</strong> <strong>euskara</strong>ren ezaugarriak liburu<br />

batera ekartzea... ez dugu esango erraza izan denik, baina bai beste inon baino<br />

errazagoa.<br />

Esku artean duzun lan hau ez da espezialistentzako lana. Horrelako lan batek eskatzen<br />

duen gutxiengo maila teknikoa eman nahi izan diogu, jakina, baina aldi berean<br />

edozein eibartarrek edo euskaltzalek ulertzeko modukoa izan behar zuen, azalpen<br />

lehorrak saihestuz <strong>eta</strong> ahalik <strong>eta</strong> adibide gehien erabiliz. Adibide horiek, gainera,<br />

ahoz jasotakoak dira, eibartar nagusienei egindako elkarrizket<strong>eta</strong>tik jasotakoak,<br />

bene-ben<strong>eta</strong>koak, <strong>eta</strong> uste dugu horrek lagundu egingo duela liburuko azalpenak<br />

ulertzen <strong>eta</strong> <strong>Eibarko</strong> <strong>euskara</strong> hobeto ezagutarazten. Azken batean, horixe da,<br />

gure ustez, herri bateko <strong>euskara</strong> islatzeko modurik zuzenena: lekukoen hitza.<br />

Badakigu horrelako lan<strong>eta</strong>n hainbat eztabaida izaten dela, ez baita erraza definitzea<br />

zeintzuk diren aztertu beharreko ezaugarriak <strong>eta</strong> zeintzuk alde batera laga beharreko<br />

aldaerak, salbuespenak <strong>eta</strong> bitxikeriak. Ezaugarri guztiek berdin balio dute?<br />

Edo beharbada hierarkia bat eraiki behar da euren artean? Zeintzuk aztertu?<br />

Zeintzuk ez? Eztabaida hau bizi-bizirik dago hizkuntzalarien artean, <strong>eta</strong> erantzuna<br />

ez da erraza.<br />

<strong>Gure</strong> asmo nagusia <strong>Eibarko</strong> <strong>euskara</strong>ren azterk<strong>eta</strong> egitea izanik, <strong>eta</strong> ez <strong>Eibarko</strong>a<br />

beste batzuekin erkatzea, tarteko bidea hartzen ahalegindu gara. Hau da, albo batera<br />

laga ditugu gure herriko hizkeran dauden zenbait bitxikeria <strong>eta</strong> hitz bakan<strong>eta</strong>n<br />

gertatzen diren aldaera mordoa (txandakatzeak, asimilazioak, disimilazioak...),<br />

baina beste batzuk, berriz, lan hon<strong>eta</strong>ra ekarri ditugu, nahiz <strong>eta</strong> jakin ezin ditugula<br />

arautzat hartu. Orokortasunak azaltzen ahalegindu gara, neurri batean eibartar<br />

gehienok erabiltzen/ezagutzen ditugun ezaugarriak plazaratzen, <strong>eta</strong> ez etxe bakar<br />

batzu<strong>eta</strong>n jasotako adiera edo joskera bereziak. Askotan ez da erraza muga non<br />

jarri erabakitzea.<br />

Esan bezala, makina bat lan egin izan da <strong>Eibarko</strong> <strong>euskara</strong>ren hainbat esparru aztertuz,<br />

baina sakabanatu samar geratzen ziren, <strong>eta</strong> atal batzuk landu gabe zeuden<br />

oraindik (sintaxia edo fonetika, esate baterako). <strong>Gure</strong> helburua sintesi lan bat egitea<br />

izan da, <strong>Eibarko</strong> <strong>euskara</strong>ren ezaugarri guztiak batuz, fonetikatik hasi <strong>eta</strong> sintaxiraino,<br />

tartean morfologia landuz. Amaieran, eibartarrez idatzitako zenbait testu zahar<br />

<strong>eta</strong> gure lekukoei jasotako zenbait pasarte ere gaineratu ditugu. Lexikoa izan da<br />

24<br />

<strong>Eibarko</strong> Euskara. <strong>Gure</strong> <strong>hizk<strong>eta</strong>ren</strong> <strong>doinu</strong>ak <strong>eta</strong> <strong>berbak</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!