WET EN MENS - van Dick Wortel

S.A.C. Begeer, werkgeversvertegenwoordiger (L.V.I.), J. Bloem,
werknemersvertegenwoordiger namens het Overlegorgaan Vakcentrales Leiden, G.A.M.
Bovens, Gemeentelijke Sociale Dienst, J.H. kamphuis, directeur Stichting Welzijnsraad
leiden, J.L.A. Kessen, secretaris, medewerker van de secretarie afdeling Maatschappelijke
Aangelegenheden en Volksgezondheid, B.J.M. Moritz, Rijksuniversiteit Leiden, J. Polman,
Complemantaire Sociale voorzieningen, J.J.B.N. Smits, directeur Dienst Sociale
Werkvoorziening en M.H. van de Wege, directeur Gewestelijk Arbeidsbureau. Na de tweede
vergadering overleed de heer Van de Wege. “Het overlijden van dit aktielid heeft een
duidelijke terugslag op het werk van de Commissie gehad”, schreef Bloem in het jaarverslag
(1976, 36).
In de jaarverslagen van de Leidse F.N.V. wordt verder geen gewag meer gemaakt van deze
commissie. Wellicht een zachte dood gestorven. Dat was niet verwonderlijk. De relatie tussen
de Stuurgroep Arbeidsmarkt en dus ook met haar opvolgster met de gemeenteraad was
gespannen. De raadscommissie voor Economische Zaken was, met uitzondering van wethouder
van Economische Zaken J. Lijten, van oordeel, dat aan het College van B & W kenbaar
diende te worden gemaakt, dat het de raadscommissie bevreemdde, dat over het bekleden van
het voorzitterschap van de stuurgroep geen overleg was gepleegd met de betrokken raadscommissies,
waaronder die van Economische Zaken. En dat van de burgemeester werd verwacht
dat hij zou komen uitleggen hoe de activiteiten van de stuurgroep zich verhielden tot de
verantwoordelijkheid van de raadscommissie van economische zaken met betrekking tot het
werkgelegenheidsbeleid voor Leiden.
In wezen had gemeente zelf deze troebele situatie veroorzaakt. Het ontbrak het gemeentebestuur
aan een totaalvisie op het werkgelegenheidproblematiek. Dat betekende dat
beslissingen die genomen werden niet met een beleidsvisie in verband konden worden
gebracht. Er werden op het punt van de werkgelegenheid allerlei tegenstrijdige besluiten
genomen. Het waren steeds ad-hocbeslissingen. Er was geen fundamentele discussie over de
vraag, wat de gemeente kon doen aan het onderwijs, bijvoorbeeld in het belang van de
ontwikkeling van de dienstensector. Er was geen selectie op grond van vooraf bepaalde
prioriteiten in het stimuleren of afstoten van industriële bedrijvigheid en dienstverlening. In
een VNG-onderzoek werd gesteld dat er in Leiden van een geïntegreerd en consistent beleid
voor werkgelegenheid weinig sprake was. Ook de Kamer van Koophandel merkte bij monde
van H. Branderhorst, dat de werkgelegenheid bij de gemeente Leiden niet meer een
incidentele, maar een structurele aandacht zou moeten krijgen. Bij de aantrekken van nieuwe
bedrijven naar Leiden ontbrak een coördinatie tussen het grondbedrijf van de gemeente,
ondergebracht bij de afdeling Stadsontwikkeling en de de afdeling Economische Zaken van
dezelfde gemeente. Wethouder Lijten van Economische Zaken gaf zelf ook verschillende
malen in de raadscommissie van E.Z. aan dat er onduidelijkheid was tussen het beheer van de
industrieterreinen en de acquisitie van nieuwe bedrijven. Belangrijkste oorzaak was het
ontbreken van een duidelijke afbakening van de verantwoordelijkheden en bevoegdheden
voor de verschillende onderdelen van de werkgelegenheid. Voortdurend waren
tegenstrijdigheden en onduidelijkheden in verdeling van de competenties van de verschillende
portefeuillehouders een bron van misverstanden en irritaties.
Pijnlijk kwam de onduidelijkheid naar voren bij de Stuurgroep Arbeidsmarkt. De
problematiek van de ‘mindergeschikten’ was een beleidszaak van de wethouder van C.R.M.,
ondergebracht bij de afdeling Maatschappelijke Aangelegenheden en Volksgezondheid. Het
kwam in maart 1973 bij de stuurgroep. Daar had de gemeente geen greep op. De sociale
problematiek rond de werkloosheid, voor wat betreft de categorie mindergeschikten, werd
voor bestudering weggehaald van het gemeentelijk beleidsniveau. De enige van de gemeente
49