WET EN MENS - van Dick Wortel

arbeidsaanbod”. Dat was ook de wens van de afdeling. Het College wilde 1000 nieuwe
arbeidsplaatsen scheppen op ongeveer 30.000 m 2 nieuw te bouwen kantooruimte. Kritisch
reageerde de afdeling op dit beleid, want zij vroeg zich af: “wordt er geen werkgelegenheid
geschapen voor anderen dan Leidenaars”. In 1979 echter moest de F.N.V. echter vaststellen,
met de Kamer van Koophandel, dat een duidelijk economisch beleid ontbrak. Zij zag het
nieuwe College weinig initiatieven nemen. “Wij kunnen ons”, schreef de secretaris in het
jaarverslag, “geen beeld vormen van het door de huidige V.V.D.-wethoudster (dat was
mevrouw J. Fase-Dubbelboer) concreet gevoerde en gevolgde beleid. Niets hebben wij van
haar gezien, geen nota, geen beleidsplan, waar wij iets mee konden doen”. Met het aantrekken
van nieuwe bedrijven lukte het niet goed, meende hij voorts: “de beschikbare terreinen blijven
leeg. De bedrijven blijven weg”. Hij suggereerde dat de stad Leiden beter ‘gepromoot’ zou
moeten worden. Meer reclame voor een stad, die zo geografisch zo gunstig was gelegen
tussen de vier grote steden en dichtbij de luchthaven Schiphol: de spoorlijn Leiden-Schiphol
was toen in aanleg.
Want de ernstige depressie in de economie was in 1980 in Leiden zeer duidelijk merkbaar.
Eind 1980 bedroeg het aantal werkzoekenden in de regio 4363 personen. In 1981 zette de
stijging zich flink door, waardoor er in december van dat jaar 6868 werkzoekenden waren
ingeschreven, 4981 mannen en 1887 vrouwen, waarvan resp. Alleen in Leiden 3255 mannen
en 1249 vrouwen, totaal dus 4504. Leiden nam dus het leeuwendeel van het bestand bij het
G.A.B. voor zijn rekening. Het snelst steeg de werkloosheid bij de jongeren, met 51% en in
de bouw, waar de ouderen het grootste aandeel in hadden. “Vooralsnog is het beeld niet
bemoedigend”, merkte G.A.B.-directeur Schumacher op.
1982: Gemeentelijk Economisch Overleg (G.E.O.)
In 1980 vetrokken veel bedrijven uit Leiden. Backer en Co vertrok na 132 jaar uit Leiden naar
het Brabantse Made. Het bouwbedrijf Vandervliet-Wernink werd failliet verklaard, waardoor
120 personen hun baan verloren. 42 mensen verloren hun baan toen het stucadoorsbedrijf
Arnoldus zijn deuren sloot. Het laatste restje textiel verliet Leiden toen de Leidsche Wolspinnerij
NV naar Veenendaal verhuisde. Deze gebeurtenissen droegen bij tot een enorme stijging
van de werkloosheid: van 3217 aan het begin van 1980 tot 4364 aan het einde daarvan. Hiervan
waren er 387 jonger dan 19 jaar. De totale werkloosheid in Leiden steeg 37%, 9% van de
beroepsbevolking was werkloos. De werkloosheid manifesteerde zich vooral in de oudere
woonwijken, waar het werkloosheidspercentage de 10% overschreed.
De F.N.V. verklaarde dat “onze stad voor grote problemen” stond. De gemeente was in
1980 te voorschijn gekomen met een nieuwe nota over het werkloosheidsprobleem, het
Ontwerp economisch beleidsplan. “Een lijvig rapport”, oordeelde de F.N.V. Zij reageerde
heel koeltjes op dit rapport “waarbij kwistig van allerlei ambtelijke terminologieën en
vaktermen gebruik werd gemaakt”. Op dit rapport kan op deze plaats niet diep worden
ingegaan. De gemeente lanceerde haar ambitieuze kantoorplannen. Met de bouw van nieuwe
kantoren op het Schuttersveld, langs de Schipholweg en langs de Plesmanlaan hoopte zij zo’n
4000 nieuwe arbeidsplaatsen te creëren. De vakbeweging riep hier bij de vraag op hoeveel
van die plaatsen bezet zouden gaan worden door Leidenaren. Wel verwachtte zij een
toenemende pendel, veroorzaakt door werknemers van buiten Leiden. Zij wees de gemeente
met nadruk op de werkloosheidsproblemen in de oudere woonwijken. Er waren enkele
sociologische onderzoeken geweest die uitwezen dat daar de motivatie om na het verstrijken
van de leerplichtige leeftijd verder onderwijs te genieten erg laag is. “Het is daar vanouds de
52