Libellen in de Wellemeersen - Natuurpunt

More documents

Recommendations

Info

Platycnemis pennipes ( Pallas 1771) Blauwe breedscheenjuffer Biotoop Een soort van langzaam stromende, zuurstofrijke beken, sloten en kanalen. Daarnaast zijn ook populaties bekend van stilstaande wateren, zoals grote plassen, grindafgravingen en visvijvers. De soort wordt gezien als een indicator van zuurstofrijk water. De meeste voortplantingsplaatsen zijn deels beschut door bomen en struikgewas. De aanwezigheid van waterplanten is geen must, maar heeft een positieve invloed op de populatiegrootte. Imago’s De imago’s jagen, overnachten en paren bij voorkeur in beschutte, grazige vegetatie, vaak ver van het water. De mannetjes gaan actief op zoek naar vrouwtjes in de vegetatie en bezetten dus geen territoria. Pas wanneer de eieren bevrucht zijn, vliegt het paar in tandem naar de waterkant. De eiafzet gebeurt in tandem, waarbij het mannetje loodrecht op het halsschild van het vrouwtje staat. Slechts zelden legt het vrouwtje de eitjes alleen af. Het vouwtje verdwijnt bij het afzetten van de eitjes soms geheel onder water. Biotoop van de larven In stromend water bevinden de larven zich in de oeverzone tussen waterplanten. In stilstaand water leven ze in en op de bodem. In wateren met vis zijn de larven minder beweeglijk en verbergen ze zich meer dan in wateren zonder vis (JOHNSON, 1991). Vliegtijd Van mei tot in augustus (hoofdvliegtijd midden juni tot eind juli). Verbreidingsvermogen Vergeleken met andere juffers is de Blauwe breedscheenjuffer een Mannetje Blauwe breedscheenjuffer Foto Joost Mertens zeer mobiele soort die zich gemakkelijk verspreid langs lijnvormige landschapselementen zoals kanalen (MARTENS, 1996, VAN NOORD- WIJK, 1978). Gekende waarnemingen voor 1996 Over de gehele periode 1957-1969 door DUMONT waargenomen. De soort was abundant aan de Kleine Zavelput (WMD34) en werd regelmatig waargenomen aan de Grote Zavelput (WMD156). Eerder zeldzaam was zij aan de Mannekesput (WMD147). Alhoewel het voorkomen van deze soort in vijvers niet uitzonder- lijk is, vond DUMONT het toch eerder ongewoon dat de soort een dergelijke populatiegrootte kon ontwikkelen op de drie middelgrote vijvers. Hij opperde zelfs dat de soort eerder toevallig in het gebied was terechtgekomen en de hele populatie kon afstammen van één geïmporteerd wijfje (meegekomen met een trein). De soort slaag- de er echter tijdens zijn observatieperiode niet in de Gatesvijver te koloniseren, hoewel hij veel vers uitgeslopen imago’s aantrof langs de spoorwegtaluds op honderden meter van de vijvers. Waarnemingen in de periode 1996-2007 Van de Blauwe breedscheenjuffer werden slechts twee zwervende mannetjes waargenomen op 25/07/2001 niet toevallig langs de Dender (WMD23). De soort is in Vlaanderen vooral talrijk in de provincies Antwerpen en in de Limburgse kempen. Elders is ze slechts plaatselijk algemeen. Bescherming Gezien de voortgaande verbetering van de waterkwaliteit in Vlaanderen ligt het in de lijn van de verwachtingen dat deze soort zich in de komende jaren verder zal kunnen uitbreiden. De soort is dan gebaat bij een gefaseerd schonen van beken en kanalen en een gefaseerd maaien van de oevers (uitwijkmogelijkheden voor larven en imago’s). Besluit Uit de huidige waarnemingen blijkt dat de Blauwe breedscheenjuffer volledig is verdwenen van de vroegere voortplantingsplaatsen. Wanneer de soort precies verdween kon niet worden achterhaald. De oorzaak kan tweeërlei zijn, de vijvers in kwestie werden in de jaren volgend op Dumonts’ onderzoek omgezet tot vrij intensief beviste visvijvers, ofwel werd de concurrentie van andere soorten te groot. Het is echter niet uitgesloten dat de soort zich na verloop van tijd opnieuw vestigt. 32 Platycnemis pennipes
Rode lijst Vlaanderen Momenteel niet bedreigd. Aantal records : 1 Aantal inventarisatieblokken : 1 SUMMARY DUMONT found Platycnemis pennipes to be present on all three of the sand pools during the period 1957-1969. On one of this pools it even bred in great numbers. It was however absent on Gates. The occurrence of this species on ponds is by no means exceptional but rather unusual. DUMONT suggested however that the whole population may have originated from one accidental imported female (by a train or so) and had not yet succeeded in covering the distance that separated it from Gates. Based on the records in the period 1996-2007, Platycnemis pennipes has fully disappeared from its former habitats. It is uncertain when it disappeared and what caused its disappearance. Probably intensive fishing activity in the following years, but it might as well be outcompeted by other species. 33 Platycnemis pennipes
Page 1 and 2: Danny Van Schandevyl Libellen in de
Page 3 and 4: 1. Kennismaking met het natuurreser
Page 5 and 6: Op stafkaarten uit 1871 en 1884 tre
Page 7 and 8: Hydrologie Hydrologisch zijn voor h
Page 9 and 10: Avifauna Belangrijke broedvogels in
Page 11 and 12: 3. Leefgebieden voor libellen. Alge
Page 13 and 14: In 2003 werd na een bodemonderzoek
Page 15 and 16: 4. Op zoek naar libellen. Algemeen
Page 17 and 18: 5. Methodiek en algemene resultaten
Page 19 and 20: Stockering en verwerking van de geg
Page 21 and 22: Soort 1996 1997 1998 1999 2000 2001
Page 23 and 24: Fig. 3 Fig. 4 Methodiek en algemene
Page 25 and 26: - de waarnemingen van Aeshna affini
Page 27 and 28: - oranje stip = waarnemingen in de
Page 29 and 30: Rode lijst Vlaanderen Momenteel nie
Page 33: Rode lijst Vlaanderen Momenteel nie
Page 39 and 40: Rode lijst Vlaanderen Bedreigd Aant
Page 55 and 56: Rode lijst Vlaanderen Onvoldoende g
Page 61 and 62: Rode lijst Vlaanderen Met uitsterve
Page 67 and 68: Rode lijst Vlaanderen Niet beschouw
Page 69 and 70: Rode lijst Vlaanderen Kwetsbaar Aan
Page 73 and 74: Rode lijst Vlaanderen Bedreigd Aant
Page 83 and 84: Rode lijst Vlaanderen Kwetsbaar Aan
Page 85 and 86:
Rode lijst Vlaanderen Momenteel nie
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Geraadpleegde literatuur Bellmann,
Page 104:
Het natuurreservaat de Wellemeersen
show all

Libellen in de Wellemeersen - Natuurpunt

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?