WET EN MENS - van Dick Wortel

In 1956 werden bij de handarbeiders 166 personen aangewezen voor tewerkstelling, maar
er werden er 114 geplaatst, de rest kon alsnog terecht bij het vrije bedrijf, de overigen konden
om andere redenen van verdere uitkering worden afgevoerd.
Schüller stelde vast dat in 1956 minder personen van de handarbeidersregeling konden
worden afgevoerd: 86 in 1956 tegen 145 in 1955. Het “gehalte” van de tewerkgestelden liep
steeds terug, zo stelde hij vast “zodat de plaatsingen in het vrije bedrijf steeds moeizamer tot
stand komen” (Jaarverslag 1956, 28).
Bij de handarbeiders werden in 1956 enkele nieuwe objecten goedgekeurd: werken aan het
plantsoen van Endegeest, bij het Academisch Ziekenhuis en het Leidse Volkshuis werden
handarbeiders geplaatst.
In 1956 werden er twaalf personen geplaatst bij de hoofdarbeiders, maar tevens twaalf
afgevoerd, waarvan zeven naar het vrije bedrijf. Nieuwe objecten vond de commissie bij de
Dienst Gemeentewerken, Endegeest en de Maatschappij voor Toonkunst. Dat was een object,
waarbij gedurende enkele jaren drie personen werkzaam zullen kunnen zijn. Ook het archief
van de Koninklijke Landmacht bood werk. Aan de tentoonstelling “Beeldhouwwerken” werd
door twee personen gedurende drie maanden gewerkt.
Schüller merkte verder op dat de grote commissie onder leiding van de heer Krist vruchtdragend
werk werd verrichtte voor de mindervalide arbeiders.
In 1957 kwam er een wijziging van de samenstelling van de Commissie Gemeentelijke
Sociale Werkvoorzieningsregeling voor Hand- en Hoofdarbeiders. Zij werd uitgebreid met
J.M. Cannoo van de Gemeentelijke Geneeskundige Dienst, S. Wiegersma, Vereniging Zwakzinnigenzorg,
D.Y. Lem, directeur van de Gemeentewerken, H. Hazelhoff, directeur van het
Gewestelijk Arbeidsburaeu. Voor de K.A.B. nam K.F. de Bree zitting. Voor het overige bleef
de commissie met H. van Cittert (C.N.V.) en J.H. Schüller (N.V.V.) ongewijzigd. De commissie
vergaderde iedere laatste vrijdag van de maand “om de diverse voorstellen betreffende de
werkobjecten te bespreken en dienoverkomstig te besluiten”. De heer Krist was door ziekte
verhinderd om de vergaderingen voor te zitten en werd vervangen door E.A.M. Pleij.
De plaatsingscommissie bestond uit J.A. van Mierlo, contact-ambtenaar van het Ministerie
van Sociale Zaken en Volksgezondheid, C. Schipper, ambtenaar Bijzondere Bemiddeling van
het G.A.B. in Leiden, J. Jonk, ambtenaar bij de Dienst voor Sociale Zaken belast met uitvoering
van de G.S.W.-regeling. Voor de vakbeweging zaten daar Van Cittert en Schüller in.
Kennelijk had K.F. de Bree geen zitting in deze commissie. Deze commissie vergaderde in de
regel om de veertien dagen. Voorzitter was een van de vertegenwoordigers van de
vakcentrale. Taak van de plaatsings-commissie was de voorstellen betreffende de tewerk te
stellen te beoordelen. Wanneer de commissie dat nodig oordeelde, werd er met de
voorgestelde persoon gesproken over hun tewerkstelling en over de aard van het werk dat zij
zullen gaan verrichten.
De werkobjecten werden vrijwel altijd door de directeur van de Gemeentelijke Werkplaats
en door Jonk aangetrokken. Ook de heren Koekebakker, de adjunctconsulent van het Ministerie
en Mierlo beijverden zich om nieuwe objecten te vinden. Nieuwe objecten voor de
hoofdarbeiders werden gevonden bij het Prentenkabinet, de Moddermanstichting, de
Universiteitsbibliotheek, het consultatiebureau voor de bestrijding van t.b.c., Endegeest,
Organisch Chemisch Laboratorium, de afdeling Volkshuisvesting en bij de Dr. Van
Voorthuysenstichting.
In 1957 werden zes personen geplaatst en dertien afgevoerd, waaronder twee naar het vrije
bedrijf en vier die door in rijksdienst werden overgenomen en vier bereikten de 65-jarige
leeftijd.
Ten aanzien van de hoofdarbeiders werden er 232 personen voor plaatsing bij de verschil-
17