WET EN MENS - van Dick Wortel

ij de SW. Hij memoreerde zijn inzet en sociale betrokkenheid bij een zich snel
ontwikkelende en sociale werkvoorziening. “Dit geeft een gevoel van respecten grote
waardering”, sprak de voorzitter. Lamers wenste de commissie “een behouden vaart”
(Notulen WSW-verg. 18 september 1991).
De plaatsingscommissie bestond op dat tijdstip uit de heer G. Bovens, voorzitter, de heer
H. Boers (G.M.D.), mw. A. de Jong (bedrijfsarts DZB), de heer J. Lamers (C.N.V.), de heer
A. Groenendijk, secretaris, de heer J. Van der Meijden (DZB, manager D.D.G.O.), de heer D.
de Mooy (Gemeentelijke Sociale Dienst), mw. G. van Stijn (G.A.B.; zij verving de heer E.
Wassenaar), mw. C. Verhoog (DZB, consulent werving en selectie), de heer Th.H. de Wilde
(F.N.V.), de heer Th.P.F. Wortel (F.N.V.). In de vergadering van 25 september nam de heer
lamers na 14 jaar afscheid van de commissie. Hij werd opgevolgd door de heer J. van der
Windt. Aan het einde van de vergadering werd de heer Lamers hartelijk bedankt voor zijn
inbreng en ondersteuning door de voorzitter. De heer Lamers bedankte op zijn beurt de
commissie voor de prettiige en goede sfeer (Notulen Plaatsingscommissie 25 september
1991). De gemeente Voorschoten gaf te kennen om zich aan te willen sluiten bij de
bestuurlijke eenheid Leiden. Zij was tot dan toe aangesloten bij die van Rijswijk. Het was een
pragmatisch besluit, omdat bij DZB een groot aantal Voorschotenaren werkten. Per 1 januari
1993 werd de gemeente Voorschoten in de WSW-commissie vertegenwoordigd (Notulen
WSW-verg. 5 februari 1991). De Voorschotense wethouder van Welzijn M.J. Breunesse nam,
vooruitlopend op het besluit van de gemeenteraad van haar gemeente haar zetel op de
vergadering van 1 juli 1992 reeds in. Door voorzitter Bovens werd zij van harte verwelkomd.
De cultuuromslag
Rond 1985, het jaar waarin de rijksoverheid begon te mopperen over de steeds meer geld
verslindende sociale werkvoorziening, en de budgetfinanciering wilde gaan invoeren, begon
ook DZB, toen nog GDSW, over zijn toekomst na te denken. Men wilde af van het imago van
een instelling waar mensen slechts werden ‘beziggehouden’. De directie zag de noodzaak in
om het bedrijf te veranderen in een moderne en volwaardige onderneming, met volwaardig
werk. De invoering van de budgetfinanciering was de aanleiding voor DZB om meer
marktgericht te gaan denken. Mits de doelgroep gehandhaafd bleef: volwaardig werk dus voor
mensen met een handicap.
De klus om de verandering in bedrijfsvoering te klaren werd in handen gegeven van J. ter
Haar. Toen hij in 1986 aan deze reorgansatie begon, trof hij nog een ouderwetse sociale
werkvoorziening aan, die dank zij de open-eind financiering, de rijksoverheid, die nog zonder
morren de grote tekorten aanvulde, en de gemeente, die ook nog de resterende twintig procent
van de tekorten uit eigen gemeentekas moest bijbetalen. In 1986 bedroeg het tekort vier
miljoen gulden.
“Er was ontzettend veel wantrouwen’, vertelde Ter Haar aan Peter Sluis, die deze woorden
optekende (Handicap als marktwapen 4 e.v.), “De leiding nam de besluiten en de mensen op
de werkvloer hadden niets in te brengen”.
Zijn antwoord op de problematiek was doeltreffend. DZB opereerde toen, zoals de meeste
SW-bedrijven in, zoals Ter Haar dat uitdrukte, “de onderkant van de jobbermarkt”. In deze
markt ging het steeds om kleine orders, waaraan niet al te hoge eisen werden gesteld en die in
een korte tijdspanne moesten worden afgeleverd. Het nadeel daarvan was, dat dat werk
nauwelijks te plannen viel. Het moest vaak heel snel afgeleverd worden en dan was er plotseling
niets meer te doen. Het aangaan van langdurige samenwerkingsverbanden met bedrijven
68