Libellen in de Wellemeersen - Natuurpunt

Orthetrum cancellatum (Linnaeus, 1758)
Gewone oeverlibel
Biotoop
De Gewone oeverlibel komt voor bij veel stilstaande of langzaam
stromende wateren waaronder vijvers en plassen, maar ook beken,
sloten en vennen.
Zonnige, zandige oevers zijn van groot belang maar niet onont-
beerlijk. Het is vaak een pionierssoort bij pas ontstane wateren met
weinig oevervegetatie. Ook aan de waterkwaliteit stelt de soort
geen hoge eisen. Hij plant zich meestal voort in voedselrijk water,
maar de larven kunnen zich ook ontwikkelen in zwak brak en zuur
water.
Imago’s
Jonge oeverlibellen verwijderen zich van het water en verblijven op
beschutte plaatsen in de omgeving. Geslachtsrijpe mannetjes
keren terug naar het water om er een territorium te bezetten, dat zij
verdedigen vanaf een aantal vaste zitplaatsen.
Vaak worden zitplaatsen uitgekozen die snel opwarmen, zoals
open stukken zand of liggend hout, maar ook uitstekende takken.
Het vrouwtje komt alleen naar het water voor de paring.
Een mannetje grijpt haar onmiddellijk. De paring duurt kort in
vlucht, maar zittend kan de duur oplopen tot een kwartier.
Meestal onder bewaking van het mannetje zet het vrouwtje de
eitjes af op ondiepe plekken in zijn territorium, door met het ach-
terlijf op het wateroppervlak te slaan. Dit gebeurt meestal in de
buurt van waterplanten, waar ze met een kleverige laag aan blijven
plakken.
Jong mannetje Gewone oeverlibel - Foto Joost Mertens
Biotoop van de larven
De larven leven op de bodem in de modder tussen plantenresten,
liefst in beschut, ondiep water dat snel opwarmt. De larven over-
winteren twee- tot driemaal.
Vliegtijd
Van midden mei tot eind september, met een piek van half juni
tot half augustus.
Verbreidingsvermogen
Een soort die snel nieuwe biotopen kan koloniseren. Door allerlei
ontginningen kende soort een forse uitbreiding na 1950 in heel
Europa.
Gekende waarnemingen voor 1996
Tijdens de waarnemingsperiode van DUMONT vooral talrijk aan de
Gates-vijver (WMD11) en aan enkele bomputten op het Arends-
veld. Hoewel ieder jaar aanwezig toch opvallend afwezig op de
zavelputten en de Mannekesput.
Waarnemingen in de periode 1996-2007
De Gewone oeverlibel heeft zich blijkbaar in de daaropvolgend
jaren sterk uitgebreid in de Wellemeersen en is er nu een zeer al-
gemene verschijning. Dat de soort niet kieskeurig in de keuze van
het voortplantingswater blijkt uit het feit dat in zo goed als alle in
het reservaat voorhanden wateren enige vorm van reproductie
werd vastgesteld. Toch blijft zij het talrijkst aan de Gatesvijver.
Door haar voorkeur voor zonnige plekken op oevers kan zij ook
veelvuldig worden aangetroffen op onverharde wegen en de
wandelpaden langs de Dender. Bij een wandeling in het gebied
tijdens de piekperiode(juli) ziet de wandelaar algauw een twintigtal
Gewone oeverlibellen.
Bescherming
Gezien het voorgaande dient er voor de toekomst van de Gewone
oeverlibel hoeft voorlopig niet gevreesd te worden.
Besluit
De Gewone oeverlibel kende een forse uitbreiding na 1950 in heel
Europa en is nu een algemene soort in de Wellemeersen, met een
ruime verspreiding. Gezien ze weinig kieskeurig is kan ze bij
iedere voorhanden waterpartij worden aangetroffen.
78
Orthetrum cancellatum